همه‌مان بارها و بارها خوانده، شنيده و يا گفته‌ايم كه فضاي مجازي خانواده‌ها را از هم دور كرده، صله‌رحم را از خانه‌ها به شبكه‌هاي مجازي كشانده و روابط را مصنوعي و غيرواقعي ساخته و بسيار زياد درباره آسيب‌هاي اين فاصله گرفتن از واقعيت و غرق در مجاز شدن براي كودك و نوجوان صحبت كرده‌ايم اما در عمل، برنامه خاصي براي رهايي از چنگال اين اسارت مدرن نداريم. شايد هنوز باورمان نشده كه اسير شده‌ايم. درهرحال ما در اين صفحه مي‌خواهيم به قوانيني كه مي‌شود در هر خانه‌اي براي استفاده از اينترنت وضع شود، اشاره كنيم؛ همان قوانيني كه مي‌توانند كمي خود و خانواده‌مان را در استفاده از اينترنت و محيط مجازي مديريت كنند.
- قانون غذا
بالاخره زمان‌هايي بايد باشد كه اعضاي خانه، سلاح‌هاي مدرن‌شان را زمين بگذارند و صميمانه دور هم جمع شوند. اين زمان را بهتر است براي شروع، به 3وعده غذايي اختصاص دهيد و قانون شماره يك‌تان «عدم‌استفاه از گجت‌ها سرسفره» باشد. استفاده از موبايل و تبلت هنگام غذا‌خوردن، هم اثر منفي در روحيه اعضاي خانواده دارد و هم از نظر بهداشتي محل اشكال است.
بنابراين به افراد خانواده بگوييد كه موبايل‌هايشان را در اتاق ديگري بگذارند و آن را با خودشان به سر سفره نياورند. اين قانون بايد از دقايقي قبل از شروع تا دقايقي بعد از تمام شدن جمع خانوادگي سر سفره ادامه داشته باشد. لازم است كه خودتان نخستين نفري باشيد كه به قانون‌تان احترام مي‌گذاريد، حتي يك‌بار نقض قانون هم مي‌تواند منجر به جدي نگرفتن آن توسط ديگر اعضا شود. پس تماس كاري را بهانه نكرده و به آرامي گوشي را در حالت سكوت قرار دهيد. براي اجراي بهتر اين قانون حتما متذكر شويد كه همه اين وسايل در زمان غذا خوردن خانوادگي بايد در حالت سكوت باشد، چون هر صدايي بخشي از ذهن طرف مقابل را درگير مي‌كند و تمركز را از جمع‌تان مي‌گيرد.
- قانون خواب
وقتي قرار است بخوابيم و از عالم و آدم جدا شويم، موبايل به چه دردمان مي‌خورد كه آن را زير بالش‌مان پنهان مي‌كنيم؟ چند نوجوان و جوان را ديده‌ايد كه موبايلشان بايد آنقدر دم‌دست باشد كه اگر نصف شب بيدار شدند، همين كه دست دراز كردند بتوانند پيدايش كنند. اين به جز اعتياد چه مي‌تواند باشد؟ پس يكي ديگر از قوانيني كه بهتر است در تمام خانه‌ها اجرا شود، قانون خاموشي در هنگام خواب است. اين كار براي سلامت جسم نيز مهم است، كم نشنيده‌ايم از اثرات نامطلوب نزديكي بيش از اندازه گجت‌ها به جسم. پس خيلي آرام اين قانون را با خانواده مطرح كنيد. پيشنهاد كنيد كه به جاي آن مي‌توانيد شب‌ها قبل از خواب با هم چند صفحه كتاب بخوانيد، يك بازي دسته‌جمعي كنيد و يا درباره مسائل روزمره صحبت كنيد. يا اينكه خيلي آرام برويد و بخوابيد و به مسائل شخصي‌تان برسيد اما استفاده از اينترنت و موبايل در زمان خواب ممنوع باشد. زنگ ساعت موبايل را هم بهانه نكنيد، يك ساعت زنگ‌دار در همه خانه‌ها پيدا مي‌شود.
