اما آلودگي صوتي به همان اندازه آلودگي هوا خطرناك است و آسيب‌رسان. سر و صدا در شهرهاي بزرگ يكي از بد‌ترين و مضر‌ترين آسيب‌ها براي مردم به‌حساب مي‌آيد. متأسفانه اين نوع آلودگي كه در كلانشهر‌ها به‌وفور وجود دارد، رابطه مستقيمي با سيستم عصبي بدن انسان دارد و مي‌تواند آن را مختل كرده و آسيب‌هاي جدي به فرد وارد آورد. سر و صداي زياد در طولاني‌مدت، قدرت شنوايي را ذره‌ذره از بين مي‌برد، بدون آنكه خود فرد متوجه چنين صدمه‌اي بشود. در اين صفحه، هم مي‌توانيد با اين نوع آلودگي بيشتر آشنا شويد، هم بدانيد كه چه بلايي سر ما مي‌آورد و هم درباره راهكارهاي مقابله با آن بخوانيد.
- آلودگي‌صوتي، صداي بوق‌هاست؟
كارشناسان مي‌گويند كه اگرچه صداي بوق وسايل نقليه يكي از آزاردهنده‌ترين صداهاي موجود در شهرهاي بزرگ به‌حساب مي‌آيد، اما منظور دقيق و صحيح از مفهوم آلودگي صوتي در وسايل نقليه به بوق‌ها ارتباط ندارد. وسايل نقليه بدون آنكه بوق بزنند و تنها درحال حركت معمولي‌شان كلي صدا ايجاد مي‌كنند. بوق صدايي شديد و ناگهاني است كه در مقطع كوتاهي ايجاد مي‌شود و بعد هم از بين مي‌رود. مزاحمت و آسيب‌هايي كه از بوق‌زدن معمولي حاصل مي‌شود به‌هيچ‌وجه با صداي موتور‌ها قابل قياس نيست. البته اين دليل نمي‌شود كه رانندگان به‌خاطر هر موضوع كوچكي دستشان را روي بوق بگذارند و به‌خاطر خطاي يك‌نفر، از ساير مردم هم انتقام سختي بگيرند!
- چطور با صدا‌ها كنار بياييم؟
در بعضي موارد خود مردم بايد دست به‌كار شوند و از گوش‌هايش در مقابل آلودگي صوتي محافظت كنند. در اينجا به چند نكته در اين خصوص اشاره مي‌كنيم: ۱- اگر قصد خريد لوازم منزل، اسباب‌بازي براي كودكان دلبندتان و وسايل برقي را داريد، حتما به مشخصات دستگاه و ميزان توليد سر و صداي آن توجه كنيد. ۲- بياييد به اين موضوع فكر كنيم كه چرا بايد دست خود را با حالتي عصبي روي بوق وسيله نقليه بگذاريم و صداي آن را به‌صورت ممتد درآوريم. سعي كنيد تا جايي كه ممكن است كمتر بوق بزنيد. حتي اگر يك‌بار در روز بوق‌زدنتان را كاهش دهيد، نتايج مثبتي در شهرمان ايجاد مي‌شود. ۳- اگر موتورسيكلت داريد به وضعيت موتور و اگزوز آن بيشتر رسيدگي كنيد. 4- از حضور در خيابان‌ها و اماكن پر سر و صدا تا جايي كه امكان دارد پرهيز كنيد. 5- در مورد انتخاب دزدگير براي وسيله نقليه حتماً دقت لازم را به‌عمل بياوريد. دزدگيرهاي غيراستاندارد بي‌دليل به‌صدا درمي‌آيند و باعث ايجاد آلودگي صوتي وحشتناكي مي‌شوند. درحالي‌كه شما در مكاني قرار داريد كه صداي آن را نمي‌شنويد و نمي‌دانيد تا چه اندازه باعث مزاحمت براي ديگران شده‌ايد. همچنين در مكان‌هاي امن لازم نيست حتما دزدگير را فعال كنيد! ۵-گوشتان را از سر راه نياورده‌ايد! پس با صداي بلند به موسيقي يا هر صداي ديگري گوش نكنيد.
