سيوچهارمين دوره مسابقات بين‌المللي قرآن كريم با شركت 83 كشور از 5 قاره در مصلي امام‌خميني(ره) برگزار مي‌شود و مسابقه دهندگان از سراسر جهان براي حضور در اين مسابقات گرد هم جمع شده‌اند. «يك كتاب، يك امت» نام پرمعنا و مفهومي است كه به زيبايي، هدف از برگزاري اين دوره از مسابقات را نشان ميدهد و در روزهاي پرتنش سياسي در سراسر جهان، قرآن به‌عنوان هدف مشترك مسلمين سراسر دنيا بار ديگر عاملي براي گردهمايي مسلمين جهان به ميزباني جمهوري اسلامي ايران شده است. گزارش زير حاصل مشاهدات خبرنگار همشهري از حضور چند ساعته در حاشيه دومين روز از برگزاري سيوچهارمين دوره از مسابقات بين‌المللي قرآن‌كريم به ميزباني جمهوري اسلامي ايران است.
- يك كتاب، يك امت
سيوچهارمين دوره از مسابقات بين‌المللي قرآن‌كريم با شعار «يك كتاب، يك امت» در حال برگزاري است. اين شعار برگرفته از آيات و روايات و بيانات امام(ره) و رهبري پيرامون وحدت و قرآن‌كريم انتخاب شده است. در انتخاب اين شعار، مبناي اصلي اتكا، آيه 92 سوره مباركه انبياء بوده كه: اين ايه« ان هذه امتكم امه واحدة» علاوه بر آواي زيبا، در ترجمه به زبان‌هاي مختلف دنيا محتواي اصلي خود را حفظ كرده و با وجود توطئه‌هاي بي‌شمار دشمنان اسلام تحريفي به آن وارد نشده است. به همين منظور به عقيده مسئولان برگزار‌كننده مسابقات اين شعار قابليت استفاده در تمام امور تبليغاتي، رسانه‌اي و محتوايي را در سراسر دنيا دارد و مفهوم را به زيبايي و درستي منتقل مي‌كند.اين دوره از مسابقات در 5 بخش برگزار مي‌شود كه اين بخش‌ها شامل آقايان، بانوان، دانش‌آموزان، روشن‌دلان و طلاب است كه بخش ويژه طلاب همزمان در شهر مقدس قم در حال برگزاري است.
- قاري بنگلادشي: ايران از عربستان قدرتمندتر است!
توحيد بن‌علي لهوري، نماينده 25ساله كشور بنگلادش است كه در رشته تلاوت در سي و چهارمين دوره از مسابقات بين‌المللي قرآن‌كريم شركت كرده است. او درباره ميزباني كشور ايران در اين دوره از مسابقات مي‌گويد: «ايران از برگزار كننده‌هاي قدرتمند مسابقات قرآني در سراسر دنياست و بسياري از قاريان مطرح، مالزي و بعد از آن ايران را به‌عنوان بهترين برگزار‌كننده معرفي ميكنند. جالب اينكه ايران از كشورهاي عرب زبان قدرتمندي مثل عربستان سعودي، امارات، قطر و كويت جلوتر است و اين نشان ميدهد ايران كشوري مهم در بين كشورهاي جهان اسلام است. ايران با برگزاري اين مسابقات نقش مهمي در وحدت مسلمين دارد و انتخاب عنوان «يك كتاب، يك امت» براي اين مسابقات نشان ميدهد كه مسلمانان سراسر دنيا تنها با تكيه بر قرآن و حول محور اين كتاب آسماني مي‌توانند با يكديگر متحد باشند». اين نماينده بنگلادشي ادامه ميدهد:« پيش از اين، يك‌بار ديگر هم براي حضور در مسابقات قرآني به ايران سفر كرده بودم و هر بار بيشتر به زيبايي اين كشور پي‌مي‌برم. ضمن اينكه مي‌دانم ايران كشور اسلامي مهمي است كه حتي بسياري از صحابه پيغمبر(ص) هم به اين كشور سفر كرده‌اند. به همين دليل نگاه مثبتي به ايران و مردمانش دارم و حامد شاكرنژاد، قاري برجسته ايراني هم از دوستان بسيار خوب من است».