- يك سرويس كافي است
شارژ ماهانه واي‌فاي خانه به علاوه خريد حجم‌هاي اضافي به‌خاطر تمام شدن حجم مصوب در همان يكي‌دو روز اول، مقدار زيادي هزينه برمي‌دارد، اما همه اعضاي خانه را در يك عيش مدام شريك مي‌كند؛ عيشي كه ظاهرش عيش است و باطنش بلا و گرفتاري. علاوه بر اين، خريد بسته‌هاي اينترنتي كه سيم‌كارت شما و يا هر يك از اعضاي خانه‌تان را مجهز به اينترنت مي‌كند، يكي ديگر از راه‌هايي است كه ديگر نياز نيست براي استفاده از اينترنت در يك مكان خاص قرار بگيريد و هر جا كه باشيد، اينترنت دم دست‌تان است.
ما نمي‌خواهيم به شما بگوييم كه قيد اينها را بزنيد، اما مي‌خواهيم پيشنهاد بدهيم كه به يكي اكتفا كنيد. هم كمتر به جيب‌تان ضرر مي‌رسد، هم امنيت و آرامش بيشتري را تجربه مي‌كنيد. اينترنت در خارج از خانه، خودبه‌خود تمركز را از فرد مي‌گيرد. ديده‌ايد افرادي كه هنگام رد شدن از خيابان هم سرشان توي موبايلشان است، وقت رانندگي يك دستشان به گوشي است و دست ديگرشان به فرمان، اينها چقدر خطرناك‌اند؟ پس با اعضاي خانواده صحبت كنيد و ببينيد كه هركدام نياز بيشتري به كدام سرويس دارند، همان را انتخاب كنند؛ كسي كه اينترنت بيرون از خانه را انتخاب مي‌كند بهتر است از اينترنت خانه استفاده نكند و شرايط ايده‌آل اين است كه همه اعضا درباره يك سرويس به توافق برسند.
- قانون كتاب
يك فاجعه در حال رخ دادن است و منشأ اين فاجعه در شبكه‌هاي اجتماعي نهفته است. سري به تلگرام بزنيد و ببينيد چه كانال‌هايي وجود دارد كه اغلب اعضاي آن نوجوانان هستند؟ ببينيد چه جملات و ادبياتي در جريان است؟ چه راهكارها و خط‌مشي‌هايي داده مي‌شود؟ چه كالاها و خدماتي مدام در حال تبليغ شدن است؟ فراموش نكنيد كه همين تبليغات كه از كنارشان به سادگي مي‌گذريم در حال ساختن ذائقه يك نسل است. اگر نگران شخصيت خود و اطرافيانتان هستيد، دست به كاري اصولي بزنيد.
يكي از پيشنهادهاي ما اين است كه وقتي يك مسئله، يك متن و يك خبر دهان به دهان در شبكه‌هاي اجتماعي مي‌چرخد و مي‌شود بحث روز و طبيعتا در خانواده شما نيز درباره‌اش صحبت مي‌شود، به خانواده‌تان بگوييد كه هر كسي درباره اين مطلب، صحت خبر و... يك متن مستند ارائه كند، هديه‌اي دريافت مي‌كند؛ به‌طور مثال چيزي كه قبل از شروع ماه مبارك رمضان در شبكه‌هاي اجتماعي بسيار درباره‌اش صحبت مي‌شد، مسئله ضرر پزشكي روزه بود. پيشنهاد بدهيد كه يكي از اعضاي خانواده يك مطلب علمي از يك كتاب يا مجله معتبر، يا يك حديث موافق يا مخالف از بزرگان ديني پيدا كند و بياورد و در يك نشست خانوادگي درباره‌اش بحث كنيد و كسي كه بتواند دلايل معتبر و علمي‌تري ارائه كند، برنده جايزه است.