بنفشه حيدرنژاد، متولد 1367، جزو افرادي است كه به‌جاي وقت‌گذاشتن براي پيداكردن شغل، خودش آستين بالا زده و با همكاري خواهر و برادرش، يك شغل خانگي راه‌اندازي كرده است. پتينه‌كاري و رنگ‌آميزي مجسمه، قاب، گيفت‌هاي عروسي، آينه و هر‌چيز دكوري كه فكرش را بكنيد، زير دست‌هاي اين هنرمند جوان، انجام و بدون واسطه به مشتري عرضه مي‌شود. با او كه دانشجوي سال آخر كارشناسي ارشد رشته فلسفه دين در دانشگاه تهران است همراه شده‌ايم تا ببينيم چطور توانسته به يك كسب و كار خانگي رونق بدهد.
- فكر راه‌اندازي يك شغل خانگي هنري، چطور در ذهن شما شكل گرفت؟
من علاقه زيادي به هنر دارم و از 17سالگي كارهاي هنري‌اي مثل نقاشي رنگ روغن انجام مي‌دادم. در دانشگاه اين نياز را در خود احساس كردم كه بايد حتما كار كنم ولي براي رشته فلسفه، بازار كار زيادي در دوران دانشجويي وجود ندارد و به همين دليل بايد فكر ديگري مي‌كردم. يكي از دوستانم در همان سال‌ها كار پتينه را شروع كرده بود و من هم كه علاقه زيادي به هنر داشتم، تصميم گرفتم هنر پتينه را از او ياد بگيرم. وقتي اصول اوليه را آموختم، با سرمايه بسيار كم، چند ظرف ميوه و مجسمه خام (از جنس رزين) خريدم و روي آنها را با اصول پتينه، رنگ‌آميزي كردم. بعد از اتمام كارها، تصوير آنها را در يكي از شبكه‌هاي اجتماعي گذاشتم و براي فروش اقدام كردم و موفق شدم.
- چقدر طول كشيد تا كارتان رونق پيدا كند؟
در فضاي مجازي رقابت بسيار بالاست و براي اينكه ديده بشوي بايد وقت زيادي را صرف تبليغ كني؛ براي همين در ابتدا، حدود 5ساعت در روز را به تبليغ و تبادل كارها در صفحات مختلف كه كالا مي‌فروختند، اختصاص دادم و حتي با وجود اينكه الان مشتري‌هايمان زيادشده، همين كارها ادامه دارد. حدود 2سال طول كشيد تا بتوانيم به‌طور جدي مشتري جذب كرده و فروش را تثبيت كنيم. من به تنهايي نمي‌توانستم همه كارها را پيش ببرم. الان من و خواهر بزرگ‌ترم فرزانه، بيشترين مسئوليت را بر عهده داريم و در كنار آن براي رنگ‌آميزي كارهايي كه وزن زيادي دارند، از برادرم كمك مي‌گيريم.
- چطور توانستيد با مشتري‌ها ارتباط برقرار كنيد؟
هر كاري كه آماده مي‌شد، عكس آن را براي مشتري مي‌فرستادم ضمن اينكه تصوير قبض پست را هم برايشان مي‌فرستادم كه از ارسال آن مطمئن شوند. علاوه بر اين ما مغازه هم داريم و هر كسي كه بنابر هر دليلي تمايل نداشت كه به‌صورت اينترنتي خريد كند، مي‌تواند به‌صورت حضوري به ما مراجعه كند.
- از روند كارتان بگوييد اينكه چطور وسايل دكوري را به شيوه پتينه رنگ‌آميزي مي‌كنيد؟
ما پيش از هر چيز وسايل دكوري مانند قاب، گلدان، ظرف ميوه، مجسمه و... را كه از جنس رزين و فايبرگلاس هستند، از كارگاه‌هاي توليد‌كننده به‌صورت خام و سفيد مي‌خريم. بعد از آن، وسايل دكوري را به‌خوبي و با دقت سمباده مي‌زنيم تا جايي كه در كار ظرافت لازم ايجاد شود. بعد از آن هم كار رنگ‌آميزي شروع مي‌شود كه گاهي با قلم‌مو و گاهي هم با رنگ‌پاش در كارهاي بزرگ انجام خواهد شد. انتخاب رنگ هم با خود مشتري است و مي‌تواند هر رنگي را كه دوست دارد انتخاب كند. همين تنوع رنگي بالا باعث شده كه خوشبختانه تعداد مشتري‌هايمان زياد باشد. چون در بازار، وسايل اينچنيني تنوع رنگي بالايي ندارند.
