تجربه نشان ميدهد كه در بسياري از مدارس غيردولتي شهريه مصوب رعايت نميشود و اولياي اين مدارس به عناوين مختلف از والدين دانشآموزان هزينه دريافت ميكنند و معمولا نظارتي هم در اينباره وجود ندارد. موضوعي كه در سال گذشته تحصيلي موجب شد تا پاي تعزيرات حكومتي به بحث شهريه مدارس غيردولتي باز شود. البته آموزش و پرورش با اين كار موافق نبود و در نهايت منجر به مناقشه بين تعزيرات حكومتي و آموزش و پرورش شد كه حواشي بسياري بهدنبال داشت.منهاي رعايت كردن يا نكردن شهريههاي مصوب، حالا موضوع اصلي، ابهام در دلايل ميزان رسمي اين افزايشهاست.
در برخي مدارس غيردولتي تهران، با استناد به خبري كه سال گذشته اعلام شده بود، ميزان اين افزايش را 35درصد اعلام كردهاند. البته اين افزايش در مواردي حتي از 35درصد هم بيشتر بوده و اين درحالي است كه نرخ رسمي تورم هماكنون 12درصد است.
بسياري از والدين معتقدند كه شهريه مدارس غيردولتي سنگين است و از عهده پرداخت آن برنميآيند. اين در حالي است كه مقام معظم رهبري در ديدار اخير معلمان كشور با ايشان بر گران بودن شهريه برخي مدارس تأكيد كردند.
- گرانترين دبستانهاي كشور
با آغاز فصل ثبتنامها، برخي از شهروندان در تماس با همشهري از رعايت نشدن شهريه مصوب در مدارس انتقاد كردند. همشهري نرخ مصوب شهريه دبستانها را بهطور اجمالي بررسي كرد كه نتايج حاصله به اين شرح است:
دبستانهاي غيردولتي كه همگي در منطقه3 آموزش و پرورش شهر تهران قرار دارند با شهريههاي 5ميليون و 595هزار تومان، 5ميليون و 579هزار تومان و 5ميليون و 575هزار تومان گرانترين مدارس پايتخت در اين مقطع هستند.
شهريه دبستان «پ» كه «گرانترين دبستان كشور» در سال تحصيلي آينده خواهد بود در سال تحصيلي جاري 4ميليون و 398هزار تومان بودهاست. به اين ترتيب شهريه اين دبستان براي سال تحصيلي آينده يك ميليون و 197هزار تومان افزايش يافته است.
همچنين براي سال تحصيلي آينده در حالي كمترين شهريه دراين مقطع 2ميليون و 22هزارتومان است كه اين رقم در سال تحصيلي جاري يك ميليون و 200هزار تومان بوده است.البته همه اين محاسبهها تنها بر مبناي اعداد رسمي است درحاليكه مدارس غيرانتفاعي كشور به بهانههاي قانوني و البته گاهي غيرقانوني شهريههايي بسيار بيشتر دريافت ميكنند.
- چرايي افزايش شهريه
مديركل سازمان مدارس غيردولتي وزارت آموزش و پرورش درباره جزئيات افزايش شهريه مدارس غيردولتي به همشهري اينگونه توضيح ميدهد: براساس ماده 15و 16تاسيس مدارس غيردولتي، الگوي شهريه از 2سال پيش تدوين شده بود و سال گذشته نيز بهطور آزمايشي اجرا شد اما امسال بهطور رسمي به همه مدارس ابلاغ شده است.
مجتبي زينيوند با توضيح اينكه نحوه تعيين شهريه براساس 7سرفصل دورههاي تحصيلي، سطح فعاليتهاي آموزشي و پرورشي، برنامههاي مدارس طي سال تحصيلي، فعاليتهاي فوقبرنامه، فضاي فيزيكي و تجهيزات و نرخ تورم كشور تعيين ميشود، ميگويد:«شهريه متناسب با ساعات ارائه شده مدارس در قالب فعاليتهاي مدارس، ساعات فوقبرنامه آموزشي و پرورشي است كه از سوي مؤسسان مدارس ارائه و اعلام ميشود. بهطور كلي شاخصهايي شامل ساعت آموزشي، تعداد كلاس، تعداد دانشآموز، ظرفيت نوسازي، ميانگين حقوق، اجاره بها، تعداد عوامل اجرايي، ماههاي پرداخت حقوق به معلمان و كاركنان، بيمه كاركنان، تعداد نيروهاي آزاد و ساير هزينهها و شاخصهاي آموزش و پرورش در فرم مشخصي تعيين شده و اين شاخصها به علاوه 7سرفصل، الگوي شهريه را براي هرمدرسه تعيين ميكند.»
