در این روزهای زیبای بهاری از هر کوچه‌ای که رد می‌شوید با بوی خوش گیاهی زیبا و دل انگیز به نام اقاقیا مواجه می‌شوید؛ که علاوه بر زیبایی و لطافت دارای خواص متعدد و بی‌شماری برای سلامتی شما است. گیاه اقاقیا با نام علمی Robinia pseudoacacia یکی از گیاهانی است که در مناطق متعدد زمین رشد می‌کند و کشور ایران نیز یکی از این مناطق است.
گل‌های این گیاه خواص ضد اسپاسم، معطر، ادرارآور، نرم کننده و ملین دارند و به دلیل دارا بودن ترکیبات بنزوآلدهیدی، ضدتومور می‌باشند. قسمت‌های قابل خوردن این گیاه شامل دانه‌ها، گل‌ها و ریشه گیاه می‌باشد. دانه‌ها بعد از حرارت دیدن، حالت اسیدی خود را از دست می‌دهند و قابل خوردن می‌شوند. گل‌های گیاه نیز بعد از جوشاندن به صورت مربا قابل استفاده هستند. این گل‌های زیبا بعد از خشک شدن نیز می‌توانند به عنوان دمنوش استفاده شوند.
- معرفی گیاه اقاقیا
گیاه اقاقیا با نام‌های علمی متعددی مشهور است و از جمله گیاهان مولد عسل می‌باشد. زیرا انتشار بوی فراوان گل‌های اقاقیا باعث جذب زنبورهای عسل به سمت آنها می‌شود. زنبورها از شهد این گل‌ها استفاده می‌کنند و عسل تولید می‌نمایند. در اروپا این گیاه به علت دارا بودن عطر و بوی فراوان به طور گسترده در صنعت عطرسازی نیز کاربرد دارد.
درخت اقاقیا به راحتی در هر نوع خاکی رشد می‌کند. بالأخص در مناطقی با آب و هوای معتدل مانند شمال آمریکا، اکثر مناطق اروپا، جنوب آفریقا، ایران، افغانستان، هند، مناطق شرقی آسیا و ... به فراوانی یافت می‌شود. شکوفه‌های آن در ماه اردیبهشت تا خرداد (می تا ژوئن) نمایان می‌شوند.
تنه این درخت می‌تواند تا 30 متر بلند شود. چوب آن درخت محکم است و مقاوم در برابر رطوبت می‌باشد درنتیجه برای تولید لوازم و اسباب چوبی بسیار مناسب است. برای استفاده این گیاه در عرصه درمانی از گل‌ها، برگ‌ها و ریشه گیاه می‌توان استفاده نمود.
- مواد مغذی موجود در اقاقیا
1. میزان مواد شیمیایی دردانه‌ها، ریشه‌ها، گل‌ها و تنه این گیاه بسیار متفاوت است.
2. دانه‌های خشک شده گیاه سرشار از کلسیم، پروتئین، چربی، فیبر، فسفر، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند.
3. گل‌های گیاه دارای ترکیباتی است که بعد از هیدرولیز تبدیل به کورستین (ماده مؤثر موجود در پوسته پیاز) و شکر می‌شود.
4. پوسته درخت دارای آلبومین، نیشکر، ترکیبات چربی، کولین، آلکالوئیدهای سمی، تانن، صمغ، نشاسته و رزین‌های غیرفعال است.
5. روغنی که از دانه‌های آن استخراج می‌شود و اسانسی که از گل‌ها به دست می‌آید. دارای فیستین، کوئرستین، میریستین و ... است.
- اقاقیا برای بهبود مشکلات گوارشی
اثرات درمانی گیاه اقاقیا در زمینه مشکلات گوارشی به اثبات رسیده است و مشهورترین اثر این گیاه برای درمان ترش کردن معده، سوزش سر دل و التهاب معده می‌باشد.
شکوفه‌های اقاقیا مدر، نرم کننده و ضد اسپاسم می‌باشد. و از دمنوش یا عصاره این گیاه برای پاکسازی بدن می‌توان کمک گرفت.
در افرادی که به بیماری‌های کیسه صفرا مبتلا هستند، گیاه اقاقیا یک پیشنهاد عالی است زیرا این گیاه باعث تحریک جریان صفرا می‌شود. برای تهیه دمنوش گیاه اقاقیا می‌توانید یک قاشق چای خوری از گل‌های خشک شده این گیاه را در یک فنجان آب جوشیده بریزید و بگذارید برای مدت 10 دقیقه دم بکشد.
افرادی که سوزش سر دل دارند یک فنجان از این دمنوش را بعد از هر وعده غذایی استفاده کنند. برای تحریک ترشح و جریان یافتن صفرا هم دمنوش برگ‌های گیاه اقاقیا مفید می باشد.
- دمنوش آرامبخش اقاقیا
یک فنجان دمنوش اقاقیا که از 12 گرم گیاه خشک شده در یک فنجان آب جوش تهیه شده باشد برای درمان خستگی‌های روزمره بالأخص خستگی ذهنی و حالت‌های عصبی پیشنهاد می‌شود. این دمنوش باعث احساس آرامش در سیستم عصبی شما می‌شود. دمنوش ترکیبی گل اقاقیا و گل لیمو نیز در این زمینه مؤثر است.
- سایر اثرات سلامتی بخش اقاقیا
1. سرکوب سرطان: گل‌هاي اقاقیا دارای ترکیبات شیمیایی سرکوب کننده تومور هستند.
2. درمان بیماری‌های چشمی: گل‌های این گیاه را بعد از حرارت دادن در آب جوش، برای بیماری های چشمی و به صورت موضعی می‌توان استفاده نمود.
3. بهبود سوختگی: برگ‌های و گل‌های اقاقیا برای درمان سوختگی‌ها و زخم‌ها مؤثر است. گل‌های اقاقیا را بچینید و آنها را با ساتور له کنید. این خمیر له شده را روی محل سوختگی قرار دهید و بگذارید برای چند ساعت باقی بماند.
4. بهبود مشکلات تنفسی: چای گرم اقاقیا برای درمان سرفه، گلودرد، برونشیت و آسم مفید است.
5. سم زدایی: پوسته داخلی درخت و پوسته ریشه اقاقیا برای سم زدایی بدن استفاده می‌شود.
6. سایر اثرات: تأثیر این گل‌های اعجاب انگیز بر کاهش حالت تهوع، مبارزه با ویروس‌ها و باکتری‌ها، تسکین دردها و .... نیز به اثبات رسیده است.