۱۵ميليون نفر از مردم هم چربي خون بالا دارند كه باعث بروز انواع سكتهها ميشود. حدود ۱۶ درصد هم داراي فشار خون هستند و ۵۰ درصد نيز از فشار خون خود اطلاعي ندارند. همچنين ۲۰ درصد از كودكان و نوجوانان مان دچاراضافه وزن و چاقي هستند. از سويي ديگر سرانه مصرف روزانه نمك در كشورمان۱۰ تا ۱۲ گرم است؛ درحاليكه بايد به روزانه 5گرم كاهش يابد. ميزان مصرف روزانه روغن نيز در كشور ۴۶ گرم است كه بايد به ۳۵ گرم كاهش يابد.
اين ارقامي كه خوانديد، تنها بخشي از آمار و ارقام اعلام شده ازسوي مسئولان وزارت بهداشت در زمينه ابتلا به بيماريهاي غيرواگير در كشور است كه نشان ميدهد شاخصهاي سلامت ايرانيان، وضع مساعدي ندارد. البته وزارت بهداشت درصدد است تا در ۱۰ سال آينده با برنامهريزي مناسب، از وقوع ۲۵ درصد مرگهاي نابهنگام پيشگيري كند. اما نكته اساسي اينجاست كه كارشناسان حوزه سلامت، راهحل برون رفت از اين بيماريها را «خودمراقبتي» بهمعناي اقداماتي آگاهانه و هدفدار ميدانند كه افراد بايد براي خود، فرزندان و خانوادهشان انجام دهند تا تندرست بمانند. اما براي آموزش و توسعه خودمراقبتي، نياز به تربيت «سفير سلامت» است؛ اقدامي كه از سال گذشته در وزارت بهداشت كليد خورده است و هماكنون هم ۲ ميليون و ۵۰۰ هزار نفر بهطور داوطلبانه بهعنوان سفير سلامت در كشور مشغول به فعاليت هستند.
همهساله و بهخصوص همزمان با فرارسيدن روز جهاني بهداشت برنامهريزيهاي مدوني براي آگاهي دادن به شهروندان برگزار ميشود تا افرادي كه بهدليل نوع تغذيه و زندگي شهرنشيني و صنعتي در معرض بيماريهاي غيرواگير قرار گرفتهاند بتوانند براي سالمسازي جسم و جان و روحشان تلاش كنند. سفيران سلامت نمونهاي از اين افراد هستند. علياكبر سياري، معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره هفته سلامت و همايش تغذيه مناسب، سفيران سلامت گفت: هماكنون ۲ميليون و ۵۰۰هزارنفر بهعنوان سفير سلامت در كشور مشغول به فعاليت هستند و خوشبختانه هفته سلامت فرصت مناسبي است كه با معرفي هر چه بيشتر اين افراد در مورد عواملي كه سلامت افراد جامعه را به خطر مياندازد صحبت شود. ما نيز به سفيران سلامت توصيه ميكنيم كه اگر با كمكهايي كه در راستاي آگاهيبخشي و سلامت جامعه انجام ميدهند بتوانند از مرگ حتي يك نفر پيشگيري كنند اين عمل به مثابه نجات جان يك ملت خواهد بود.
- زندگي سالم داشته باشيد
بايد گفت كه تغذيه ناسالم و كمتحركي ازعلل بروز سكته مغزي، قلبي، ديابت و همچنين افسردگي است. يكي از اصليترين روشهاي درمان آن اين است كه سبك زندگي سالمي داشته باشيم و به توصيه پزشكان گوش فرا دهيم. سياري در اينباره معتقد است: بايد افراد بالاي ۵ سال روزانه ۳گرم نمك و افراد زير ۵سال بايد ۵گرم نمك مصرف كنند. اين در حالي است كه برخي افراد اين نكته را رعايت نميكنند و ۱۲ تا ۱۳ گرم نمك روزانه استفاده ميكنند.
وي گفت: ميزان مصرف روغن نيز در كشور ما ۴۶ گرم در روز است كه بايد بهطور استاندارد ۳۶ گرم روغن استفاده كنيم. روغن خوب روغني است كه بهصورت مايع باشد و همچنين اسيد چرب اشباع آن حداكثر ۱۰ درصد باشد كه مردم ميتوانند اين نكات را با توجه به برچسبي كه روي روغن درج شده است ببينند و با توجه به آن از روغن مناسب استفاده كنند.
معاون وزير بهداشت درخصوص مصرف قند، هم گفت: اصولا توصيه ميشود افراد روزانه ۲۵ گرم قند استفاده كنند كه اين قند ميتواند از نوع فرآوري شده يا ميوهها باشد و به مردم توصيه ميكنم كه از مصرف قند پرهيز كنند. همچنين بايد گفت نوشابه يكي از مواد غذايي است كه از قند فراوان برخوردار بوده و متأسفانه در رژيم غذايي بسياري از افراد جامعه مشاهده ميشود. يك قوطي نوشابه حدود ۳۰ گرم قند دارد كه اگر نوشابه را بهطور روزانه مصرف كنيم سالانه شاهد ۷ كيلوگرم اضافه وزن خواهيم بود همچنين تحقيقات ثابت كرده است كنار گذاشتن نوشابه از وعدههاي غذايي باعث كنترل وزن و فشار خون ميشود. همچنين مصرف دخانيات، تغذيه نامناسب، كمتحركي و مصرف الكل از عوامل بروز بيماريهاي غيرواگير است كه چند عامل بيولوژيك مانند فشار خون بالا و همچنين چربي خون بالا ميتوانند روند ايجاد بيماري غيرواگير را تسهيل كنند. به هر حال همانطور كه از ۱۳ سال پيش بيماريهاي واگيردار مانند كزاز و فلجاطفال ديگر در كشور ما گزارش نشده است اين موارد هم ميتواند كاهش پيدا كند.
- ۳۰ درصد از افراد جامعه در مسير ابتلا به ديابت
وزير بهداشت تعداد بيماران ديابتي كشور را ۵ ميليون نفر عنوان كرد و از مستعد بودن ۵ ميليون نفر ديگر از مردم براي اين بيماري خبر داد. دكتر سيدحسن قاضيزاده هاشمي در حاشيه همايش سفيران سلامت دانشجويي، افزود: حدود ۱۶ درصد از مردم ايران، داراي فشار خون هستند و ۵۰ درصد از بيماران نيز از فشار خون خود اطلاعي ندارند كه اگر وضعيت همين گونه باشد، ۳۰ درصد از جامعه به ديابت مبتلا ميشوند و از مهمترين دلايل آن، سبك زندگي، نوع تغذيه و كمتحركي است؛ بنابراين اگر ميخواهيم ۳۰ سال آينده به ديابت مبتلا نشويم، بايد از امروز شروع كنيم و پيشگيري، اقدامي فرهنگي است. قاضيزاده هاشمي در پاسخ به اين سؤال كه فشار خون و قند خون خود را هر چند وقت يكبار چك ميكنيد؟ گفت: معمولاً فشار خون را بهطور مرتب چك ميكنم، اما ديابت را سالانه يكبار كنترل ميكنم؛ زيرا عوامل خطر براي ابتلا به اين بيماري در من كمتر است، اما در سنين ما، قند خون بايد حداقل هر دو سال يكبار كنترل شود.