- سفارش‌هايي كه مي‌گيريد به تهران محدود مي‌شوند يا اينكه از سراسر ايران سفارش داريد؟
سفارش‌ها به تهران محدود نمي‌شوند و از سراسر ايران به ما سفارش مي‌دهند حتي از كشورهاي ديگر مانند روسيه و آلمان هم سفارش داشته‌ايم. بيشترين سفارش‌هاي ما از اصفهان، شيراز، اردبيل و مازندران است. هزينه ارسال هم بر عهده مشتري است و بعد از اينكه نيمي از هزينه كار را به‌عنوان بيعانه گرفتيم، كار شروع مي‌شود و بقيه مبلغ هم در زمان ارسال دريافت خواهد شد.
- احتمال شكستن كارها در زمان ارسال وجود دارد، براي اين مسئله چه كار مي‌كنيد؟
بله، گاهي كارهاي رزين يا آينه‌ها مي‌شكنند كه اين مسئله خيلي دردسرهاي زيادي در پي دارد. اگر كاري بشكند به‌دليل قابليت ترميم، از مشتري مي‌خواهيم با هزينه ما، آن را دوباره به تهران ارسال كند و بعد از ترميم، مجددا براي او مي‌فرستيم. گاهي هم مشتري‌ها تمايلي به ترميم ندارند و مجبور مي‌شويم پول‌شان را به آنها برگردانيم كه اين مسئله به غيراز ضرر مالي، خستگي را بر تن‌‌مان مي‌گذارد. ولي ماهيت كار به اين شكل است و به هر حال بايد اين را هم پذيرفت.
- تنها كار پتينه انجام مي‌دهيد يا توليدات ديگري هم داريد؟
كارهاي ما فقط وسايل پتينه‌كاري‌شده نيست و رنگ‌آميزي روي چوب هم انجام مي‌دهيم. علاوه بر اين دكوپاژ روي شمع يا كار روي سفال هم داريم و به‌تازگي فروش آينه، ميز و... از جنس پي.وي.سي (PVC) را هم آغاز كرده‌ايم كه مورد استقبال قرار گرفته است.
- براي چند نفر اشتغال‌زايي كرده‌ايد و آيا قصد توسعه كار را داريد؟
براي 8نفر به‌صورت غيرمستقيم اشتغال‌زايي كرده‌ام، يعني به آنها كار را آموزش داده‌ام. برخي از آنها براي خودشان كار مي‌كنند، برخي ديگر هم كارها را رنگ‌آميزي مي‌كنند و به ما مي‌دهند تا برايشان بفروشيم. به برخي از افراد هم كه در شهرستان زندگي مي‌كنند، اين كار را به‌صورت مجازي و از طريق اينترنت آموزش داده‌ام و تاكنون هزينه بسيار كمي هم براي آموزش گرفته‌ام چون شايد برخي از افراد استطاعت مالي براي رفتن به كلاس نداشته باشند. حتي از اين اخلاق‌ها ندارم كه بگويم با آموزش اين كار، برايم رقيب درست مي‌شود چون معتقدم روزي هر فردي دست خداست. خيلي دوست دارم كار را توسعه بدهم و براي افراد زيادي اشتغال‌زايي كنم ولي انجام چنين كاري مستلزم حمايت است و براي توسعه كار به كارگاه نياز داريم. حداقل سرمايه لازم براي اين كار، حدود 20ميليون تومان است كه هم‌اكنون اين سرمايه را ندارم، مگر اينكه حمايتي از سوي مسئولان صورت بگيرد كه بتوانم كار را توسعه بدهم و براي تعداد بيشتري از افراد، اشتغال‌زايي كنم.
- دردسرهاي يك كار شكننده
گاهي آنقدر سرمان شلوغ مي‌شود كه براي آماده‌كردن كار، مجبور مي‌شويم 24ساعت بيدار بمانيم. اين شرايط بيشتر در نزديك ايام عيد به‌وجود مي‌آيد. بارها در زمستان پيش آمده كه براي پيشگيري از ايجاد بوي رنگ و تينر در خانه، مجبور شده‌ايم جلوي در و هنگام برف و سرما كارها را رنگ بزنيم كه واقعا انجام چنين كاري بسيار سخت است چون علاوه بر سرمايي كه اذيت‌مان مي‌كند، كارها هم دير خشك مي‌شوند. براي خريد وسايل اوليه هم مجبوريم تا ورامين برويم كه در زمستان و سرما انجام اين كار بسيار دردسر دارد. علاوه بر اين كنار‌آمدن با مشتري‌ها هم كار چندان راحتي نيست و گاهي پيش مي‌آيد كه مشتري يك رنگ را مي‌پسندد ولي مي‌گويد اين رنگ مورد نظر من نبوده و بايد كار را مجددا آماده كرد، به هر حال با مشتري كنار مي‌آييم و رضايت او برايمان مهم است؛ مدت زماني كه صرف انجام كارها مي‌كنيم بسيار زياد است براي مثال، رنگ آميزي يك مجسمه 40سانتي‌متري، حدود 4ساعت زمان مي‌برد.