از طرفي، اگرچه براي خريد نان، متقاضيان زيادي وجود دارد اما اين مسئله باعث نمي‌شود كه توليدكنندگان سختي‌هايي را در رابطه با فروش و عرضه نداشته باشند. تنها آن دسته از افرادي كه بتوانند يك محصول با كيفيت را توليد و آن را به مصرف‌كننده معرفي كنند، مي‌توانند در اين صنعت موفق باشند. دهمين نمايشگاه صنعت آرد و نان، بهانه خوبي شد تا بتوانيم از زبان توليدكنندگان بخش‌هاي مختلف اين صنعت، برخي از نكاتي كه براي موفقيت در اين عرصه لازم است، بشنويم.
- از كار عمراني تا تاسيس نانوايي
غلامرضا الله‌مرادي توليدكننده نان‌هاي حجيم، نيمه‌حجيم و مسطح
قبلا كار انبوه‌سازي ساختمان انجام مي‌دادم اما تصميم گرفتم به‌عنوان توليدكننده نان فعاليت كنم. توليد نان به نسبت انبوه‌سازي ساختمان، بسيار سخت‌تر است و آن دسته از افرادي كه مي‌خواهند در اين حوزه فعاليت كنند بايد بدانند كه صنعت نان، از دور ساده به‌نظر مي‌رسد و مشكلات مخصوص به‌خودش را دارد. يكي از مهم‌ترين سختي‌ها اين است كه نان، به نسبت ساير محصولات، ماندگاري ندارد و همين مسئله باعث مي‌شود كه درصورت عدم‌فروش موفق، محصول از بين برود. علاوه بر اين در صنعت نان، رقابت شديدي وجود دارد كه اين موضوع كار را سخت‌تر مي‌كند. براي توليد نان، مقررات بهداشتي شديدي وجود دارد كه توليدكننده بايد آنها را رعايت كند تا بتواند محصولات خود را به بازار عرضه كند. ضمن اينكه گرفتن مجوزهاي مختلف، بسيار زمان‌بر و دلسردكننده است. از آنجا كه نان جزو غذاي اساسي مردم به‌حساب مي‌آيد، حساسيت‌هاي شديدي روي آن وجود دارد. اينها تنها بخشي از سختي‌هاي توليد است و كسي كه مي‌خواهد در اين بازار رقابتي، جايگاهي براي فروش پيدا كند بايد حتما از هر لحاظ با ديگران متفاوت عمل كند؛ يعني هم محصول باكيفيت توليد كند و هم اينكه محصول جديد و مشابه آن در بازار وجود نداشته باشد، به اين شكل مي‌توان حتي با شركت‌هاي بزرگ هم رقابت كرد. ما براي اينكه بتوانيم نسبت به توليدكنندگان ديگر، متفاوت باشيم براي نخستين‌بار در كشور، اقدام به توليد نان با آرد كامل (ناني كه در آن سبوس وجود دارد و براي سلامت بدن مفيد است) كرديم. آردهايي كه در ايران توليد مي‌شوند اكثرا بدون سبوس يا با سبوس درصد پايين هستند ولي ما آسيابي تهيه كرده‌ايم كه سبوس آرد را استخراج نمي‌كند. چنين تفاوت‌هايي مي‌تواند باعث رقابت با شركت‌هاي بزرگ شود. براي معرفي محصول، تبليغات كافي نيست چون متأسفانه بسياري از تبليغات صادقانه نيستند، در چنين شرايطي بهترين تبليغ، خود مصرف‌كنندگان هستند كه با خريد محصول و رضايت از آن، تبديل به مشتري ثابت خواهند شد. اين صنعت بسيار ريسك‌پذير است و افراد غير از سرمايه‌گذاري اوليه، بايد به سرمايه در گردش نيز توجه كافي داشته باشند در غيراين‌صورت شكست خواهند خورد.
