دکتر محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت با اعلام این خبر به همشهری گفت: خدمات این کلینیک‌ها بین خدمات سطح پزشک عمومی و پزشکان متخصص است و پزشکان عمومی داوطلب با آموزش 15 روزه به شرط آنکه پروتکل‌های وزارت بهداشت را رعایت کنند، مجوز تأسیس این کلینیک‌ها در بخش خصوصی را دریافت می‌کنند.
وی افزود: هدف از تأسیس این کلینیک‌ها جلوگیری از سرگردان شدن افراد در معرض خطر بیماری دیابت است و دولت از این کلینیک‌ها درصورتی که پروتکل‌های وزارت بهداشت را رعایت کنند حمایت می‌کند.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت اضافه کرد: برای ارائه خدمات مناسب و پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر امسال دوباره طرح جمع آوری اطلاعات نظام مراقبت از بیماری‌های غیرواگیر، با نظرسنجی از 5 هزار نفر در کشور اجرا می‌شود.
به گفته گویا، این نظر سنجی در قالب مصاحبه و پرسشنامه انجام می‌شود و البته تعدادی از افراد نمونه نیز مورد معاینه بدنی و تست قند خون و چربی خون قرار می‌گیرند تا وضعیت بیماری آنها مشخص شود.دکتر گویا در ادامه افزود: بر اساس این اطلاعات برای ارائه خدمات مناسب پیشگیرانه و درمانی در سطح کشور برنامه‌ریزی می‌کنیم یا درصورت لزوم در برنامه‌های فعلی تجدید نظر می‌کنیم.
دیابت در انتظار درمان
این اقدامات در حالی انجام می‌شود که آمارهای تخمینی بیانگر وجود حدود 7 میلیون فرد مبتلا به دیابت یا در معرض خطر این بیماری در کشور است و بیش از نیمی از افراد مبتلا به دیابت از بیماری خود اطلاع ندارند.
دکتر گویا در این زمینه اظهار داشت: اقدام دیرهنگام برای درمان و کنترل بیماری دیابت خطر از بین رفتن بینایی، بیماری‌های کلیوی و ناراحتی‌های حرکتی را در بر دارد ضمن اینکه هزینه‌های درمان این بیماری مزمن بسیار بالاست به همین علت پزشکان توصیه می‌کنند افراد در معرض خطر این بیماری که افراد چاق یا دارای فامیل مبتلا به دیابت هستند با انجام مرتب آزمایش قند و چربی خون از بروز این بیماری پیشگیری کنند.
دکتر علیرضا استقامتی، عضو کمیته کشوری کنترل دیابت و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیزدر این خصوص به همشهری گفت:طبق برآوردها در کشور، میزان کل اعتبار و پولی که در کشور صرف سامانه سلامت می‌شود چیزی حدود 13 میلیارد دلار، یعنی 12 هزار و 700 میلیارد تومان است.
اما هزینه درمان و عوارض بیماری 2 میلیون و 200 هزار نفر دیابتی شناخته‌شده، چیزی حدود 1/1 میلیارد دلار است. استقامتی با ارائه این آمار، ادامه می‌دهد: اگر به عدد 13 میلیارد دلار نگاه کنیم، حدود 9 درصد از کل بودجه هزینه‌های سلامت در کشور ما صرف بیماران دیابتی می‌شود یعنی یک تریلیون تومان. این آمار در واقع نشان می‌دهد که به دیابت باید توجه خاصی شود.
وی هزینه‌های دیابت را شامل درمان این بیماران، مراجعات پزشکی و رفت و آمدها داروها ذکر کرد و گفت: در مطالعه‌ای که ما انجام دادیم، میزان عوارض دیابتی‌ها در مقایسه با غیر‌‌دیابتی‌ها به این صورت است: سکته‌های مغزی 13 برابر، سکته‌های قلبی، 5/9 برابر، عوارض کلیوی 5/12 برابر، عوارض چشمی 5/5 برابر، اورژانس‌ها 5/8 برابر و قطع اندام 4 برابر.
این آمار تکان‌دهنده است و طبیعتا هنگامی‌که این عوارض ایجاد شد، تجهیزات و درمان متناسب با آن از قبیل تخت‌های سی‌سی‌یو، دستگاه‌های دیالیز، معاینات چشمی و... باید مهیا باشد.
