همشهری آنلاین: شیوه درمانی جایگزینی که در المپیک ریو مد روز است، بادکش انداختن است. در سال‌های قبل استفاده از نوارهای خاص کشی رایج بود که گفته می‌شد از عضلات دردناک حمایت می‌کند و دامنه حرکات را بهبود می‌بخشد. مکمل‌های غذایی هم همیشه گزینه پرطرفداری بوده‌اند.

مدال‌های المپیک با حاشیه‌هایی در حد یک‌دهم یا حتی یک‌صدم ثانیه برده می‌شود. بنابراین جای تعجبی ندارد که ورزشکاران بخواهند از هر مزیتی را که می‌توانند به دست آورند- حتی با روش‌هایی که شواهد علمی چندانی در حمایت از آن‌ها وجود ندارد.

اما این شیوه‌های ادعایی تقویت کارکرد ورزشی مانند هر درمان دیگری در معرض اثر دارونما قرا دارد- مزیت‌هایی که ناشی از باور فرد دریافت‌کننده درمان به آن است.

دارونما نه‌تنها می‌تواند نشانه‌های پزشکی مانند درد را در افراد بیمار بهبود بخشد، بلکه می‌تواند به ورزشکاران کمک کند که سریع‌تر و قوی‌تر شوند.

کریس بیدی، مدرس علوم ورزشی کاربردی در دانشگاه کریس چرچ کانتربری در بریتانیا می‌گوید: «این نظر که اثر دارونما در کارکرد ورزشی بروز می‌کند، اصلاً نباید مایه تعجب شود.»

به گفته او حتی داروهای قدرتمندی مانند مرفین در افرادی که می‌دانند آن‌ها را دریافت می‌کنند، نسبت به افرادی که از دریافت این داروها بی‌خبرند، کارکرد بهتری دارند. به همین ترتیب در مورد داروهای غیرمجاز مانند EPO (هورمون خون‌ساز اریتروپوئیتین) که مصرفشان به‌وسیله ورزشکاران ممنوع است، احتمالاً اندکی افزایش کارکرد ناشی از اثر دارونما به اثرات فیزیولوژیک واقعی این دارو افزوده می‌شود.

او می‌گوید که در طرف دیگر این طیف درمان‌هایی هستند که اثرات سودمندشان احتمالا به‌طور کامل یا تقریباً  کامل ناشی از اثر دارونما است.

کافئین در میانه این طیف قرار می‌گیرد- ثابت‌شده است که این ماده در تقویت افراد تاثیر دارد، اما همچنین فرد با باور به سودمند بودن آن تقویت اضافی هم می‌شود.

بیدی و همکارانش در یک بررسی کوچک که در سال ۲۰۰۶ منتشر شد، نشان دادند که دوچرخه‌سوارانی که فکر می‌کردند دوزهای بالای کافئین دریافت کرده‌اند، نسبت به دوچرخه‌سوارانی که فکر می‌کردند که دوزهای کم کافئین مصرف کرده‌اند، افزایش بیشتری در قدرت (نسبت به کارکرد حد پایه) پیدا می‌کنند و دوچرخه‌سوارانی که «به آنان گفته شده بود» که دارونما دریافت می‌کنند، نسبت به کارکردقبلی‌شان در یک آزمایش حد پایه، کارکرد بدتری پیدا کردند.

درواقع هیچ‌کدام از دوچرخه‌سواران در این بررسی کافئین دریافت نکرده بودند.

بیدی می‌گوید به‌طور میانگین تقویت کارکرد مربوط به اثر دارونما در طیفی ۲ تا ۳ درصدی قرار می‌گیرد. اما او هشدار می‌دهد که پاسخ فرد به دارونما بسته به ‌پس‌زمینه متفاوت خواهد بود. برای مثال، اگر شخصی دارونما را به شما توصیه می‌کند،بشناسید و به او اعتماد داشته باشید، احتمالاً تاثیر آن بیشتر خواهد بود.

معلوم نیست که دارونماها چطور کارکرد جسمی را بهبود می‌بخشد. بیدی می‌گوید به گفته بیدی، ممکن است دارونماها اضطراب را کم کنند و این امر به نوبه خود تنش عضلانی را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود که حرکات به‌طور کارآمدتر و سیال‌تری انجام شوند یا ممکن است اثر دارونما باعث کاهش ادراک درد یا میزان تلاش در فرد شود.

 همچنین به گفته بیدی ممکن است دارونماها صرفاً شما را وادارند که بیشتر به خودتان فشار آورید، هرچند که آزمایش‌های او نشان می‌دهند که شاخص‌های تلاش- مانند سرعت ضربان قلب- در حدی که انتظار می‌رود در چنین وضعیتی بالا روند، بالا نمی‌روند.

او می‌گوید آنچه به‌ ویژه درباره بادکش کردن جالب است، باقی ماندن نشانه‌های مرئی روی بدن فرد است که همچنین ممکن است کارکرد سایر رقیبان را که این نشانه‌ها را می‌بینند و ناگهان احساس می‌کنند که عدم مزیتی نسبت به آن فرد دارند، تضعیف کند.

بیدی می‌گوید: «این تاثیر نمونه‌ای عالی از این است که چگونه ورزش، باوجود همه علوم و تکنولوژی کنونی، هنوز تحت تأثیر مناسکش است.»

NPR