اين كتاب هم مثل اكثر آثار اين علامه بزرگوار، نوعي جمع‌آوري احاديث و روايات معصومين(ع) به‌حساب مي‌آيد و يك منبع و مرجع معتبر در اين زمينه است. اما مهم‌ترين تفاوت اين كتاب با ديگر منابع حديثي ما اين است كه اين كتاب علاوه بر اينكه مورد توجه محققان و مبلغان ديني است، عموم مردم هم مي‌توانند از آن استفاده كنند. براي همين هم ما در روز بزرگداشت علامه‌مجلسي سراغ معرفي و آشنايي بيشتر با اين كتاب بزرگ رفته‌ايم.
- موضوع اصلي كتاب چيست؟
اول از همه بايد بگوييم كه علامه‌مجلسي اين كتاب را به زبان فارسي نوشته است و به همين دليل خوانش آن براي ما راحت‌تر خواهد بود. دسترسي به اين كتاب هم بسيار راحت است. معمولا در كتابخانه‌هاي كوچك مثل كتابخانه‌هاي مدارس و مساجد هم مي‌توانيد اين كتاب مفيد را پيدا كنيد. اما موضوع، فصل‌هاي متنوع اين كتاب درباره آداب و روش‌هاي زندگي فردي و اجتماعي است كه علامه اين آداب و احكام شرعي را در اين كتاب به زبان بسيار ساده بيان كرده است. جزئيات آداب بيان شده آنقدر زياد است كه شايد همين يك كتاب نشان‌دهنده جامع و دقيق بودن نظر اسلام درباره زندگي انسان‌ها و مديريت آن باشد. در اين كتاب مي‌توانيد از كوچك‌ترين مسائل زندگي تا بزرگ‌ترين آن، دستورها و برنامه‌هايي پيدا كنيد.
- درباره ميزان اعتبار روايت‌هاي كتاب
يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي كتاب حليه‌المتقين، قابل استفاده بودن آن براي عموم مردم است، به همين دليل هم، علامه مجلسي در اين كتاب سند احاديث استفاده شده را به‌طور دقيق بيان نكرده است. اما در عوض يكي از ابتكارات جالب علامه در اين كتاب اين است كه خود ايشان نظر و ارزيابي‌شان را درباره هر حديث از نظر جايگاه سندي بيان كرده‌اند. ايشان با استفاده از عبارتي مثل «سند صحيح»، «سند حسن» و «سند معتبر»، در حقيقت احاديث كتاب حليه‌المتقين را از نظر مستند بودن دسته‌بندي كرده‌اند. آنهايي كه اهل تحقيق هستند مي‌دانند كه اين دسته‌بندي كردن چقدر به آنها كمك مي‌كند. مسلما ما كه استفاده‌كنندگان عادي از اين كتاب جامع و معتبر هستيم هم مي‌توانيم هنگام خواندن احاديث، نگاهي به ارزيابي علامه از سند روايات داشته باشيم. به هر حال ميزان اعتبار اين كتاب آنقدر قابل توجه است كه علماي بسياري مثل ميرزامحمدتقي آملي در كتاب «مصباح‌الهدي» يا ملا احمد نراقي در كتاب «رسائل» از حليه‌المتقين به‌عنوان يك منبع بهره برده‌اند.
- چه آدابي؟ چه رفتاري؟ چه دستوري؟
شما چه سؤالي درباره سبك زندگي داريد؟ به جرأت مي‌توان گفت كه پاسخ ريزترين سؤال‌هاي شما درباره روش درست زندگي كردن در اين كتاب بيان شده است. حليه‌المتقين 14باب يا فصل دارد كه عبارتند از:
1- آداب لباس پوشيدن.
2- آداب زيور پوشيدن، سرمه كشيدن، در آينه نظر كردن و خضاب كردن يا همان آرايش كردن.
3- آداب خوردن و آشاميدن.
4- آداب روابط زناشويي و نحوه تربيت فرزندان.
5- آداب مسواك زدن و ناخن كوتاه كردن، سبيل و سر تراشيدن و شانه كردن مو و امثال اينها يا همان بهداشت شخصي.
6-آداب استفاده از عطر و گل‌خوش بوييدن و روغن ماليدن.
7- آداب حمام رفتن و نظافت و امثال آن.
8- آداب خواب رفتن و بيدار شدن و دستشويي رفتن.