این متخصص در ادامه افزود: قطع اندام در این بیماران ضربه‌های روانی جبران‌ناپذیری را به بیمار می‌زند. پس هزینه‌های مربوط به درمان‌های روانی و از کارافتادگی فرد دیابتی غیر‌قابل برآورد می‌شود، به‌طوری که این هزینه یک تریلیون تومانی حداقل هزینه‌های درمانی بیماران دیابتی در کشور است.
به گفته دکتر استقامتی، تمام این مشکلات نشان می‌دهد که ما باید به سمت مدیریت درمان دیابت برویم، درحالی‌که به‌نظر می‌رسد فراموش کرده‌ایم دیابت یک بیماری مزمن است که تا آخر عمر با بیمار باقی می‌ماند.
وی مهم‌ترین ضعف را مدیریت شیوع دیابت در کشور می‌داند: در بررسی شیوع دیابت در کشور در مرکز کنترل بیماری‌ها در وزارت بهداشت مطالعه‌ای انجام شد و مشخص شد که شیوع این بیماری در کشور ما 7/7 درصد است. این رقم در جوامع شهری 6/8 دهم درصد و در جوامع روستایی 7/5 درهم درصد است.
استقامتی دیابتی‌های کشور را حدود 4 میلیون نفر ذکر کرد و اظهار داشت: به‌طور کلی 5/3 تا 4 میلیون بیمار دیابتی در کشور داریم که نیمی از آنها از بیماری خود اطلاعی ندارند و بنابراین دیابتی‌های شناخته شده 2 میلیون و 200 هزار نفر برآورد می‌شوند.
پیام آوران دیابت به روستاها اعزام می‌شوند
رئیس انجمن دیابت کشور از آموزش حدود 47 هزار نفر آموزشیار برای شناسایی بیماران دیابتی با عنوان پیام آوران دیابت روستاها خبر داد.
شکور امیدی افزود: درمورد این آموزش، توافقنامه‌ای با نهضت سوادآموزی به امضا رساندیم و از آنجا که نهضت سوادآموزی حدود 47 هزار نفر آموزشیار دارد که در روستاها سوادآموزی می‌کنند، ما این تعداد را در طرحی تحت عنوان پیام آوران دیابت آموزش می‌دهیم.
وی اظهار داشت: این آموزشیاران پس از آموزش در روستاها، بخش‌ها و شهرهای کوچک اعزام می‌شوند و در کنار تدریس، بیماران دیابتی را شناسایی و آنها را به دفتر انجمن هدایت و اطلاع‌رسانی می‌کنند.
به این ترتیب از آموزشیاران به‌عنوان بازوان انجمن و پیام‌رسانان دیابت استفاده می‌شود.
شکوری در ادامه افزود: با آموزش، یک پزشک عمومی در واقع همان کار پزشک متخصص را برای بیمار دیابتی انجام می‌دهد، بنابراین بیماران دیابتی رایگان ویزیت می‌شوند و با کنترل دائمی که روی آنان انجام می‌شود، بیمار وارد مراحل پیشرفته و خطرناک این بیماری نخواهد شد.
دیرعامل انجمن بیماران دیابتی کشور همچنین از اجرا نشدن طرح صدور دفترچه بیمه تک نفره بیماران دیابتی از سوی وزارت بهداشت انتقاد کرد.
شکور امیدی با ابراز نگرانی از وضعیت دفترچه‌های بیمه بیماران دیابتی افزود: با توجه به گذشت 6 ماه از سال‌جاری و تصویب قانون دفترچه‌های بیمه تک نفره در مجلس، متأسفانه وزارت بهداشت هیچ قدم جدی در این زمینه برنداشته است. وی ادامه داد: این در حالی است که پول این دفترچه‌ها به صورت یارانه که انجمن طرح آن را در مجلس به تصویب رساند، موجود است و بیماران دیابتی نیز نیاز مبرم به دفترچه بیمه دارند.
به گفته امیدی سهل انگاری در صدور دفترچه بیمه برای بیماران دیابتی، وضعیت آنان را بحرانی می‌کند، زیرا اگر این بیماران دفترچه بیمه داشته باشند، هزینه‌های درمانی آنان بسیار کاهش می‌یابد ولی نبود دفترچه باعث می‌شود که بیمار به‌دنبال درمان خود نرود و در نتیجه مشکلات زیادی برای او ایجاد می‌شود که خسارت بسیاری به خود، خانواده و جامعه می‌رسد.