دكترسيدحسن هاشمي، در گفت‌و‌گو با مهر و در پاسخ به این سئوال مهر که گفته می‌شود شما با هیچ کدام از وزرای قبلی بهداشت تعامل و گفتگو نمی‌کنید، گفت: دو نفر از وزرای اسبق بهداشت، جزو معاونان و مشاوران بنده هستند. با یکی از وزرای قبلی هم دوست و رفیق هستیم. دو نفر از وزرای قبلی هم عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بوده و هستند که جلساتی داشته ایم.
هاشمی با طرح این موضوع كه ممکن است اختلاف نظر در اجرا وجود داشته باشد و این طبیعی است، تاکید کرد: متاسفانه برخی دوستان حرف‌ها را در رسانه می‌زنند.
وزیر بهداشت با بیان این مطلب که سبک مدیریت ممکن است متفاوت باشد، ادامه داد: در اجرا هم ممکن است سلیقه‌ها متفاوت باشد. ما انتظار داریم دوستان بیایند و در وزارتخانه جلسه بگذارند و صحبت کنند و یا اینکه دعوت کنند بیرون از وزارتخانه با همدیگر حرف بزنیم.
هاشمی افزود: البته انصافا برخی دوستان به ما کمک هم کرده اند.
- اجرای طرح تحول سلامت عجولانه نبود
وزیر بهداشت در پاسخ به این سئوال که منتقدین طرح تحول سلامت معتقدند این طرح عجولانه اجرا شده است، گفت: عجولانه هم تعریف دارد. من معتقدم که قضاوت‌ها عجولانه است. زیرا، طرح تحول سلامت سه هدف اولیه داشت.
هاشمی در تشریح سه هدف اولیه طرح تحول سلامت، توضیح داد: نخستین هدف، کاهش پرداختی از جیب مردم بود. اگر در این بخش عجولانه اقدام کرده ایم، بله می‌پذیریم. چون دوست داریم حتی یک ساعت، مردم کمتر از جیب پرداخت کنند به ویژه افراد فقیر و آن‌هایی که با این هزینه‌ها به زیر خط فقر می‌روند.
وی، دومین هدف طرح تحول سلامت را دسترسی آحاد مردم به پزشک، ماما، پرستار، متخصص، تجهیزات پزشکی، دارو دانست و افزود: این هدف در راستای همان هدف اول تعریف می‌شود.
به گفته وزیر بهداشت، سومین هدف اولیه طرح تحول سلامت، عدالت در حوزه سلامت است. توزیع پزشک، متخصص و گسترش تخت‌های بیمارستانی معطوف به مناطقی باشد که کم برخوردار هستند.
هاشمی تاکید کرد: اما اینکه طرح تحول سلامت یک طرح مجزا از اقدامات گذشته در حوزه سلامت باشد، باید بگویم نیست و ادامه همان کارهای قبلی است. ما تصمیم گرفتیم شبکه بهداشتی را بعد از ۳۰ سال کامل کنیم.
وی ادامه داد: آن‌هایی که طرفدار نظام ارجاع هستند و معتقدند شبکه ای که در روستاها ایجاد شده است، موثر بوده، نمی‌توانند این طرح را نفی کنند. این مهم‌ترين طرح به زیرساخت‌هایی نیاز داشته است.
وزیر بهداشت گفت: می‌بایست ۲۵۰۰ خانه بهداشت در روستاها ساخته می‌شد و در حدود ۵۰۰۰ پایگاه و مرکز جامع خدمات سلامت ایجاد و تجهیز می‌شد.
وي افزود: در عین حال متناسب با پولی که داشتیم، باید پزشک عمومی و متخصص، دندانپزشک، کارشناس و... به کار مي‌گرفتیم که انجام دادیم.
- حذف زیرمیزی مهم‌ترین کار در حوزه درمان
هاشمی به حوزه درمان اشاره کرد و گفت: در حوزه درمان، مهم‌ترین کاری که انجام دادیم، این بود که هزینه‌های مردم را کاهش دادیم، زیرمیزی را جمع کردیم، و در عین حال، پزشکان عمومی و متخصص را بیشتر در دسترس مردم قرار دادیم. همچنین به اورژانس توجه کردیم، اتاق‌های زایمان را نوسازی و تجهیز کردیم، ۵۰ درصد به ظرفیت تخت‌های مراقبت‌های ویژه اضافه کردیم و توانستیم زایمان طبیعی را رایگان کنیم و آمبولانس هوایی راه انداختیم.