9- آداب حجامت و تنقيه و بيان بعضي از دعاها و حرزها و خواص بعضي از ادعيه و معالجه بعضي از بيماري‌ها.
10- آداب معاشرت مؤمنان و حقوق ايشان.
11- آداب مجالس و سلام و عطسه و مصافحه و امثال اينها.
12- آداب داخل شدن به خانه و بيرون رفتن از آن.
13- آداب سوار شدن و راه رفتن و بازار رفتن و تجارت و كشاورزي و دامپروري.
14- آداب سفر كردن.
در پايان كتاب هم بخشي پاياني درنظر گرفته شده و يكسري فوايد چيزهاي مختلف بيان شده است.
- آشنايي بيشتر با علامه‌مجلسي
مسلما خيلي از ما با شنيدن نام علامه مجلسي، ياد كتاب «بحار‌الانوار» معروف‌ترين كتاب اين دانشمند ديني مي‌افتيم كه بزرگ‌ترين كتاب ايشان هم به‌حساب مي‌آيد. علامه محمدباقر مجلسي(ره) در سال 1037قمري در شهر اصفهان و در خانواده‌اي اهل علم و تقوا به دنيا آمد. آنهايي كه با علامه مجلسي آشنايي دارند مي‌دانند كه پدر ايشان هم از بزرگان روزگار خودش بوده است. ملا محمدتقي مجلسي(ره) از علماي بزرگ جهان اسلام و از نظريه‌پردازان علوم اسلامي و از پيشگامان عرفان و تقوا در روزگار خود به شمار مي‌رفت و داراي تأليفات ارزنده‌اي در اين زمينه است. خيلي‌ها از همان كودكي به نابغه بودن علامه پي بردند و به همين دليل او درس خواندن را از چهار سالگي نزد پدر آغاز كرد. جالب است بدانيد كه نبوغ سرشار ايشان موجب شد كه در 14سالگي از فيلسوف بزرگ جهان اسلام جناب ملاصدرا اجازه روايت بگيرد. ملامحمدباقر مجلسي در محضر استاداني مثل علامه حسن علي شوشتري، اميرمحمد مؤمن استرآبادي، ميرزاي جزايري، ملامحسن استرآبادي، ملا محسن فيض كاشاني و ملا صالح مازندراني استفاده كرد. علامه مجلسي ازجمله دانشمنداني است كه در علوم مختلف اسلامي مانند تفسير، حديث، فقه، اصول، تاريخ، رجال و درايه، يكي از بزرگان روزگار خود بود. در ضمن او در علوم عقلي مثل فلسفه، منطق، رياضيات، ادبيات، لغت، جغرافيا، طب، نجوم و علوم غريبه هم مهارت داشت كه از او شخصيت بي‌نظيري ساخته بود. علامه بحر‌العلوم(ره) درباره علامه مجلسي گفته است: «اي كاش ثواب تمام تاليفات من در ديوان علامه مجلسي نوشته شود و در عوض ثواب يكي از كتاب‌هاي فارسي او (همانند همين كتاب حليه‌المتقين) كه ترجمه متون اخبار اهل‌بيت(ع) است و در دست همه قرار دارد، در نامه عمل من قرار گيرد».
- دسترسي الكترونيكي
اگر خيلي اهل كتابخواني به شكل سنتي نيستيد، راه‌هاي دسترسي به نسخه‌هاي الكترونيكي حليه‌المتقين بسيار زياد است. با يك جستوجو ساده در موتورهاي جست‌وجوگر به راحتي مي‌توانيد نسخه پي‌دي‌اف اين كتاب را دانلود و از آن استفاده كنيد. در بسياري از سايت‌هاي ديني مثل كانون گفت‌وگوي قرآني هم متن اين كتاب بارگذاري شده است كه دسترسي به سايت‌ها هم به شرط داشتن اينترنت بسيار راحت خواهد بود. اپليكيشن موبايلي اين كتاب هم براي سيستم‌عامل اندرويد در سايت بازار موجود است كه رايگان مي‌توان آن را دانلود و نصب كرد. مي‌توان نسخه‌هايي به شكل كتاب الكترونيك از اين كتاب را هم براي استفاده در تلفن همراه به‌راحتي در سايت‌هايي مثل farhangnews.ir يا rasekhoon.net يا ghbook.ir و... پيدا كرد.