به گفته او، افزون بر شاخصهاي مطرح شده 10درصد با توجه به وضعيت كيفيت آموزشي مدارس درنظر گرفته ميشود، در واقع اين عدد مربوط به كيفيت شاخصهاي آموزشي و پرورشي، تجهيزات، عملكرد اداري و پشتيباني است و اين الگو 1000امتياز به مدارس غيردولتي براي دريافت شهريه ميافزايد. در هر منطقه آموزش و پرورش شوراي تعيين شهريه وجود دارد كه پس از خوداظهاري مؤسسان درخصوص نوع فعاليتهاي مدرسه چنانچه فعاليتها مورد تأييد اين شورا باشد، 10درصد به نرخ شهريه مدارس مذكور افزوده ميشود.
مديركل مدارس غيردولتي وزارت آموزش و پرورش با بيان اينكه ارائه خدمات و فعاليتهايي مبتني بر تصميمات مدرسه و شوراي اوليا و مربيان نيز ميتواند بر ميزان شهريه اثرگذار باشد، توضيح ميدهد: براي اعمال اين تصميمات ابتدا بايد انجمن اوليا و مربيان تشكيل شود و بعد از آن ميزان هزينه پيشنهاد شود.البته مدارس نبايد هيچگونه وجهي تحت عناوين سرويس، لباس فرم، لوازمالتحرير و غذاي دانشآموزان در زمان ثبتنام دريافت كنند.
او با تأييد اينكه برخي مدارس شهريه مصوب را رعايت نميكنند و روساي مناطق موظف شدهاند ستاد نظارت بر اخذ شهريه و ثبتنام تشكيل بدهند، ميگويد:«ستادهاي نظارت بر ثبتنام و شهريه در مناطق 1تا 6آموزش و پرورش شهر تهران مستقر شده و خانوادههايي كه بابت شهريه مدارس غيردولتي معترض هستند بايد به ستادهاي ثبتنام مراجعه كنند و تيمهاي بازرسي و نظارت بهصورت روزانه از مدارس بازديد ميكنند. مدارس غيردولتي بايد با خانوادهها قرارداد ببندند كه مبلغ شهريه هر مدرسه در قرارداد آن مشخص شده بنابراين بيشتر از شهريه تعيين شده نبايد اخذ شود يعني مدارس نميتوانندخدمات ويژه، غذا و سرويس هزينه جدا به خانوادهها تحميل كنند.» هر چه باشد و شهريه مدارس براي سال جديد بر هر مبنايي محاسبه شده باشد، بهنظر بيش از اندازه ميآيد.اگر قرار باشد شاخص تورم را درنظر بگيريم تقريبا تمام افزايشهاي رسمي شهريهها بيش از اندازه خواهد بود.بهزودي ثبت نام در بقيه مقاطع تحصيلي هم شروع ميشود و ميتوان اين موضوع را درباره ديگر مدارس غيردولتي نيز بررسي كرد.
- افزايش مدارس غيرانتفاعي، ظلم در حق مستضعفان است
محمد حسن آصفري، دبير كميسيون امنيت ملي مجلس: اقداماتي بهمنظور خارج شدن آموزش و پرورش از دولتي بودن به سمت خصوصي شدن در جريان است. افزايش مدارس غيردولتي، ظلم در حق افراد ناتوان و مستضعف است. از آنجايي كه مدارس غيرانتفاعي شهريه بالا اخذ ميكنند و در قبال آن آموزشهاي با كيفيت ارائه ميدهند، افرادي كه مرفه هستند به درجات تحصيلي بالا دست پيدا كرده و به افراد ضعيف و محروم توجه چنداني نخواهد شد. مدارس غيردولتي معلمان با كيفيت مدارس دولتي را با حقوقهاي مطلوب جذب ميكنند اين مسئله باعث كاهش كيفيت در مدارس دولتي ميشود.