زبان سرزنش زبان شيريني نيست. بعضيها ميگويند كه من هر چه به همسرم نصيحت ميكنم گوش نميدهد و بدتر ميكند. اگر علت را از من بپرسيد خواهم گفت كه علتش همين نصيحتهاي بيجا و همين سرزنشهاست؛ نصيحتهايي كه شكل سرزنش بهخود ميگيرد. همسر شما زماني كه در ميان دوستانش هست همه دوستانش از او تعريف ميكنند اما وقتي پايش را داخل خانه ميگذارد هنوز پايش را به خانه نگذاشته سرزنشها شروع ميشود تا زماني كه وقت خواب برسد!
هيچكس از سرزنش خوشاش نميآيد. همه دوست دارند پيش كسي باشند كه تعريفشان را بكند. سرزنش، زبان درستي براي تعليم و تربيت نيست. ما در رابطه با بچههايمان هم خيلي از سرزنش استفاده ميكنيم كه شيوه غلطي است. متأسفانه فكر ميكنيم اين نوعي روش تربيتي است.
گاهي اوقات سرزنشها به تحقير ميانجامد. اگر كسي را تحقير كرديد در گناه بيشتر جلو ميرود. اين هم محدود به زن و شوهر نيست و در رابطه با فرزندان نيز برقرار است. انسان كرامتش كه پايين ميآيد، آلوده به گناه ميشود. محور اخلاق اسلامي كرامت است. شما اگر كسي را تحقير كرديد كرامتش را پايين آوردهايد؛ يعني زمينه آلودهشدنش به گناه را فراهم كردهايد. نصيحت آداب دارد. انتقاد هم ادب خاص خود را ميخواهد. توصيه دين شريف بر آن است كه به جاي سرزنش عيب ديگران، متوجه عيوب خود باشيم.
خضر عليهالسلام- در سفارش خود به موسي عليهالسلام- فرمودند: اي پسر عمران! هيچكس را بهواسطه گناهي سرزنش مكن و بر گناه خويش گريه كن.
هر گناه و اشتباهي كه از ديگران ديديم، واكنش ما نبايد عكسالعمل باشد و سريعا كلامي خطاب به او بگوييم. گاهي اوقات بايد تغافل كنيم و خود را به نديدن بزنيم و اگر بنا بر عكسالعمل كلامي است بايد بدانيم كه سرزنش كردن خط قرمز است تا جايي كه امام صادق عليهالسلام فرمودند: هر كس مؤمني را سرزنش كند، خداوند او را در دنيا و آخرت سرزنش ميكند.