اين در حالي است كه جانبازان و معلولان هم شهروندان همين جامعه هستند و بايد بتوانند مثل مردم عادي از امكانات شهر استفاده كنند. اگر به خاطرات يك‌دهه قبل نگاهي بيندازيم، متوجه خواهيم شد كه تهران با همه گستردگي‌اش از كمبود زيرساخت‌هاي شهري رنج مي‌برد. تردد در خيابان‌ها و پياده‌راه‌هاي اين شهر حتي براي افراد سالم هم چندان آسان نبود، چه برسد به اينكه همشهريان جانباز و معلول بخواهند در آن تردد داشته باشند. در اين گزارش به برخي از امكانات شهر تهران در جهت بهسازي شرايط زندگي و تردد اين گروه از مردم پرداخته‌ايم.
- سامانه حمل‌ونقل عمومي براي جانبازان
جانبازان و معلولان شهر مي‌توانند براي تردد در شهر از يك سامانه اختصاصي استفاده كنند كه امكانات ويژه‌اي براي آنها دارد. اين سامانه هم‌اكنون روزانه به بيش از يك‌هزار نفر از جانبازان و معلولان خدمات‌رساني مي‌كند. اين افراد مي‌توانند به 5ايستگاه اصلي مترو مراجعه‌كرده و بليت ويژه خود را دريافت كنند. جانبازان و معلولان براي استفاده از اتوبوس و 22دستگاه ون تجهيز‌شده مي‌توانند با شماره 6305 و براي استفاده از سواري با شماره 6660058 تماس بگيرند. استفاده از اتوبوس‌ها كاملا رايگان و بهره‌مندي از ون و سواري‌ها با تخفيف‌هاي ويژه همراه است.
- امكاناتي براي همه توانخواه‌ها
تهران محدوده طرح ترافيك دارد كه همان محدوديت براي تردد در شهر است اما قوانين شهري چنين محدوديتي براي صاحبان خودروهايي كه پلاك معلوليتي دارند قائل نشده است. درضمن هم‌اكنون بيش از 6هزار دانش‌آموز معلول در 55مدرسه تهران از خدمات اتوبوسراني و تاكسيراني ويژه استفاده مي‌كنند كه به‌عنوان سرويس مدرسه به‌صورت رايگان در اختيار دانش‌آموزان معلول گذاشته شده. از سوي ديگر، با امضاي تفاهمنامه ميان بيمارستان فوق تخصصي بازتواني نورافشار و شهرداري، سرويس حمل‌ونقل بيمارستان به‌منظور انتقال معلولان و جانبازان راه‌اندازي شده است.
- بهسازي معابر، از داخل خانه
شايد اين براي نخستين‌بار است كه مديريت شهري در اقدامي جالب حتي يك قدم از خواسته‌هاي جانبازان و معلولان جلوتر مي‌رود؛ به اين ترتيب كه موانع از داخل خانه اين گروه از مردم تا پياده‌راه‌ها برداشته مي‌شود تا آنها نيز همچون ديگر مردم بتوانند از حق تردد آسان بهره‌مند شوند. هم‌اكنون همه جانبازان و معلولان كه در واحدهاي مسكوني‌شان مشكل بالا و پايين رفتن دارند و يا فضاي مقابل خانه‌شان مانع از تردد آسان مي‌شود مي‌توانند با سامانه 137تماس بگيرند يا به معاونت حمل‌ونقل و ترافيك منطقه‌شان مراجعه كنند تا هماهنگي‌هاي لازم در اين خصوص انجام شود.
- ورزشگاه‌هايي به افتخار حضور شما
حالا در 4گوشه تهران، ورزشگاه‌هايي اختصاصي براي جانبازان و معلولان ساخته‌شده و به بهره‌برداري رسيده است. مجموعه ورزشي قمربني‌هاشم در جنوب تهران كه در 7طبقه ساخته‌شده، بزرگ‌ترين و حرفه‌اي‌ترين در نوع خود به‌شمار مي‌رود. در اين مكان اختصاصي مي‌توان ورزش‌هاي مختلفي را تجربه كرد. ورزشگاه شهيد هرندي هم در مركز تهران است. مجموعه سوم در كنار فرهنگسراي خاوران و به نام حضرت ابوالفضل(ع) نامگذاري شده است. آخرين مجموعه هم نام مبارك حضرت ابوالفضل(ع) را روي خود مي‌بيند كه در غرب تهران و در منطقه 22 ساخته شده است.
- گردشگري مخصوص جانبازان و معلولان
هم‌اكنون تقريبا در تمام محله‌هاي تهران، كانون‌هايي به نام معلولان در همه سراهاي‌محله ايجادشده كه به همين قشر خدمات مي‌دهند. باتوجه به مشكلات افراد داراي معلوليت براي گردش و استفاده از فضاهاي مختلف شهري، يكي از خدمات مهم اين كانون‌ها برگزاري برنامه‌هاي گردشگري است. اين برنامه‌ها كاملا رايگان است و فقط اين قشر بايد از برنامه‌ها مطلع شوند. البته در سال‌هاي اخير اماكن گردشگري ويژه‌اي هم براي معلولان ايجادشده كه ازجمله آنها مي‌توان به بوستان جانبازان اشاره كرد.
- پاركينگ رايگان پايتخت براي معلولان
پيداكردن جاي پارك مناسب يكي از دغدغه‌هاي رانندگان ابرشهر تهران است، بالاخص وقتي كه وارد نقاط مركزي و پرتردد شهر مي‌شوند. اين كار براي آنهايي كه با محدوديت‌هاي حركتي مواجه هستند دشوارتر است. اما براساس طرح شوراي اسلامي‌شهر تهران، از اين پس همه پاركينگ‌هاي حاشيه‌اي براي خودروهاي ويژه جانبازان و معلولان رايگان خواهد بود. البته پيش از اين نيز مكان‌هايي براي پارك‌كردن خودروهايي با پلاك معلولان در سطح شهر پيش‌بيني شده بود ولي ديگر لازم نيست جانبازان و معلولان حتما در مكان‌هايي كه عكس ويلچر روي زمين نقش بسته پارك كنند.
- رهايي از انزوا
كار‌شناسان مي‌گويند هر چه در اماكن تفريحي بهينه‌سازي بيشتري براي حضور و استفاده معلولان و جانبازان ايجاد شود، آنها كمتر منزوي مي‌شوند و در اجتماع حضور بيشتري پيدا مي‌كنند. تفريح و گردشگري باعث ارتقاي روحيه اميدواري در اين افراد مي‌شود و توانايي‌هاي آنها را افزايش مي‌دهد.