- مقصر آلودگي صوتي كيست؟
عامل اصلي ايجاد آلودگي صوتي در شهرهاي بزرگ مربوط به بخش حمل‌ونقل مي‌شود، يعني همان خودروهايي كه هر روز به ترافيك اين شهر دامن مي‌زنند. اما سهم انواع خودروها در اين اتهام يكي نيست و هر يك از آنها به ميزان مشخصي در اين بحران نقش دارند. ۴۹درصد آلودگي صوتي مربوط به حمل‌ونقل به وسيله موتورسيكلت‌هاست. ۳۰درصد بحران آلودگي صوتي هم مربوط به اتومبيل‌هاي سواري است.۲۰درصد آلودگي صوتي را هم خودروهاي سنگين ايجاد مي‌كنند. فقط يك درصد از اين آلودگي هم سهم ناوگان اتوبوسراني است. خب مهم‌ترين كاري كه از دست ما برمي‌آيد تنظيم موتور خودروها و رفتن به مراكز معاينه فني براي تأييد عملكرد درست موتورهاست.
- چه صداهايي براي ما آزاردهنده است؟
اگرچه از نظر كارشناسان، درجه ۱۳۰ دسي‌بل براي آستانه درد عنوان شده اما درنظر داشته باشيد آسيب به اعصاب شنوايي از ۸۵دسي بل آغاز مي‌شود. يعني حتما لازم نيست كه صدا‌ها به حدي برسند كه واقعاً شما احساس ناراحتي كنيد، استمرار صداهاي پايين‌تر هم در نهايت برايتان دردسر درست مي‌كنند.
درضمن اگر فكر مي‌كنيد با گذاشتن پنبه در داخل گوش ديگر سر و صدايي نخواهيد شنيد بايد بگوييم كه اين نظريه غلط است! گذاشتن پنبه در داخل گوش تنها بين ۵ تا ۷ دسي‌بل صدا را كاهش مي‌دهد و تأثيري آنچناني در كاهش آلودگي صوتي ندارد. البته هنگام قرار گرفتن در معرض آلودگي صوتي، استفاده از گوش‌بند توصيه مي‌شود.
- صداهاي آزاردهنده با ما چه مي‌كنند؟
به هر نوع صدايي كه باعث آزردگي انسان شود، آلودگي صوتي مي‌گويند. شدت صدا را با واحدي به نام دسي‌بل اندازه‌گيري مي‌كنند. آزمايش‌ها نشان مي‌دهند كه صداي بين ۱۵۰ تا ۱۶۰ دسي‌بل براي برخي حيوانات كشنده است. در مواردي مشاهده شده كه اين حيوانات قبل از مرگ به تشنجات موضعي، فلج و حتي رعشه هم دچار مي‌شوند. اما وضعيت در انسان‌ها كمي فرق مي‌كند. رنگ‌پريدگي و بالارفتن فشار خون از اثرات آلودگي‌هاي صوتي محسوب مي‌شود. در برخي موارد درجه حرارت بدن نيز كاهش مي‌يابد؛ به اين دليل كه صداهاي مداوم، عكس‌العمل‌هايي را در بدن ايجاد مي‌كند. انقباض رگ‌ها بيشتر مي‌شود و در نتيجه درجه حرارت بدن نيز كاهش پيدا مي‌كند.
- تاريخ تولد آلودگي صوتي
در دهه 7۰ ميلادي مسئولان و كارشناسان در دنيا به وجود پديده شومي به نام آلودگي صوتي پي بردند! تا آن زمان هيچ‌كس به اين موضوع به ديد يك بحران و خطر نگاه نمي‌كرد و هيچ‌گاه آلودگي صوتي را در زمره آلودگي‌هاي زيست‌محيطي به‌حساب نمي‌آورد. در كانادا و اروپا برخي مؤسسات وNGOها وجود داشتند كه نسبت به آلودگي صوتي موضع گرفتند و از آن به‌عنوان يك معضل بزرگ نام بردند. در سال۱۹۷۵ رفته‌رفته قوانين و مقرراتي براي مبارزه با آلودگي صوتي وضع شد.
- در انتظار پيري زودرس
همه ما از پيرشدن به‌نوعي واهمه داريم، به هرحال عمر مي‌گذرد و به مرور زمان سن ما هم زياد مي‌شود، اما بايد همواره اين نكته را درنظر بگيريد كه آلودگي‌هاي صوتي مي‌تواند انسان را به پيري زودرس دچار كند. اگر دوست داريد همچنان جوان بمانيد، كمتر در معرض آلودگي صوتي قرار بگيريد.