تاریخ انتشار: ۱۶ آبان ۱۳۹۵ - ۰۷:۱۲

همشهری دو - حجت‌الاسلام مجتبی علی‌نژاد: یکی از محدودیت‌های بشری محدود بودن به زمان و مکان است؛ به زمان محدود است به این دلیل که قدرت حضور در مقاطع زمانی غیرحال را ندارد و به مکان محدود است چرا که غیر از مکانی که هم‌اکنون اشغال کرده قادر نیست جای دیگری قرار گیرد.

همين محدوديت‌هاست كه موجب مي‌شود انسان خود را از حوادث و امتحانات گذشته و آينده دور ب‍داند. غافل از اينكه خداوند اين محدوديت را از ميان برداشته است. در خطبه دوازدهم نهج البلاغه ماجرايي با اين مضمون نقل شده است كه اميرالمومنين(ع) درباره شخصي كه با وجود علاقه و ميل دروني قادر به همراهي حضرت در جنگ جمل نبود، فرمودند:«او نيز بي‌شك با ما حضور داشته بلكه اقوامي با ما در اين جنگ حضور داشته‌اند كه هم‌اكنون در صلب پدران و رحم زنان هستند». بنابراين نيت انسان مي‌تواند او را به جمعيتي ملحق كند كه سال‌ها بلكه قرن‌ها قبل از او زيسته‌اند يا جمعيتي كه بعدها خواهند آمد.

خواسته‌هاي دروني نه‌تنها انسان را به پاداش عملي مي‌رساند بلكه موجب مي‌شود تا او به‌خاطر اعمال ديگران كه از نظر مكان و زمان با او اختلاف دارند نيز مؤاخذه شود. همانگونه كه خداوند يهوديان را به‌خاطر قتل انبيا مؤاخذه مي‌كند، حال آنكه اجداد يهوديان زمان پيامبر(ص) مرتكب قتل شده بودند نه خود آنها. در روايتي امام‌صادق(ع) علت اين انتساب قتل و اعمال ناپسند يهوديان پيشين به يهوديان زمان پيامبر(ص) را اينگونه بيان مي‌دارند كه «ايشان از گذشتگان پيروي مي‌كردند و آنها را دوست داشتند». وقتي جابربن عبدالله انصاري در اولين اربعين اباعبدالله همراه عطيه كوفي به كربلا، رسيد پس از گريه بر مزار شهداي كربلا سوگند خورد و فرمود كه«ما نيز در ثواب اين شهدا شريك هستيم چرا كه پيامبر(ص) فرمود هر كس گروهي را دوست بدارد با آنها محشور مي‌شود و هر كس عمل گروهي را دوست بدارد با آنها شريك خواهد بود». گر چه محدوديت بشري مانع انجام بسياري از اعمال خير و شر از جانب ما مي‌شود ولي نيت و ميل دروني ماست كه به‌وسيله آن، از اين اعمال بي‌نصيب نمي‌مانيم. با اين توضيحات مي‌توان گفت كسي كه به هر دليلي از همراهي كاروان عظيم سفر اربعين حسيني جا مانده است مي‌تواند با نيتش،خود را همراه قافله عشق كند.