- توجه ويژه به محتواي قرآني
يكي از اقدامات مهم در برگزاري اين دوره از مسابقات بين‌المللي قرآن كريم، تغييرات و ابتكارات در بخش محتوايي بوده است. حجت‌الاسلام علي مقني نصرآبادي؛ معاون برگزاري مسابقات مركز امور قرآني و مسئول فني سي و چهارمين دوره از مسابقات بين‌المللي قرآن كريم درباره تغييرات محتوايي اين دوره از مسابقات مي‌گويد: «در اين دوره از مسابقات نسبت به سال‌هاي قبل در زمينه محتوايي حدود 10برابر ارتقا داشته‌ايم و در بخش‌هاي رسانه، مكتوب و چند رسانه‌اي فضاي زيادي ايجاد شده است. يكي از اقدامات جالب در اين زمينه ساخت موشن‌هاي يك دقيقه‌اي از ظرفيت‌هاي فرهنگي، سياسي و اجتماعي كشورهاي شركت‌كننده پيش از تلاوت قاريان اين كشورهاست و همچنين موشن جالب ديگري بعد از هر تلاوت درباره ابعاد تفسيري، مفهومي و معارفي آيات قرائت شده پخش مي‌شود تا حاضرين در سالن با مفهوم اين آيات آشنا شوند و انس بيشتري بگيرند».
مقني نصرآبادي همچنين ادامه ميدهد: «علاوه بر غرفه‌هاي محتوايي كه در رواق شرقي و شبستان مصلي تهران براي ارائه خدمات تفسيري و معارفي به حاضرين در مسابقات و نمايشگاه درنظر گرفته شده است، در زمينه مكتوب نيز قرار است محصولات فرهنگي در قالب كتاب‌هايي تحت عناوين كتاب لحظه‌ها، علما و انس، انگيزه‌ها و كتاب قاف كه در زمينه‌هاي محتوايي تدوين و چاپ شده رونمايي شود. به همين منظور اين ادعا را داريم كه اين دوره از مسابقات تا 60درصد بار مفهومي و محتوايي قرآن كريم را به دوش مي‌كشد».
- غرفه‌هاي فرهنگي براي اثرگذاري غيرمستقيم
يكي از اقدامات جالب در حاشيه برگزاري مسابقات بين‌المللي قرآن‌كريم، فعاليت 7غرفه فرهنگي با رويكرد محتوايي است. ازجمله اين غرفه‌ها، غرفه ترجمان وحي است كه قرآن كريم را با ترجمه‌هايي به زبان‌هاي مختلف به شركت كننده‌ها ارائه ميدهد. همچنين غرفه نهج‌البلاغه ارائه‌دهنده مفاهيم نهج‌البلاغه به زبان‌هاي مختلف است. يكي از جالب‌ترين غرفه‌هاي فعال در حاشيه مسابقات بين‌المللي قرآن كريم، غرفه گفتمان قرآني است كه به همت جمعي از دانشجويان خوش فكر و مذهبي ايراني اداره مي‌شود و در اين غرفه مناظرات و بحث‌هاي قرآني برگزار مي‌شود. يكي ديگر از غرفه‌هاي فعال در اين مسابقات، غرفه رهبر قرآني است كه در اين غرفه مباني مديريتي مقام معظم رهبري كه همه برگرفته از قرآن كريم است، ارائه و معرفي مي‌شود. در اين غرفه مفاهيمي چون استكبار ستيزي، استقلال و... كه به‌طور عمده موردتأكيد رهبر انقلاب است با مفاهيم و آيات قرآني براي علاقه‌مندان ارائه مي‌شود.يكي از مهم‌ترين اهداف فعاليت اين غرفه‌ها در حاشيه مسابقات، معرفي ارزش‌ها و مفاهيم مذهب شيعه به‌صورت غيرمستقيم، انتخابي و متفاوت از اجبارهاي تبليغاتي وهابيت در كشورهاي مختلف است.
