شما فرزند خانواده هستيد. وقتي گرسنه‌ايد و يا در زمان افطار، بوي عطر نان تازه را با هيچ غذايي عوض نمي‌کنيد.
شما فرزند خانواده هستيد و اصلاً نمي‌دانيد نان از کجا مي‌آيد و چه‌طور تهيه مي‌شود، اما بعضي وقت‌ها که خواسته‌ايد نان بخوريد، نان‌هاي کپک‌زده حال شما را بد کرده است.
شما فرزند خانواده هستيد و اصلاً قيمت نان را هم نمي‌دانيد. شايد هم اصلاً نان دوست نداريد.
در هرحال ما همه مي‌دانيم که مصرف نان چه‌قدر براي بدن ما ضروري است. با خوردن نان، کربوهيدرات‌ها (سوخت مورد نياز بدن) به بدن ما وارد مي‌شوند. کربوهيدارت‌ها همان مواد قندي و نشاسته‌اي هستند و از آن‌جا که مصرف زياد مواد قندي براي بدن مضر است، مواد نشاسته‌اي مانند نان، برنج، ماکاروني و... مي‌توانند جايگزين قند شوند.
ما نان دوست داشته باشيم يا نداشته باشيم، مصرف نان در ايران بالاست و به قولي «ايراني‌ها شش برابر ميانگين مصرف جهاني، نان مصرف مي‌کنند.»*
سال‌هاست بسياري از خانواده‌ها براي اين که حوصله‌ي رفتن به نانوايي را ندارند ترجيح مي‌دهند يک بار به نانوايي بروند و براي چند وعده نان بخرند. اما معمولاً اين نان‌ها کهنه شده و کيفيتش را از دست مي‌دهد و يا در اثر نگه‌داري نادرست کپک مي‌زند و ناچار بايد دور انداخته شود.
به اين شکل مصرف نان ما شش برابر ميانگين جهاني شده است. با اين‌همه مصرف روزانه، بهتر نيست در خريد و استفاده از نان دقت بيش‌تري شود؟
لواش، سنگك، بربري، تافتون يا نان فانتزي؟ چندان فرقي نمي‌كند. شما همان هستيد که وقتي گرسنه‌ايد يا در زمان افطار بوي نان تازه مدهوشتان مي‌کند؟ کدام نان‌ها را ترجيح مي‌دهيد؟ نان‌هاي نازک و مسطح مثل لواش، تافتون و سنگک، نان‌هاي نيمه‌حجيم مانند بربري و يا نان‌هاي كاملاً حجيم مانند تست و باگت؟
البته بد نيست بدانيم متخصصان تغذيه توصيه مي‌کنند نان‌هاي داراي سبوس بيش‌تر را مصرف کنيم و نان سنگک بيش‌ترين مقدار سبوس را دارد. سبوس‌ها حاوي مقدار بسيار زيادي ويتامين ب، ويتامين اي و فيبر هستند.
- خطر کپک
اگر شما همان كسي هستيد که اصلاً نمي‌داند نان سفره از کجا مي‌آيد، اما بارها نان کپک‌زده در سفره حالش را بد کرده است بدانيد که کپک نان، بسيار خطرناک است و معمولاً حتي نان‌هاي سالمي که در کنار نان کپک‌زده هستند آلوده مي‌شوند و مصرف ماده‌ي غذائي آلوده به کپک مي‌تواند بدون هيچ سر و صدايي به سلامتي شما آسيب بزند.
البته خب ما هم مي‌دانيم که برخي از گونه‌هاي غذايي در جهان وجود دارند که در عين سالم بودن با کپک ساخته مي‌شوند مثل پنير کپکي!
- نان خشك
اگر هم اصلاً نان دوست نداريد اين را بدانيد که وقتي نان کپک‌زده‌اي که دور انداختيد خوراک دام‌ها مي‌شود، شير و گوشتي که مي‌خوريد هم آلوده است.
چون اين کپک‌ها حاوي سم آفلاتوکسين هستند که اين سم هم براي سلامتي دام مضر است و هم با واردشدن به محصولات دام مي‌توانند سلامت مصرف کننده را به خطر بيندازند. اين سم به دليل اين که در اثر پاستوريزه‌کردن هم از بين نمي‌رود و شايد دچار تغييرات اندک شود، بسيار خطرناک است.
بهتر است نان‌هاي کپک‌زده از نان‌هاي خشکي که سالم‌اند جدا شوند. چون نان خشک به دليل ارزشي که نان در جامعه‌ي ما دارد معمولاً فروخته شده و يا در کيسه‌هاي جداگانه قرار داده مي‌شود اما افراد سودجويي هستند که نان‌هاي کپک‌زده را همراه با نان‌هاي خشک به خورد دام‌ها مي‌دهند، پس بهتر است نان‌هاي کپک‌زده همراه با زباله‌ها از خانه دور شوند.
* شهريار دبيريان، دبير همايش امنيت غذا، سلامت و توسعه، خبرگزاري ايسنا