كاهش 25درصدي مصرف گوشت و كاهش 15درصدي مصرف شير نشان ميدهد كه ايرانيان از نظر كيفيت تغذيه نسبت به سالهاي گذشته عقبگرد داشتهاند.
يك متخصص تغذيه در گفتوگو با همشهري گفت كه كمبود اين مواد غذايي ميتواند نظام سلامت را در سالهاي بعد با مشكلات عديدهاي مواجه كند. احمد ساعدي، عضو هيأت مديره انجمن تغذيه، در مورد اهميت لبنيات و گوشت گفت: وقتي بخواهيم به افراد مصرف پروتئين با كيفيت بالا را توصيه كنيم نخستين گزينه گوشت، شير و لبنيات است. اشتراك اين دو ماده غذايي در وجود پروتئين با كيفيت بالاست و تفاوت آنها وجود آهن در گوشت و وجود كلسيم و ويتامينD در شير است. مصرف اين ريزمغذيها براي همه افراد جامعه بهخصوص زنان و كودكان بسيار ضرورياست.
وي افزود: مصرف گوشت بهدليل قيمت بالا و مصرف شير بهدليل مشكلات فرهنگي، عدمتحمل شير و شايعات و خبرهاي مربوط به وجود پالم و وايتكس در شير روزبهروز رو به كاهش است. ساعدي در اينباره گفت: از يك سو اصولاً شير در ايران خيلي رواج نداشته؛ شير و لبنيات در كشورهاي سردسيري مانند فنلاند بيشتر مصرف ميشود بهطور مثال در اين كشور سرانه مصرف شير ۳۶۰كيلوگرم است كه عدد غيرقابل مقايسهاي با ايران محسوب ميشود. از سوي ديگر برخي افراد پس از مصرف شير مشكلات گوارشي برايشان ايجاد ميشود كه توصيه ميكنيم شير پرچرب را بهصورت يك استكان در روز با موز يا خرما مصرف كنند تا كمكم شير سرد و كمچرب را بتوانند در مقدار زياد تحمل كنند.
- سرانه 66كيلويي ايران در مصرف شير
براساس آمار سازمان جهانيFAO سرانه مصرف شير در ايران حدود ٦٦,١٢ كيلوگرم در سال است؛ حال آنكه قيمت يك ليتر شير حدودا كمتر از يك دلار (٢٥٠٠تومان) است. معاون دانشكده و مدير گروه تغذيه و تغذيه سلولي و ملكولي با اشاره به اينكه خبرهاي وجود پالم در لبنيات يكي از عوامل اصلي مصرف كم شير در ايران است، گفت: پاسخ من به سؤال شايع مردم در مورد شائبههاي وجود پالم و وايتكس در شير اين است كه حتي اگر مقداري از اين مواد در شير وجود داشته باشد، به اندازهاي نيست كه مصرف شير و لبنيات را از سبد غذايي بهطور كامل حذف كنيم. حذف پروتئين با كيفيت بالا رفتهرفته باعث چاقي افراد ميشود.
- حبوبات نميتواند جايگزين گوشت باشد
براساس دادههاي مركز آمار و بانك مركزي، سهم انواع گوشت از هزينه خانوار از ۶.۱ درصد در سال ۱۳۸۵ به ۵.۴ درصد در سال ۱۳۹۴ رسيده است؛ ضمن اينكه سرانه مصرف گوشت قرمز طي سالهاي گذشته نوسانات زيادي داشته و به ۱۱.۴۳ كيلوگرم در سال رسيده و سرانه مصرف گوشت قرمز در خانوار شهري طي دهه گذشته، بيش از ۲۵ درصد كاهش يافته است. به گفته دكتر احمد ساعدي، متخصص تغذيه اضافه كردن گوشت در سبد خانوار با حلشدن مشكلات اقتصادي امكانپذير است. آنهايي كه معتقدند حبوبات جايگزين گوشت قرمز ميتواند باشد، اشتباه ميكنند. اين مواد در كوتاهمدت وضعيت را تا حدودي بهبود ميبخشد ولي جاي گوشت قرمز را نميگيرد. موادي مانند سويا، لوبيا و عدس جانشينهاي «نسبتاً» مناسبي براي گوشتها هستند. در عين حال خانوادهها ميتوانند از چرخكردههاي گوشتمرغ براي غذاهايي مانند پيتزا و ماكاروني كه كودكان آن را بيشتر دوست دارند، استفاده كنند.
وي با بيان اينكه مصرف ماهي به دلايل فرهنگي در كشور ما پايين گفت: جايگزين كردن ماهي نيز نياز بهكار فرهنگي دارد. ساعدي گفت: در زمان جنگ دولت براي تأمين پروتئين مورد نياز مردم سويا را وارد بازار كرد. اين ماده غذايي به لحاظ فرهنگي جايگاه مناسبي نداشت و نشان از فقر بود بنابراين مردم تمايل كمتري براي مصرف آن داشتند. چند سالي سويا از سفرههاي ايرانيها دور بود تا اينكه با فرهنگسازي مصرف دوباره آن از سر گرفته شد.
- مصرف لبنيات نيازهاي تغذيهاي بدن را رفع ميكند
20 سال پيش خانم دكتر گيل هريس، استاد دانشگاه ucla تحقيقي را در كرمان و اسلامشهر انجام داد. براساس آن تحقيق توصيه شده بود كه اگر ايرانيها به مقدار لازم ويتامين B2را مصرف كنند ديگر هيچ مشكل تغذيهاي نخواهند داشت. منبع اصلي دريافت ويتامين B2 شير و لبنيات است. مصرف پروتئين با كيفيت بالا اگر با تغيير شيوه زندگي و عدممصرف فستفود همراه باشد، نيازهاي تغذيهاي بدن را بهدرستي پاسخ خواهد داد. چنين تغييري نياز به آموزش و فرهنگسازي دارد.