از هرس درختان قديمي گرفته تا كاشت نهال و درختچه‌هاي جديد و كوددهي و... در همين مقطع از سال انجام مي‌شود تا با شروع سال جديد، شاهد فضاي سرسبز و باطراوتي در شهر باشيم. خب، همين اتفاق بايد در خانه‌ها هم بيفتد. اگر شما در گوشه حياط خانه باغچه‌اي داريد يا بخشي از بالكن آپارتمان‌تان را به نگهداري از فضاي سبز اختصاص داده‌ايد و يا اينكه فضاي سبزي روي پشت‌بام داريد بايد رسيدگي به آن را از همين حالا شروع كنيد. اگر مي‌خواهيد سرسبزي و طراوت بهار را در فضاي سبز خانه‌تان داشته باشيد همين روزها بايد آستين بالا بزنيد و به فكر مرمت طبيعت باشيد.
- شخم زدن خاك
اگر جزو كساني هستيد كه سال به‌سال خاك باغچه يا داخل گلدان‌هاي بزرگ‌تان را زير و رو نمي‌كنيد و يا اصطلاحا شخم نمي‌زنيد، نبايد انتظار فضاي سبز شادابي در بهار داشته باشيد. شخم‌زدن خاك براي تقويت آن، از اصول اوليه باغباني است. بهترين و مناسب‌ترين زمان براي شخم‌زدن خاك از اوايل پاييز تا اواخر پاييز است زيرا احتمال يخ‌زدگي خاك وجود ندارد. اما خب، امسال سرماي زيادي نداشتيم و همين حالا هم مي‌توانيد براي زير و رو كردن خاك اقدام كنيد. يادتان باشد خاك‌هاي سخت و سنگين به هيچ وجه نبايد هنگام خيس بودن شخم زده شوند چون باعث خراب شدن خاك مي‌شود. روش‌هاي مختلفي هم براي شخم‌زدن باغچه وجود دارد كه معروف‌ترين و ساده‌ترين آن به اين شكل است؛ خاك را از چاله‌اي بر مي‌دارند، برگردان كرده و به داخل همان چاله مي‌ريزند. اين كار به روش شخم آسان معروف است كه براي خارج كردن سنگ و اجزاي اضافه زير خاك و نيز از بين بردن علف‌هاي هرز كم‌جان به‌كار مي‌رود.
- كوددهي در فصل سرد
كوددهي به زبان ساده همان غذا‌دادن به گياهان و درختان است. اگر گلدان گل و گياه يا باغچه در خانه‌تان داريد بايد با كوددهي هم آشنايي داشته باشيد. كوددهي به گل‌ها و گياهان و باغچه‌هاي آپارتماني در فصول سرد سال به جاي هر‌ماه يكبار، به هر ۲۰ روز يكبار كاهش پيدا مي‌كند تا آنها بتوانند مواد مغذي را بهتر جذب كنند. در آستانه فصل بهار، يعني همين روزها، كوددهي بسيار اهميت دارد تا بتوان فضاي سرسبزي در سال جديد داشت. خب، مهم‌ترين سؤال اين است كه از چه كودي استفاده كنيم؟ كودهايي مثل كريستالون، اگروميل، ميل اسپرينگ و كلات آهن براي غنابخشي خاك گلدان‌ها و سبز ماندن گياهان كاملا مناسب هستند. اين كودها را به راحتي مي‌توانيد از گلفروشي‌ها يا بازارهاي گل و گياه تهيه كنيد. كافي است يك قاشق غذاخوري از اين نوع كودها را در ۴ ليتر آب حل كرده و آبياري كنيد.
- هرس درختان و گياهان
احتمالا اين روزها در شهرتان هرس درختان را ديده‌ايد، بهترين فصل براي هرس گياهان و درختان زماني است كه آنها به خواب زمستاني فرو رفته‌اند. جوانسازي درختان به‌منظور باردهي بهتر با حذف شاخه‌هاي پير و وادار كردن درخت به توليد شاخه‌هاي جديد از دلايل هرس‌كردن درختان است. هرس زمستانه زماني انجام مي‌شود كه گياه فاقد برگ و به‌اصطلاح به خواب زمستاني رفته است. اين نوع هرس كردن بسيار مرسوم است چرا كه در اين زمان برگ‌ها ريخته شده و تمام شاخه‌هاي درخت قابل مشاهده است، همچنين از آنجايي كه در اين زمان گياه زيست چنداني ندارد ميزان آسيب به گياه به حداقل مي‌رسد.
