زمان خريد شب عيد از راه ميرسد. شما در خيابانها خانوادههايي را ميبينيد كه قطاري دنبال هم راه افتادهاند و از اين فروشگاه به آن فروشگاه ميروند. پول ميشمارند و كارت ميكشند و چك ميدهند و خريد ميكنند. از كيف و كفش و لباس عيد گرفته تا لوازم خانگي و پرده و... . اصلا انگار تقويم مالي خانوادههاي ايراني از دم دماي بهار رسمي ميشود.
در اين ميان اما گاهي بعضي چيزها باعث تلخي ميشود. ميتوان مردهايي را ديد كه اخم كردهاند و خانمهايي كه قهر... در اين نوشته روي كلاممان با خانمهاست چرا كه معمولا پاي ثابت اين خريدها هستند. اينكه ميشود طور ديگري هم به عيد و خريدهاي عيد نگاه كرد و با كمي مراعاتكردن حتما ميتوان عيد بهتري داشت و سالي جديد را شروع كرد. شايد اين مراعاتكردن شروع يك رشد دروني هم باشد. با ما همراه باشيد.
- شما ستون خانواده هستيد
همهچيز از شما شروع ميشود و دور ميزند و باز هم به شما ختم ميشود؛ اينكه بچهها عادت كنند كه حتما نزديك عيد خريد كنند يا نه، اينكه عادت كنند چقدر خريد كنند، چه چيزهايي بخرند و با چه قيمتهايي و از كجا بخرند. شما بهعنوان خانم و مادر خانه هستيد كه تعيين ميكنيد فرهنگ خريد در خانه چگونه شكل بگيرد؛ بچهها برندباز بشوند و كفشي را كه ميتوان 50هزار تومان خريد را ميليوني بخرند يا بهدنبال كيفيت و قيمت مناسب باشند؛
اينكه بهدنبال جنسهاي خارجي بروند يا از توليد داخلي حمايت كنند و بگردند و جنس با كيفيت داخلي خريداري كنند. همه اينها به شما برميگردد. حتي اينكه جيب شوهرتان را آنقدر خالي كنند كه تهش تار عنكبوت ببندد هم به شما برميگردد. پس لطفا نقش خود را بشناسيد و خانواده را به مسيري كه درست باشد هدايت كنيد.
- هواي همسرتان را داشته باشيد
يكي از خواستههاي هر مردي اين است كه پول كافي داشته باشد تا در اختيار همسر و فرزندانش بگذارد و آنها با خيال راحت خريد كنند و اجناسي را كه دوست دارند تهيه كنند اما واقعيت اين است كه در همه جاي دنيا به جز قشر مرفه محدودي در جامعه، بقيه مردم از آنها كه دستشان بازتر است تا آنها كه معيشت تنگتري دارند، همگي در حدود مالي خود بايد با دقت، هزينههاي جاري و خريد خود را مديريت كنند و اگر با دقت و حساب و كتاب درآمدهاي خانوار هزينه نشود به مشكل برميخورند.
حالا در چنين شرايطي اگر شما بهعنوان خانم خانه به همسرتان فشار بياوريد و با اصرار و قهر و هزار ترفند و روش ديگر همسرتان را مجبور كنيد كه بيش از وسعش خريد كند نهتنها عاشقانه و محبتآميز نيست بلكه از سر عدل و انصاف هم نيست. پيامبر مهرباني و رحمت، حضرت محمد(ص) هم همواره خانمها را به رعايت وضعيت مالي همسرشان و مدارا با وضعيت مالي همسر توصيه كرده و در حديثي تامل برانگيز فرمودهاند: از زني كه با شوهر خود مدارا نكند و از او چيزي را بخواهد كه انجام آن در قدرت او نباشد هيچ كاري قبول نخواهد شد و روز قيامت خدا را درحاليكه بر او غضبناك است ملاقات خواهد كرد.
- مراقب «سيابهار» باشيد
قديميها اصطلاحي داشتند به نام «سيابهار»، اين سياه بهار البته بيشتر به نبودن ميوه مناسب در ماههاي اول و دوم بهار اشاره داشت اما واژه مناسبي براي جيب مردها درماه فروردين است. به همان اندازه كه كار و كاسبيها درماه اسفند رونق دارد درماه فروردين كساد است، از طرف ديگر كارمندها و حقوق بگيران هم كه در ماه اسفند همه پاداش و عيدي و اضافهكاريهايشان را گرفتهاند در اينماه با حداقل حقوق مواجهند.