- عجله در بیمه کردن افراد فاقد بیمه تنها اشکال وارد به طرح
وی گفت: من نمي‌دانم کجای این کارها و خدمات عجولانه است، البته اشکال دوستان به یک بخش طرح تحول سلامت وارد است و آن در مورد بیمه کردن افراد فاقد بیمه بود که من می‌پذیرم عجولانه اقدام شد.
وزیر بهداشت توضیح داد: بیمه کردن افراد فاقد بیمه به این دلیل عجولانه بود که منابع به مقدار لازم برای تامین هزینه به صندوق‌های بیمه ای پیش بینی نشده بود و این وظیفه بیمه بود که وقتی تعداد بیمه شدگان به ۵ میلیون نفر که اعتبار آن پیش بینی شده بود، رسید، باید متوقف می‌شد و ادامه نمی‌داد.
وی افزود: آنچه مشخص است، طرح تحول سلامت ادامه خدماتی است که بعد از انقلاب شروع شده است.
- برای اجرای طرح تحول سلامت نظر همه را گرفتیم
هاشمی با بیان این مطلب که برای اجرای طرح تحول سلامت نظر همه را گرفتیم، گفت: بعد از موافقت بیمه‌ها، وزارت بهداشت، کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، این طرح به شورای عالی بیمه رفت و بعد به سازمان مدیریت و برنامه ریزی و در ادامه به کمیسیون اجتماعی دولت و در نهایت هیئت وزیران در مورد اجرای این طرح تصمیم گرفت.
وزیر بهداشت با اشاره به برخی اظهارات که مدعی مخالفت با اجرای این طرح بوده اند، افزود: اگر آقای پزشکیان در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس مخالف بوده اند، یک رای داشته اند. همانطور که وزارت بهداشت تنها یک رای از ۹ رای شورای عالی بیمه را دارد. در عین حال هیچ ادعایی نداریم، آن‌هایی که می‌گویند این طرح عجولانه شروع شده است، اگر روش بهتری دارند یا اصلاحاتی مدنظرشان است، مکتوب ارائه بدهند، زیرا کلی‌گویی مشکلی از مردم حل نمی‌کند.
- دریغ از یک صفحه پیشنهاد منتقدان
هاشمي اظهارداشت: آن‌هایی که می‌گویند این طرح عجولانه شروع شده است، اگر روش بهتری دارند یا اصلاحاتی مدنظرشان است، مکتوب ارائه بدهند، زیرا کلی‌گویی مشکلی از مردم حل نمی‌کند.
وی ادامه داد: من از بعضی همکاران قدیمی ام راجع به سرنوشت این طرح موارد زیادی شنیده ام ولی دریغ از یک صفحه پیشنهاد یا دو خط نوشته که بخواهند به ما بدهند. من ۲۰ سال است که دارم حرف‌های بعضی از این دوستان را می‌شنوم و متوجه نمی‌شوم، بالاخره آن «نظام سلامت» که در ذهن آنهاست، چه نظامی است. روی کاغذ بیاورند و به ما بدهند، ما حتما استفاده می‌کنیم. زیرا، ما برای حل مشکلات مردم آمده ایم و اتفاقا گره‌هایی را باز می‌کنیم که بعضی از آنها خودساخته است و خودمان این گره‌ها را به پای سیستم سلامت بسته ایم.
هاشمی با اشاره به چند گانگی در مدیریت حوزه سلامت ، گفت: از وقتی بیمه‌ها از وزارت بهداشت جدا شده و به مجموعه ای رفته که نه تنها در این دوره، بلکه در دوره وزرای قبلی هم همیشه مشکل آفرین بوده و چند گانگی بوده است.