- كاشت پياز گل‌هاي بهاري
اگر مي‌خواهيد از ديدن گل‌هاي بهاري در باغچه و گلدان‌هاي خانه‌تان لذت ببريد اين روزها آخرين فرصت براي كاشت پياز اين گل‌هاست. كارشناسان گل و گياه، پيازها را با توجه به زمان گلدهي به 4دسته تقسيم مي‌كنند: پياز بهاره، پياز تابستانه، پياز پاييزه و پياز زمستانه. زمان كاشت پياز بهاره، اواخر پاييز تا اواسط زمستان است كه در فصل بهار مي‌توان شاهد گل دادن آن بود. نرگس، لاله و سنبل از اين دسته از گل‌هاي پيازي بهاره هستند كه حسابي طرفدار دارند. يعني شما مي‌توانيد سر سفره هفت‌سين‌تان، اين گل‌ها را كه حاصل پرورش خودتان است داشته باشيد. آبياري اين پيازها تا زمان گلدهي هم اهميت دارد؛ آبياري گل‌هاي پيازي بايد به‌صورت منظم انجام شود تا سطح خاك هميشه مرطوب باشد. در مقابل، آبياري بيش از حد نيز باعث پرشدن فضاي بين ذرات خاك شده، در نتيجه خاك حالت باتلاقي و اسيدي به‌خود مي‌گيرد كه باعث صدمه به ريشه گياه شده و ريشه را مي‌پوساند. هنگام خريد پياز اين گل‌ها هم بايد دقت شود كه پياز زخمي، نرم، يخ‌زده، سياه، پوسيده، پوك و چروكيده نباشد. پياز خوب سالم، تميز و پاك بوده و پوسته آن كامل و سالم است.
- كاشت درختچه‌هاي جديد
كمي هم به فكر اضافه كردن گل و گياه به باغچه يا گلدان‌هاي خانه‌تان باشيد تا فضاي سبز متفاوتي را در بهار ببينيد. كارشناسان گل و گياه مي‌گويند كه فصل زمستان، به‌خصوص اسفندماه كه درختان در استراحت و خواب زمستاني هستند بهترين فصل كاشت و جابه‌جايي درخت و درختچه است؛ يعني شما علاوه بر درختكاري و اضافه كردن درختچه‌هاي جديد، مي‌توانيد آنها را در باغچه‌تان جابه‌جا هم بكنيد. اين نكته را درنظر داشته باشيد كه درختكاري و كاشت گياه جديد در زمستان براساس طرح‌هاي از پيش تعيين‌شده و در روزهاي آفتابي و آرام صورت مي‌گيرد. همچنين زمين بايد از نظر ميزان رطوبت و... آماده كاشت باشد. درضمن نهال براي باليدن و درخت‌شدن، نياز اساسي به آفتاب مستقيم دارد.
اگر درخت، درختچه يا گياهي در خانه داريد حتما در زمستان حذف شاخه‌هاي خشك و بيمار را انجام دهيد تا آنها براي استقبال از بهار آماده شوند.كاري كه مي‌توانيد انجام دهيد جاري كردن آب پاي درختان هنگام شب در دماي سرد است كه باعث يخ بستن آب مي‌شود. اين عمليات به از بين بردن لارو و شفيره يا حشره كامل برخي از آفات كه در داخل خاك وجود دارند كمك مي‌كند.
جمع‌آوري بقاياي گياهي و بوته‌هاي آلوده براي جلوگيري از انتشار آفت و بيماري را هم انجام دهيد.برگ‌هاي خزان‌شده بين شاخه‌ها و پاي درختان را هم جمع و دفن كنيد.