افرادي هم كه ساعتي و قراردادي كار ميكنند به جهت تعطيلات زياد فروردين با كاهش چشمگير حقوق مواجه ميشوند؛ يعني همسر شما اگر اهل حساب و كتاب دقيق باشد بايد كمي از محل رونق اسفندماهش را براي فروردينماه ذخيره كند و كنار بگذارد. پس اگر ميبينيد كمي از پول ته جيبش را ذخيره و سعي ميكند در خريدهاي پيش از عيد هزينه نشود مته به خشخاش نگذاريد. از سوي ديگر، عيد و ابتداي فروردين، ماه مسافرت و مهماني است. از هزينههاي سنگين آجيل و ميوه و پذيرايي مهمانهاي عيد گرفته تا هزينههاي تفريح و مسافرت، همه و همه بايد از همين درآمد اسفند تأمين شود. لطفا كمي جلوتر را هم ببينيد و با همسرتان همراه باشيد.
- جيب همسرتان به دريا وصل نيست
تقويم مالي كشور ما معمولا به پايان سال ختم ميشود و به همين دليل خيلي از حساب و كتابهاي مالي دم دماي عيد تسويه ميشود. اين تسويه حساب از هر دو طرف دريافت و پرداخت وجود دارد؛ يعني همانطور كه در نزديكيهاي عيد حقوق و پاداش و عيدي و چكهاي مشتريان و... به جيب همسر شما سرازير ميشود يكسري هزينهها هم از جيب همسرتان ميرود.
بانكها در اين موقع از سال بهشدت فعال ميشوند و ياد وصول همه مطالباتشان ميافتند، طلبكاران بهدنبال بستن حساب خود هستند و خلاصه همه ميخواهند حسابشان را تسويه كنند. در چنين شرايطي هر چند ممكن است وروديهاي مالي همسر شما در آخر سال زياد باشد، خرجهاي او هم زياد ميشود و از اين جهت بهتر است كمي هواي او را داشته باشيد و همانطور كه آمار وروديها را ميگيريد هواي خروجيهاي مالي را هم داشته باشيد.
- براي خريد هيچوقت دير نميشود
اين درست است كه همه عادت دارند خريدهايشان را نزديك عيد و درماه اسفند انجام دهند اما باور كنيد مجبور نيستيد همه خريدهايتان را در اينماه انجام دهيد. با كمي تدبير و مديريت ميتوانيد از خريدكردنهايتان لذت بيشتري ببريد و با آرامش بيشتري خريد كنيد. همه خريدهايتان را روي كاغذ بنويسيد و فهرست كنيد. بعد اولويتها را مشخص كنيد. بعضي اجناس پيش از عيد در بورس فروش هستند و شما با گزينههاي بهتر و بيشتري در خريدتان روبهرو خواهيد بود.
خريد اين اقلام پيش از عيد احساس تازگي و نوشدن بهار را هم تقويت ميكند و حس خوبي به شما و خانوادهتان ميدهد. اما خريدهاي سنگين را به ماههاي بعد موكول كنيد. هيچ دليلي ندارد حالا اگر خانهتكاني كردهايد فرش و موكت و پردهتان را هم عوض كنيد. ضمن اينكه بازار دم عيد، زمينه سودجويي بعضي فروشندگان را هم فراهم ميكند تا كالاي ارزان قيمت خود را به چندين برابر قيمت بفروشند و در ماههاي بعدي ميتوانيد با دقت و آرامش بيشتري خريدتان را انجام بدهيد. تازه اين خبر خوش را هم به شما بدهم كه بهدليل كسادي بازار در ماههاي بعد از عيد ميتوانيد تخفيفهاي خيلي خوبي براي خريدهايتان بگيريد.
- دو قطبي خريد بيشتر يا آرامش بيشتر
مردها دوست دارند پيش از عيد همراه شما از خريدكردن براي همسر و فرزندانشان لذت ببرند. حتما خودتان هم اين احساس را تجربه كردهايد كه در آغاز فرايند خريد، معمولا مردها خلق و خوي خوشي دارند و سرحال و سرخوشند اما كمكم وقتي خريد طولاني ميشود و دماسنج جيب آقايان به سمت صفر ميرود اخلاقشان هم عوض ميشود و بدخلق ميشوند.طولاني شدن فرايند خريد هم ميتواند مردها را از شرايط عاديشان دور كند.
شما بايد ظرفيت خريد خود و خانواده را مشخص كنيد و براساس همين ظرفيت و هوشمندانه در هنگام خريد عمل كنيد تا خلق و خوي همسرتان خوب بماند و تنگ نشود. پس دقت كنيد اگر ميخواهيد همسرتان در هنگام خريدكردن و پس از آن در دوران عيد سرحال و خوشاخلاق بماند مراعات جيبش را بكنيد و هواي حوصله او را هم داشته باشيد. براي مردان جيب خالي يعني دغدغه و استرس و فشار و بيحوصلگي و جيبي كه مبلغي پسانداز در آن مانده باشد يعني آرامش و امنيت و ابتكار عمل. حالا ديگر تصميم با خودتان است.
- روانشناس باليني