افزایش تحریک پذیرى و حساسیت مجارى هوایى ریه به محرک هاى داخلى و خارجى سبب ایجاد التهاب در آنها مى‌شود و به صورت انقباض و تنگى گسترده مجارى هوایى تظاهر مى‌کند. در این حالت بیمار به دلیل تنگى شدید راه هاى هوایى دچار تنگى نفس و سرفه مى شود.
علائم آسم
آسم یک بیمارى دوره‌اى است و بیماران خصوصاً افراد جوان و کودکان ممکن است در هنگام معاینه هیچ گونه نشانه غیرعادى نداشته باشند. بیماران در فواصل بین حملات حاد آسم بدون علامت هستند.
در حمله حاد آسم علائم به صورت تنگى نفس، خس خس سینه و سرفه بروز مى‌کند. اما در کل علائم آسم خصوصاً در کودکان بسیار متفاوت است به گونه‌اى که در بعضى از موارد مادر کودک آسمى فقط متوجه ضعف عمومى، خستگى و خمودگى و کاهش فعالیت کودک خود مى شود. سرفه در بچه ها ممکن است تنها علامت بیماری باشد.
علائم مزمن آسم ممکن است به صورت سرفه هاى خشک پشت سر هم و متناوب بروز کند. تقریباً تمام بیماران آسمى شب ها بدحال‌تر مى شوند و بسیارى از بیماران صبح‌ها پس از خواب شبانه هنگام نفس کشیدن احساس سختى و فشار روى قفسه سینه دارند.
علل آسم
در بیشتر از نیمی از موارد بیماران مبتلا به آسم خصوصاً کودکان سابقه شخصى یا خانوادگى آلرژى مانند آب ریزش بینى، کهیر و اگزما و یا آلرژى‌هاى غذایى وجود دارد.
در آسم ناشی از آلرژی به مواد حساسیت زا مانند گرده گیاهان، اجزاى حیوانى مثل مو، پر، پشم، گرد و غبار خانگى و قارچ ها سبب افزایش شدت بیمارى مى‌شوند. بنابراین در مورد بیمارانى که زمینه آلرژى دارند باید تا سر حد امکان رویارویى با مواد حساسیت زا را کاهش داد.
وجود پوسته‌های و موهای جداشده از بدن حیوانات خانگى در محیط زندگى در بروز حملات آسم موثر است. محیط زندگى باید کاملاً تمیز و عارى از هرگونه گردوغبارى باشد.
بندپایان بسیار کوچکى در گرد و خاک خانگى و در میان پرز هاى فرش و موکت وجود دارند که به آنها «مایت» یا "هیره" گفته مى شود.
مایت ها با چشم غیرمسلح دیده نمى‌شوند و به صورت انگل در محیط زندگى انسانى و حیوانى زندگى مى کنند. ورود مایت ها به دستگاه تنفس سبب بروز و افزایش شدت بیمارى آسم مى شود.
آسم غیر مربوط به آلرژی ممکن است ناشى از واکنش به داروهایی مثل آسپیرین و یا ناشى از عوامل شغلى و یا عفونت هاى دستگاه تنفسى یا حتی ناشی از ورزش باشد.
در فصول سرد سال با افزایش عفونت هاى دستگاه تنفسى فوقانى چه از نوع ویروسى و چه باکتریایى علائم بیمارى آسم شدیدتر مى شود. از این رو براى پیشگیرى از ابتلا به عفونت هاى تنفسى براى کودکان آسمى واکسن آنفلوآنزا توصیه مى شود.
ورزش و فعالیت، خنده، هواى سرد و خشک، بوى قوى و محرک هایى مثل دود سیگار ، رنگ و بخارهای شیمیایى و حتى استرس روانى نیز بیمارى آسم را شدیدتر مى کند.
پیشگیری و درمان
آگاه بودن بیماران آسمى با سرشت بیمارى آسم، استفاده صحیح از درمان‌ها و پرهیز جدى از مواد حساسیت‌زا با تغییر زندگى و پاکسازى محیط زندگى و شناخت عوامل تشدید‌کننده بیمارى همه و همه در کنترل و پیشگیرى از بروز حملات آسم بسیار موثر است.
آسم هرگز به طور کامل قابل علاج نیست و معمولاً درمان و اداره طولانى مدت براى کنترل آن نیاز است.
یکى از راه هاى درمان بیمارى آسم استفاده از اسپرى هاى استنشاقى است که معمولاً توسط بیماران ترجیح داده مى شود. سالبوتامول و تربوتالین از جمله اسپرى هایى هستند که به طور شایع نسخه مى شوند.