- ردپاي سمپاشي‌هاي وهابيت در مسابقات قرآني
با وجود ميزباني مناسب و قابل‌تأييد جمهوري اسلامي ايران در مسابقات بين‌المللي قرآن‌كريم، همچنان ردپاي سمپاشي‌هاي وهابيت نسبت به ميزباني ايران ديده مي‌شود. حجت‌الاسلام علي‌مقني نصرآبادي در اين‌باره مي‌گويد: «متأسفانه همچنان تبليغات منفي از سوي وهابيت عليه ايران وجود دارد و بارها از شركت كننده‌ها شنيده‌ايم كه در كشورشان تبليغاتي عليه ايران صورت گرفته و آنها را از سفر به كشور ما منع كرده‌اند. خيلي از مسابقه دهندگان پس از اينكه اعتمادشان نسبت به ايران جلب مي‌شود در روزهاي آخر حضورشان در ايران اعتراف ميكنند كه با چه سمپاشي‌هايي روبه‌رو بوده‌اند. خيلي‌ها به آنها گفته‌اند به جايي مي‌رويد كه مردمش تروريست هستند و در ايران شما را به اجبار از دين خارج ميكنند و شيعه‌تان ميكنند. جالب اينكه تا دوره‌هاي قبل بسياري از بازرسين ما با مواردي روبه‌رو شده بودند كه شركت‌‌كننده‌ها با خودشان غذا و نان خشك آورده بودند چرا كه در تبليغات منفي عليه كشور ما گفته بودند ايراني‌ها در اثر تحريم‌ها فقير هستند و در كشورشان چيزي براي خوردن پيدا نمي‌شود!» معاون مركز مسابقات امور قرآني ادامه ميدهد:«اين سمپاشي‌ها و تبليغات منفي سياسي در اين دوره از مسابقات هم وجود داشته و برخي كشورها مثل عربستان سعودي، مصر و امارات حضور شركت‌‌كننده‌ها در ايران را ممنوع اعلام كرده‌اند و مجوز سفر آنها به ايران را صادر نكرده‌اند. با اين حال برنامه و هدف ما در اين ميزباني اين است كه با رفتار و زبان تكريم اين ضيافت زيبا را برگزار كنيم و اين فضاي ذهني منفي را تغيير دهيم».
- داور مصري: سطح مسابقات بالاست
دكتر طه عبدالوهاب؛ داور مصري يكي از چهره‌هاي برجسته در مسابقات قرآني است كه در اين دوره از مسابقات در بخش صوت به داوري مي‌پردازد. اين داور بين‌المللي كه در غياب قاريان كشورش به دلايل سياسي در ايران حضور دارد، درباره ميزباني جمهوري اسلامي ايران در مسابقات قرآني مي‌گويد: «همه‌‌چيز عالي است و مسابقات در سطح بالايي برگزار مي‌شود.
با اين حال در روزهاي ابتدايي مسابقات به سر مي‌بريم و به‌نظر مي‌رسد استرس ناشي از مرحله مقدماتي در صداي مسابقه‌دهندگان مشهود است. با اين حال در روزهاي ابتدايي قاريان ايراني و بريتانيايي با صداهاي زيبايشان ما را شگفت زده كردند».
طه عبدالوهاب همچنين درباره عدم‌حضور قاريان مصري در اين مسابقات مي‌گويد: «متأسفانه قاريان هموطنم سعادت حضور در اين مسابقات را از دست دادند و مشكلاتي مانع حضور آنها در ايران شده است. تا جايي كه مي‌دانم عده‌اي از آنها حتي تا فرودگاه دبي هم رسيده‌اند و از آنجا دوباره به مصر بازگردانده شده‌اند».
