آن هم اتفاق مهم و هيجانانگيزي مثل انتخاب رئيسجمهور در كشوري مثل ايران! خصوصا كه بهدليل ضريب نفوذ بالاي اينترنت، اكنون بخش عظيمي از توان تبليغاتي كانديداها به فضاي مجازي معطوف شده است و تقريبا ميتوان گفت هر كانديدا ستادهاي تبليغاتي مجازي هم دارد. در اين يادداشت به اين نكات ميپردازيم كه چگونه در فضاي مجازي، منابع موثق خبري را پيدا كنيم؛ با كمترين تنشها و مشكلات، فعاليت انتخاباتي و سياسي مجازي انجام دهيم و از كانديداي موردنظر خود حمايت كنيم. همچنين مصاديقي از تخلفات انتخاباتي را بيان و مرجع رسيدگي به اين تخلفات را معرفي كردهايم تا مردم در مواجهه با جرايم انتخاباتي، مراجع قانوني را در جريان قرار بدهند.
- شما هم فعال باشيد
انتخابات، بدون فعاليت سياسي اصلا لطفي ندارد. اين را كساني كه قبلا خودشان را به دل اين دريا انداختهاند بهتر ميدانند. هيجان بازي در اين امواج و به سلامت به مقصد رسيدن را فقط بايد تجربه كنيد تا از چند و چون آن باخبر شويد. دنيايي است براي خودش! خيلي چيزها به شما ميآموزد كه قبلا شايد فكرش را هم نميكرديد. اطرافيانتان و تفكراتشان را هنگام انتخابات و در بحثهاي سياسي، بهتر از هر وقت ديگري ميشناسيد.ميتوانيد براي حمايت از كانديداي محبوبتان كانال يا گروهي ايجاد كنيد. بسياري از اهالي پيشكسوت دنياي مجازي، هنوز وبلاگ را ترجيح ميدهند. اشكالي ندارد! هم وبلاگتان را داشته باشيد، هم فيدهايش را در كانال تلگرام يا صفحه اينستاگرامتان قرار دهيد. ! شبكههاي اجتماعي بدون ايجاد هشتگ و ترندكردن آن، مثل شمال رفتن بدون ديدن دريا ميماند! هشتگ را فراموش نكنيد. براي تمام مطالب، فيلمها و عكسهايتان هشتگ بزنيد؛ ترجيحا از همان هشتگهايي استفاده كنيد كه كاربران همفكرتان آنها را بهكار ميبرند. با هم متحد باشيد! لطفا امانت را رعايت كنيد. يادداشتها و توييتهاي ديگران را به نام خودشان منتشر كنيد، نه به نام خودتان؛ حتي اگر خيلي دلتان ميخواست خودتان آن را نوشته باشيد! درست است كه هدف مشتركي داريد اما قرار نيست لايك زحمت ديگران را شما بخوريد!
- به شايعات توجه نكنيد و دامن نزنيد
«هر كس كه اين جمله را ميخواند، دكتر است!» الان شما دكتر شديد؟! به همين راحتي ميتوان در فضاي مجازي دروغ گفت و هندوانه زير بغل همديگر گذاشت ولي اين، حقيقت را تغيير نميدهد! هر مطلبي را كه خوانديد، باور نكنيد و با ديگران به اشتراك نگذاريد.
ابتدا در مورد صحت و سقم آن تحقيق كنيد، وقتي مطمئن شديد، همه جا را پر كنيد! هنگام مطالعه اخبار، به آيدي نويسنده توجه كنيد. ممكن است حساب كاربري فرد يا خبرگزاري سرشناسي را با تغيير يكي از كاراكترهاي آن، جعل كنند و اخبار دروغ در آن به اشتراك بگذارند. مراقب اين كانالها و حسابهاي جعلي باشيد. بعضي گزارشها و دستاوردسازيها به معني واقعي كلمه، كمر علم آمار را شكستهاند! گاهي آش آنقدر شور ميشود كه كودك نهساله از شنيدنش خندهاش ميگيرد.
