تاریخ انتشار: ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۰۵:۴۴

همشهری دو - پیام صدریه: عبارت «معلمی شغل انبیا است» را از دوران مدرسه به‌خاطر دارم.

بعدها به‌عبارتي از امام علي(ع) برخوردم كه در ابتداي فرمان حكومتي خويش به مالك‌اشتر و در تبيين كليت وظايف حكومت، آنجا كه 4 وظيفه اصلي حكومت را ياد مي‌كنند، از آموزش و تعليم و تربيت مردمان نام مي‌برند و البته از همه مهم‌تر نخستين آيات نازله بر پيامبراكرم(ص) نيز از قلم و آموزش سخن مي‌گويد. همه اينها و شواهدي ديگر، بر اهميت امر آموزش در فرهنگ دين دلالت دارد و شايد به همين دليل حضرت‌امير(ع) در نامه 31و درحالي‌كه از نبرد صفين، با آن اتفاق‌هاي ناخوشايند بازمي‌گشت، در ميانه راه، ‌پيش از آنكه غبار جنگ از سر و روي بروبد، اقدام به نگارش اين نامه تربيتي براي فرزند خويش مي‌كند زيرا آموزش و پرورش، يعني آموختن دانش و پرورش جسم و جان شاگرد و رساندن او به مرحله برتر. جالب اينكه امام(ع) دركلام خويش درصدد ارائه نظامي هدفمند در رسيدن به اين امر برآمده‌اند و هدفمندانه مباني، روش‌ها و اصول تربيتي را مطرح كرده‌اند. به‌طور كلي روش امام(ع) را در آموزش نوجوانان مي‌توان بر عناصري چند بازيافت، از جمله:
- دعوت به تقواي الهي، اگر بگوييم تقوا راز وصيت امام و كليد اصلي تربيت است.
- كرامت نفس و پاسداري از شخصيت وجودي آدمي.
- آزادي و آزادگي كه فرمودند: بنده ديگري مباش كه خدا تو را آزاد آفريد.
- فراگيري دانش كه دل را بايد با نور دانش روشن و راه حقيقت را بر خود آشكار ساخت.
- روحيه تحقيق و پژوهش: دعوت به پژوهش و پذيرفتن محققانه مسائل علمي.
- تجربه‌پذيري: مربي، تجربه‌هاي خويش را به دانش‌آموزان منتقل مي‌كند و دانش‌آموز بايد از عمق جان پذيراي آن شود.
- صبر در راه تعليم و تعلم: چنان‌كه فرمودند: جان خويش را به آتشدان شكيبايي در سختي‌ها بپرور و آن‌را در كشاكش پايداري كارآزموده كن. چه زيباست فرشته صبر، آن‌هم در راه حق!
اما از منظر امام، دانايان موظفند به ديگران آموزش دهند و آموزش، همان زكات علم است از اين‌رو ‌فرمودند: خداوند، نادان را به آموختن موظف نساخت، مگر آنگاه كه دانايان را موظف ساخت كه نادانان را تعليم دهند.