- صادرات دستگاه نان و شيريني رونق دارد
سعيد پاشايي سهامدار شركت ماشين‌آلات نان و شيريني
آن چيزي كه باعث مي‌شود افراد بتوانند در صنعت توليد ماشين‌آلات نان و شيريني، با ديگر فعالان اين عرصه رقابت كنند، كيفيت توليدات و قيمت آنهاست. داشتن سرمايه به‌تنهايي نمي‌تواند تبديل به عاملي براي موفقيت افراد در اين صنعت شود و بايد در كنار سرمايه، مهارت و مديريت خوب نيز وجود داشته باشد؛ در واقع سرمايه، مهارت و مديريت، مكمل يكديگر هستند و هر كدام به تنهايي براي توليد مفهومي ندارند. براي توليد ماشين‌آلات نان و شيريني، حداقل به 6ميليارد تومان سرمايه نياز است. توليد ماشين‌آلات نان و شيريني تقريبا بدون ريسك محسوب مي‌شود چون با نان ارتباط دارد و متقاضي براي خريد هم بالاست؛ در‌واقع ما به‌طور مستقيم با نانواها در ارتباط هستيم. البته نبايد اين نكته را فراموش كرد كه براي فروش، بايد يك بازاريابي قوي وجود داشته باشد. صادرات دستگاه‌هاي نان و شيريني هم رونق دارد و ما توليدات خود را به كشورهاي مختلف دنيا صادر مي‌كنيم. برخي از مشتريان ما ايراني‌‌هاي مقيم كشورهاي ديگر هستند كه براي راه‌اندازي نانوايي سنتي، اقدام به خريد اين دستگاه‌ها مي‌كنند. در رابطه با صادرات نياز به حمايت مسئولان است و درصورت حمايت مستمر، مي‌توانيم جايگاه خوبي داشته باشيم ولي متأسفانه، در اين زمينه تنها حدود يك‌درصد از سهم صادرات را داريم و حدود 99درصد از سهم صادرات متعلق به كشورهاي تركيه و چين است، با‌وجود اينكه ما از نظر جغرافيايي براي صادرات، وضعيت بهتري داريم.
- بايد به روز و كارآمد بود
علي‌اصغر مصلحي مدير فروش سيني‌هاي پرسي مفتول‌دار
ما در زمينه توليد سيني‌هاي پرسي مفتول‌دار براي فرهاي قنادي و نان‌فانتزي فعاليت مي‌كنيم و براي موفقيت در چنين كاري، سرمايه به‌تنهايي كافي نيست و تجربه يكي از مهم‌ترين عوامل به‌حساب مي‌آيد و خودش به نوعي سرمايه محسوب مي‌شود. كسي كه مي‌خواهد وارد اين عرصه شود، غيراز تجربه بايد توليدات كارآمد و به روز داشته باشد و بتواند نياز مشتري را برطرف كند. نمايشگاه‌ها بهترين موقعيت را براي تبادل نظر بين نانواها، سازندگان دستگاه‌هاي صنعتي و... فراهم مي‌كنند و مي‌توان با توجه به‌نظر مشتريان و همكاران، كارهاي جديدي را ارائه داد. علاوه بر اين، بسياري از توليدكنندگان فر داخلي نيز از اين سيني‌ها براي فرهاي خود استفاده مي‌كنند. تقاضاي مشتريان باعث شد كه سيني‌هاي تفلون پوشش‌دار توليد كنيم كه هزينه روغن را كم و كار را براي افراد راحت‌تر مي‌كند. كمك‌گرفتن از نظر مشتريان باعث شد بتوانيم سيني‌هاي مفتول‌دار را براي نخستين‌بار توليد كنيم كه باعث مي‌شود شكل ظاهري شيريني حفظ شود و سيني‌ها پس از استفاده به راحتي روي هم قرار بگيرند بدون اينكه فضاي زيادي را اشغال كنند. نوآوري مي‌تواند به رونق كار كمك كند و نبايد اين مسئله را ناديده گرفت. البته ما نيز يك شبه به اين نقطه نرسيده‌ايم و تا حدود زيادي نسبت به اين كار، آشنايي داشتيم. ريسك توليد چنين سيني‌هايي كم است و حتما به فروش مي‌رسد چون با توجه به نياز مشتري توليد شده‌اند. افرادي كه مي‌خواهند وارد چنين صنعتي شوند، بايد غير از سرمايه، حتما علاقه هم داشته باشند چون كار توليد، مشكلات و سختي‌هاي خاص خودش را دارد و بدون علاقه نمي‌توان در آن به جايي رسيد. گرفتن مجوزهاي توليد بسيار سخت و زمان‌بر محسوب مي‌شود و اگر فردي علاقه به اين كار نداشته باشد، مسلما در زمان گرفتن اين مجوزها دلسرد خواهد شد. توليدكنندگان براي اينكه بتوانند با انگيزه بيشتري كار كنند بايد مورد توجه و حمايت مسئولان قرار بگيرند. در بسياري از موارد، توليدات ملي ارزان‌تر و با كيفيت‌تر از محصولات خارجي (به‌ويژه كشورهاي همسايه) هستند ولي عدم‌حمايت باعث مي‌شود كه توليدات خارجي، بيشتر ديده شوند.