- خیلی‌ها از طرف مردم حرف می‌زنند که حرف مردم نیست
وزیر بهداشت گفت: خیلی سال است که خیلی‌ها از طرف مردم حرف می‌زنند که البته حرف مردم نیست، مردم حداقل در حوزه سلامت معتقدند اگر یک درصد مالیات بر ارزش افزوده را داده اند، مطمئن هستند که در همین بخش آمده است. مردم، دوست دارند که مجلس و دولت پول را در این حوزه‌ها هزینه کنند تا حوزه‌هایی که در زندگی شخصی آنها ممکن است لمس نکنند.
هاشمی در ارتباط با این مطلب که چقدر از محل یک درصد مالیات بر ارزش افزوده و هدفمندی یارانه ها به طرح تحول سلامت تخصیص یافته است، گفت: همه یک درصد مالیات بر ارزش افزوده باید همه یک درصد مالیات بر ارزش افزوده در بخش درمان باید برای بخش بهداشت هزینه شود به غیر از ۷۰۰ میلیارد تومان آن که مربوط به تجهیز و تکمیل بیمارستان‌ها می‌شود. البته همین مقدار هم توسط دیوان محاسبات دقیقا نظارت می‌شود برای بخش بهداشت هزینه شود به غیر از ۷۰۰ میلیارد تومان آن که مربوط به تجهیز و تکمیل بیمارستان‌ها می‌شود. البته همین مقدار هم توسط دیوان محاسبات دقیقا نظارت می‌شود و هر سال گزارش آن به مجلس ارائه می‌گردد و اگر کوچکترین تخلفی شده باشد، به دادستان دیوان محاسبات معرفی می‌کنند و اگر مجرم شناخته شود، مجازات می‌شود.
وی به اعتبارات منابع از محل ۱۰ درصد هدفمندی یارانه‌ها اشاره کرد و افزود: در ابتدای سال ۹۳ از همین محل ۶۲۵۰ میلیارد تومان به ما دادند و بعد از آن ۳۰۰۰ میلیارد تومان و امسال هم تا کنون ۱۵۰۰ میلیارد داده اند و این کل پولی است که از محل هدفمندی طی سه سال به طرح تحول سلامت داده اند.
وزیر بهداشت ادامه داد: من فکر می‌کنم مردم ایران همانطور که در نظرسنجی‌ها شرکت کرده اند، اگر بدانند که این رقم نسبت به دیگر موارد هزینه شده، چقدر است و این همه خدمت در سراسر کشور برای آنها ایجاد شده است، صحبت‌های بنده را تایید می‌کنند.
- کاهش ۱۶ درصدی سهم پرداختی مردم
هاشمی با اشاره به نظرسنجی‌ها که نشان می‌دهد ۷۵ درصد مردم از اجرای طرح تحول سلامت رضایت دارند، گفت: اما یک عده خودشان را قیم مردم می‌دانند و از جانب آنها حرف می‌زنند و می‌گویند عقیده مردم این است که پول طرح تحول سلامت، از این جیب به آن جیب شده است. در حالی که بر اساس اظهارات آقایان، پرداخت از جیب مردم تا قبل از اجرای این طرح، ۵۷ درصد بود که البته آمار غیررسمی بالای ۶۰ درصد را نشان می دهد اما، طبق گزارش مرکز آمار ایران، این سهم اکنون به ۴۰ درصد رسیده و ثابت شده است که به ازای هر یک درصد کاهش ۷۹۰ میلیارد تومان بایستی از منابع عمومی هزینه شود.
وی در همین زمینه ادامه داد: حالا حساب کنید برای ۱۶ درصد کاهش سهم پرداختی مردم، چه رقمی می‌شود و آن را مقایسه کنید با پولی که به وزارت بهداشت داده اند. این مسئله نشان می‌دهد که ما هزینه‌ها را مدیریت کرده ایم و یک انضباط در بین ارائه دهندگان خدمت که جامعه پزشکی هستند، به وجود آورده ایم.
- طرح تحول سلامت یک طرح بومی است
پرداخت از جیب مردم تا قبل از اجرای طرح تحول سلامت، ۵۷ درصد بود که البته آمار غیررسمی بالای ۶۰ درصد را نشان می دهد اما، طبق گزارش مرکز آمار ایران، این سهم اکنون به ۴۰ درصد رسیده و ثابت شده است که به ازای هر یک درصد کاهش ۷۹۰ میلیارد تومان بایستی از منابع عمومی هزینه شود.