- چه گياهي را كجا و چطور بكاريم؟
كساني كه علاقه‌مند به نگهداري از گل و گياه هستند يا باغچه‌اي بزرگ يا كوچك در خانه‌شان دارند بايد اطلاعات مناسبي هم در اين زمينه داشته باشند. درحياط خانه ما چه گياهي بهتر رشد مي‌كند؟ براي فضاهاي آپارتماني كه نور كمتري دارند چه كنيم؟ گل‌وگياهي كه كمتر رسيدگي بخواهد و خوب رشد كند كدام است؟ كدام گياهان پس از رسيدگي به بار مي‌نشينند؟ روش تكثير اين نوع گياه چگونه است؟ اينها سؤال‌هاي متنوعي است كه در ذهن علاقه‌مندان به نگهداري گل‌وگياه شكل مي‌گيرد. شهرداري تهران براي افزايش اطلاعات شهروندان، سايت اينترنتي parks. tehran. ir را راه‌اندازي كرده تا به سؤالات مختلف درخصوص انواع گل‌ها و گياهاني كه در تهران بهتر رشد مي‌كنند پاسخ بدهد. در اين سايت اطلاعات مناسبي درخصوص نگهداري گياهان آپارتماني همچون اسپاتي فيلوم، آگلونما، پتوس، دراسنا و كنتيام جمع‌آوري شده است. همچنين اطلاعات گياهان باغچه‌اي همچون به ژاپني، ياس زرد، رز، اسطوخودوس و ميخك هندي و گل‌هاي فصلي همانند شب بو، فلفل زينتي، گل جعفري، آفتابگردان، انواع بنفشه و زنبق تهيه شده و در دسترس گلدوستان قرار گرفته است. در اين سايت شيوه‌هاي نگهداري صحيح اين گياهان و اينكه چه گياهي در چه محلي بهتر رشد مي‌كند نيز آموزش داده شده است. در ضمن كلينيك‌هاي گل و گياه شهرداري هم خدمات آموزشي خوبي به شما در اين زمينه ارائه مي‌دهند. تمام مناطق شهرداري تهران از داشتن اين كلينيك‌ها بهره‌مند هستند.
- معروف‌ترين بازار گل و گياه پايتخت
هر حوزه‌اي براي خودش معروف‌ترين هم دارد. در حوزه بازارهاي گل و گياه پايتخت نيز شناخته‌شده‌ترين بازار را مي‌توان بازار گل و گياه امام رضا(ع) دانست. بيشتر آنهايي كه در شهر‌هاي نزديك پايتخت حرفه مرتبط با گل و گياه دارند، چند روز يكبار مهمان اين بازار مي‌شوند كه اتفاقا نشاني سرراستي هم دارد. كافي است بزرگراه آزادگان را تا منتها‌اليه جنوب‌شرقي آن دنبال كنيد. پس از رسيدن به ميدان بسيج، بايد به راست برانيد و وارد بزرگراه امام رضا(ع) شويد. اين بازار كمي بالا‌تر از انبار جعبه‌سازي و در سمت راست جاده قرار دارد. اينجا هم مانند بازار گل‌هاي ديگر، داراي فاز‌هاي مختلفي است. اگر قصد خريد گل‌هاي شاخه‌اي را داريد بايد صبح خيلي زود راهي اين مكان شويد. گل‌هاي شاخه‌اي اين بازار محصول گلخانه‌هاي نواحي شمالي كشور و شهرستان محلات هستند و طرفداران زيادي دارند. اگر براي خريد اين گل‌ها دير بجنبيد، نمونه‌هاي تر و تازه را از دست مي‌دهيد و آنچه به‌جا مي‌ماند، گل‌هاي با كيفيت درجه۲ هستند. فروشندگان و دلالان اين گل‌ها در فروش اول‌شان، تخفيف‌هاي خوبي هم مي‌دهند. گل‌هاي اين بازار در تعداد كم به فروش نمي‌رسند. خيلي زود وانت‌بار‌ها و نيسان‌ها و گاري‌ها از شاخه‌هاي گل انباشته مي‌شوند و تقريبا چيزي در چنته اين گلفروش‌ها باقي نمي‌ماند. سالن گل‌هاي آپارتماني، زينتي، بخش فروش نهال، وسايل گلكاري و قسمت فروش گلدان‌هاي فايبرگلاس و سفالي از بخش‌هاي ديگر اين بازار گل هستند.