- نان‌گير اتوماتيك اختراع من است
فيض‌الله باقري مخترع و توليدكننده نان‌گير تمام‌اتوماتيك
افرادي كه مي‌خواهند وارد صنعت آرد و نان شوند، بايد حتما از قبل با اين صنعت آشنايي داشته باشند و بدون شناخت اين صنعت، نمي‌توان چندان موفق عمل كرد. ما خودمان نانوايي داشتيم و به نوعي از زمان كودكي با صنعت نان آشنايي داشتم و همين مسئله باعث شد بتوانم يك اختراع در اين زمينه داشته باشم. طراحي و ساخت دستگاه نان‌گير تمام‌اتوماتيك، اختراع من است و مشابه آن وجود ندارد. اين دستگاه باعث صرفه‌جويي در هزينه‌ها مي‌شود و يكي از مهم‌ترين مزاياي آن عدم‌دخالت دست و صد در صد بهداشتي‌بودن آن است. ضمن اينكه دستگاه با نيروي گريز از مركز كار مي‌كند و هزينه برق آن كم خواهد بود. براي فروش اين محصول نياز به بازاريابي خاصي نداشتيم چون مشابه اين كار در بازار وجود ندارد و با حضور در نمايشگاه، توليدكنندگان ديگر و نانوايان، متقاضي خريد دستگاه شدند. اگر كسي بخواهد در اين صنعت موفق شود بايد يك كار جديد كه مشابه آن در بازار وجود ندارد، ارائه بدهد. براي فروش اين محصول حتي تبليغ هم نكرديم و بهترين تبليغ، صداقت در زمان فروش محصول است. وقتي محصول شما واقعا آن قابليت‌هايي كه برايش عنوان مي‌كنيد، داشته باشد و مشتري متوجه صداقت در كارتان شود، خودبه‌خود همين صداقت، عاملي براي فروش بيشتر مي‌شود. اين محصول در حال حاضر در سراسر ايران وجود دارد و به كشورهاي ديگر مانند عراق، روسيه، ليبي و چند كشور حاشيه خليج‌فارس نيز صادر شده است و دليل استقبال كشورهاي ديگر نيز جديد بودن كار محسوب مي‌شود.
- دورريز نان ما زياد است!
رضا شريعت؛ كارشناس صنعت نان
نان در واقع اصلي‌ترين ماده غذايي افراد جامعه محسوب مي‌شود و در سبد غذايي ايرانيان، جايگاه ويژه‌اي را به‌خود اختصاص مي‌دهد. متأسفانه با توجه به نبود علم كافي و نيز تهيه نادرست خمير نان، كيفيت خود را خيلي زود از دست مي‌دهد و دورريز آن زياد است. در واقع كشور ما جزو نخستين كشورهايي محسوب مي‌شود كه دورريز نان دارند. بسياري از نانوايي‌ها به جاي اينكه به خمير استراحت كافي بدهند و از مخمرهاي مفيد استفاده كنند كه باعث فرم گرفتن بهتر خمير مي‌شود، از جوش شيرين استفاده مي‌كنند كه اين مسئله نان را در اصطلاح بيات مي‌كند. متأسفانه در كشور ما، مردم با وجود مصرف بالاي نان، هنوز به خواص زياد آن پي نبرده‌اند و بيشتر افراد، تفاوت نان سالم و ناسالم را نمي‌دانند. در چنين شرايطي، مسئولين اتحاديه نان، وظيفه سنگيني را در زمينه اطلاع‌رساني براي آشنايي مردم با خواص نان، بر عهده دارند. البته مسئولان، با كمك برخي توليدكنندگان معتبر، اقدامات زيادي را در اين زمينه انجام داده‌اند و اميد است كه واحدهاي نانوايي نيز براي پيشرفت علمي خود، تلاش كافي داشته باشند. افرادي كه مي‌خواهند يك نانوايي راه‌اندازي كنند بايد بدانند كه داشتن سرمايه، به تنهايي كافي نيست. به‌طور كلي براي راه‌اندازي يك واحد نانوايي؛ چه به‌صورت سنتي و چه به‌صورت فانتزي، نياز به مثلث دانش كار، مواداوليه باكيفيت و ماشين‌آلات استاندارد، احساس مي‌شود و نبود يا ضعف در يكي از سه ضلع اين مثلث، مي‌تواند باعث تضعيف محصول نهايي شود.