وزیر بهداشت در پاسخ به این سئوال که مشابه طرح تحول سلامت در سایر کشورها اجرا شده است یا خیر، گفت: به این شکل اجرا نشده است، البته خدماتی که هدف‌گیری کرده ایم، در بسته‌های نظام سلامت کشورهای پیشرفته و از جمله بعضی کشورهای منطقه مشاهده می‌شود. ولی اینکه همزمان اجرا کرده باشند، یا این سطح از پوشش خدمات را داشته باشند، واقعیت این است که بعضی‌ها پیشرفته‌تر و بعضی‌ها عقب تر هستند.
به گفته هاشمی، طرح تحول سلامت یک طرح کاملا بومی است که ادامه یا تکمیل کننده خدمات در حوزه بهداشت، درمان، آموزش و پژوهش است.
وزیر بهداشت در پاسخ به این سئوال که تبعات توقف یا شکست طرح تحول سلامت چگونه بروز و ظهور پیدا خواهد کرد، اظهارداشت: این طرح نمی‌تواند شکست بخورد، بلکه بایستی آن بخش‌هایی که در اجرا هزینه ساز بوده را یا تامین اعتبار کنیم و یا اصلاح شود.وگرنه ما فراموش نکرده ایم موقعی که ما شروع بکار کردیم، کشور با بحران مواجه بود. اگر به گزارش‌هایی که در یک سال منتهی به این دولت نگاه کنیم، مردم خیلی گرفتاری داشتند و در بعضی از استان‌ها گزارش دارم که برای موضوع سلامت، شورای عالی تامین استان تشکیل می‌شد. بنابراین، این طرح نمی‌تواند متوقف شود، اگرچه بعضی‌ها از روز اول لحظه شماری می‌کنند این طرح شکست بخورد.
- پیشنهاد تامین اعتبار برای سال آینده
هاشمی در ارتباط با برنامه وزارت بهداشت برای ادامه اجرای طرح تحول سلامت و خروج از مشکلات اعتباری در سال آینده، گفت: برای سال آینده به دولت پیشنهاد داده ایم که اعتبارات را در قالب استانی تجمیع کنیم. حالا که بیمه‌ها را تجمیع نکرده اند، منابع به طور کامل در اختیار دانشگاه‌های علوم پزشکی قرار بگیرد و آنها، هزینه‌ها را در سقف اعتباری که دارند، تنظیم کنند. سازمان برنامه و بودجه هم این طرح نمی‌تواند شکست بخورد، بلکه بایستی آن بخش‌هایی که در اجرا هزینه ساز بوده را یا تامین اعتبار کنیم و یا اصلاح شودموظف شود این تخصیص ها را ۱۰۰ درصد بدهد و به این ترتیب، هر دانشگاه علوم پزشکی می‌داند که در یک سال چقدر پول خواهد داشت و یک دوازدهم بودجه اش را هر ماه تحویل می‌دهند و هزینه‌های دارو، پرسنل، تجهیزات و خدمات را متناسب با سقف اعتباری که دارد، تنظیم خواهد کرد. در غیر این صورت، با این دوگانگی که در مدیریت نظام سلامت وجود دارد، معتقدم باز بیمه‌ها کسری خواهند آورد و مشکلات امسال نه تنها پابرجا خواهد ماند، بلکه تشدید هم خواهد شد.
وزیر بهداشت در پایان افزود: امیدواریم دولت این پیشنهاد را بپذیرد و منابع را در سطح استانی اعم از بیمه، طرح تحول سلامت و اعتبارات جاری تجمیع کند و دانشگاه مسئول شود و اجازه دهد در همان سقف هزینه‌ها افزایش پیدا کند. ما معتقدیم به این شکل حتما صرفه‌جویی خواهد شد و به عدالت هم نزدیک‌تر بوده و کسانی از اعتبارات دولتی استفاده می‌کنند که مستحق هستند.