- منابع موثق را دريابيد
در سالهاي اخير، خصوصا اين دوره از انتخابات، تبليغات كانديداها بيشتر در فضاي مجازي انجام ميشود. تقريبا تمام كانديداها يك كانال تلگرامي، صفحه اينستاگرام يا سايت رسمي براي خودشان راهاندازي كردهاند؛ حتما آنها را بررسي كنيد و در جريان وعدههاي كانديداي محبوبتان باشيد كه بعدا بتوانيد مطالبه كنيد. بعد از افاضات بعضيها، زحمت شما در روشنگري بسيار كمتر ميشود. كافي است صوت يا فيلم آن را پخش كنيد تا آنها و كانديدايشان را بهتر به مردم بشناسانيد. ضمنا به هيچوجه از كانالها و صفحات مجازي اردوي حريف، غافل نشويد.
- از تخلفها عبور نكنيد
وزارت كشور اعلام كرده است كه فضاي رسانهاي و مجازي در آستانه انتخابات رصد ميشود و با همكاري قوه قضاييه به موارد تخلف رسيدگي ميكنند. اگر شاهد وقوع تخلفي بوديد، به سادگي از آن نگذريد. طبيعتا ابتدا بايد مصاديق تخلف را بشناسيد، بعد نسبت به آن واكنش نشان دهيد! طبق قانون كانديداها و حاميان آنها به هيچوجه مجاز به هتك حرمت و حيثيت نامزدهاي انتخاباتي نيستند و متخلفان، مجازات خواهند شد.
همچنين، رسانههاي ديداري و شنيداري و مكتوب و الكترونيكي و ساير شبكههاي مجازي، حق ندارند مطلبي عليه نامزدهاي انتخاباتي بنويسند يا خبر انصراف گروه يا اشخاصي از نامزدها را درج كنند؛ و درصورت تخلف، نشريه يا سايت خبري يا مركز ارسال پيامك و شبكههاي مجازي، از يك تا سهماه تعطيل ميشوند، مدير آن مجموعه و نويسنده مقاله هم (درصورت مشخصبودن) مجازات خواهند شد. در تبليغات انتخابات رياستجمهوري هم بايد چارچوب كلي موازين اخلاقي، حقوقي و ادبي رعايت شود. به بزرگواري خودتان ببخشيد كه بعضيها ادبيات «پاي منقلي»، «گردنكلفتي» و «چالهميداني» را به ميان مردم ميكشند و همه را مثل اطرافيان خود فرض ميكنند! شما در حمايت از كانديداهاي محبوبتان، از ادب و اخلاق فاصله نگيريد. باشد كه غريبه و آشنا هم از شما بياموزند! يادتان باشد بدون اينكه دروغ بگوييد و توهم بزنيد، داشتهها و برنامههاي كانديداي محبوب خود را بيان كنيد. اگر دروغ بگوييد، هم تخلف كردهايد و مجرم ، هم دروغ گفتهايد و گناهكاريد! اگر تخلف و جرم انتخاباتي را مشاهده كرديد ميتوانيد به دادستان شهرستانتان اطلاع دهيد. به اين موضوع در ستاد پيشگيري از تخلفات و جرايم انتخاباتي رسيدگي ميشود. بعضي تخلفات را هم به مراجع قضايي و وزارت ارشاد ارجاع ميدهند.
- خانواده و دوستانتان را حفظ كنيد
در گروههاي مجازي خانوادگي و دوستانه، بيش از حد درگير مسائل و بحثهاي سياسي نشويد. در فضاي مجازي، لحن كلام افراد مشخص نيست و ممكن است امتداد بحثها به سوءبرداشت، دلخوري يا حتي قهر برسد. به هر حال هميشه اختلافنظرهايي بين شما و اطرافيانتان هست. بهنظرهاي مخالف احترام بگذاريد و تمام تلاششان را معطوف نكنيد تا نظر طرف مقابل را تغيير دهيد. بهتر است اطلاعاتي كه منتشر ميكنيد بيشتر جنبه روشنگري وضع موجود (البته با آمار و ارقام واقعي!)، معرفي كانديداي محبوبتان و توضيح برنامههاي او باشد، نه توهين به رقبا و تخريب هركسي جز كانديداي موردنظر خودتان! انتخابات، ملك شخصي شما و كانديداي محبوبتان نيست كه فقط شما و او، حق ورود و فعاليت داشته باشيد. قرار نيست اگر كانديداي جبهه مقابلتان در سمت ديگري مشغول خدمت است، به او و حاميانش بتازيد كه چرا سنگر خود را ترك ميكند و وارد كارزار انتخابات ميشود! به هر حال خانواده و دوستانتان را در بلبشوي فعاليتهاي سياسي و انتخابات از دست ندهيد. بازگشت پس از انتخابات، شما به سوي آنهاست!