- ايران ميزبان 83 كشور از سراسر دنيا
مسابقات بين‌المللي قرآن‌كريم، به زيبايي گردهمايي جالبي از نمايندگان سراسر جهان را به تصوير كشيده است. در محل برگزاري سيوچهارمين دوره از مسابقات بين‌المللي قرآن‌كريم چهره‌هاي مختلفي با رنگ‌هاي مختلف پوست، زبان‌ها و پوشش‌هاي متفاوت به چشم مي‌خورند و همين مسئله نشان ميدهد قرآن‌كريم چه بهانه زيبايي براي اين وحدت جهاني است. در اين دوره از مسابقات 362 شركت‌كننده از 83 كشور و 5 قاره جهان حضور دارند ضمن اينكه برخي داوران بين‌المللي نيز جاي خالي شركت كننده‌هاي بعضي از كشورها كه به دلايل مختلف از حضور در مسابقات محروم مانده‌اند را پر كرده‌اند. براساس آمار اعلام شده مسابقه دهندگان از 33 كشور قاره آفريقا، 23 كشور قاره‌آسيا، 20 كشور از قاره اروپا، 6كشور از قاره آمريكا و يك كشور از قاره اقيانوسيه در مسابقات حضور دارند. براساس لزوم توجه به سطح كيفي مسابقات، با كسب مجوز فني و سختگيري نسبي به اين دوره از مسابقات راه يافته‌اند و چه بسا درصورت عدم‌نياز به مجوز كيفي مذكور كشورهاي بيشتري براي حضور در اين مسابقات اعلام آمادگي مي‌كردند.
در توصيف ميزان اهميت مسابقات بين‌المللي قرآن‌كريم ذكر اين نكته كافي است كه در برگزاري اين دوره از مسابقات، مهم‌ترين ارگان‌هاي دولتي با يكديگر وارد تعامل و همكاري شده‌اند. شهرداري تهران با در اختيار گذاشتن حدود 300بيلبورد و سازه سهم مهمي در تبليغات اين مسابقات دارد. ضمن اينكه سازمان اوقاف به‌عنوان يكي از مهم‌ترين بانيان برگزاري اين مسابقات نقش ويژه‌اي در اين بين دارد. سازمان آموزش و پرورش در بخش دانش‌آموزان، سازمان بهزيستي در حوزه روشن‌دلان و حوزه‌هاي علميه نيز در بخش طلاب همكاري مهمي در برگزاري مسابقات دارند. سپاه پاسداران جمهوري اسلامي ايران و صدا و سيما نيز از ارگان‌هاي مهم در برگزاري اين مسابقات هستند و اين وحدت ارگاني عامل مهمي در ميزباني قدرتمندانه ايران در يكي از مهم‌ترين مسابقات بين‌المللي سراسر دنيا بوده است. از نكات مهم در برگزاري اين دوره از مسابقات نقش مهم تأكيد ويژه رهبر معظم انقلاب در نامگذاري سال96 با رويكرد اقتصاد مقاومتي است. علي شيرين؛ مدير روابط عمومي و ارتباط با رسانه‌هاي اين دوره از مسابقات در اين‌باره مي‌گويد: «تا پيش از اين بخش‌هاي مختلف مسابقات قرآني به‌صورت مجزا برگزار مي‌شد كه امسال با توجه به تأكيد مقام معظم رهبري بر اقتصاد مقاومتي، بخش‌هاي مختلف به‌صورت ادغام شده در يك دوره از مسابقات با نامه‌نگاري‌ها و مكاتبات همزمان و يك تيم اداري و اجرايي با كشورهاي مختلف انجام شده تا از اين طريق جلوي دوباره‌كاري و اسراف گرفته شود». شيرين ادامه ميدهد: «همچنين به‌دليل نزديكي زمان برگزاري نمايشگاه قرآن كريم به ميزباني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي كه همه‌ساله در ماه مبارك رمضان برگزار مي‌شود؛ در اين دوره از مسابقات بين‌المللي قرآني، قرار است سازه‌هاي مربوط به غرفه‌ها تا ماه مبارك رمضان حفظ شود و بار ديگر در نمايشگاه مورد استفاده قرار گيرد».