قانون پيشفروش ساختمان در پايان سال89 بهعنوان يك لايحه به مجلس تقديم شد و همان سال به تصويب رسيد اما پس از 3سال معطلي در وزارت راه سرانجام آييننامه اجرايي آن توسط معاون اول رئيسجمهور ابلاغ شد. اگرچه 6سال تأخير در ابلاغ اين آييننامه وجود داشت، اما بارها و بارها از شهرداري تهران بهعنوان مقصر اصلي اجرايي نشدن اين قانون نام برده شد و گفته ميشد اگر شهرداري تهران اين قانون را اجرا كند، ساير كلانشهرها نيز درپي شهرداري تهران آن را اجرا ميكنند. با وجود اين شهرداري تهران از اواخر آذر سال گذشته فرمهاي مربوط به اين قانون را آماده كرد اما تعداد كمي از مراجعان به دفاتر خدمات الكترونيك درخواست اين فرمها را داشتند و همين تعداد هم يا فرمها را پر نميكردند يا اگر هم فرمها پر ميكردند آن را به دفاتر تحويل نميدادند.
با وجود اين يك عضو هيأت مديره كانون سردفتران و دفترياران همچنان معتقد است كه شهرداري تهران هنوز فرم درخواست صدور شناسنامه فني قانون پيشفروش ساختمان را صادر نكرده و اعضاي اين كانون منتظر شناسنامه فني ساختمان هستند. صابر ناظميپور، به همشهري ميگويد: «در قانون پيشفروش ساختمان و آييننامه به صراحتا درج شده كه شناسنامه فني را بايد شهرداري صادر كند و تنظيم سند در دفاتر منوط به ارائه مدارك ازجمله پروانه و شناسنامه فني ساختمان است اما تا زماني كه اين شناسنامه فني صادر نشود، تنظيم سند در دفاتر انجام نميشود؛ مگر با سند تعهد به بيع كه فعلا جايگزين اين سند شده است.»
- پاسخ شهرداري
مديركل تدوين ضوابط، نظارت و صدور پروانه ساختمان شهرداري تهران اما در گفتوگو با همشهري با اشاره به اينكه از اواخر آذر سال گذشته شناسنامه فني ساختمان مربوط به قانون پيشفروش توسط شهرداري تهران آماده شده، ميگويد: «هر فردي كه ميخواهد ساختمان خود را پيشفروش كند، ميتواند بعد از گرفتن پروانه ساختماني درخواست خود را در يكي از دفاتر خدمات الكترونيك شهر تهران ثبت كرده و سپس دفتر خدمات الكترونيك اين فرم را در اختيار متقاضي مذكور كه مالك يا وكيل قانوني وي ميتواند باشد، قرار خواهدداد.» محمدابرهيم دادسرشت، اين ادعاي اعضاي كانون سردفتران و دفترياران را كه شهرداري هنوز اين فرم شناسنامه فني در قانون پيشفروش ساختمان را صادر كرده، تكذيب ميكند و توضيح ميدهد: «اين فرم توسط شهرداري تهران در سامانه شهرسازي ايجاد شده است. اما زماني كه متقاضي براي دريافت آن وجود ندارد، مسئولان دفاتر خدمات الكترونيك نميتوانند افراد را وادار به دريافت و تكميل اين فرم كنند. تقصير شهرداري چيست؟»
به گفته او افرادي كه اين فرم را دريافت كنند بايد فرم مربوطه را تحويل مهندس ناظر خود داده تا پس از تكميل، آن را به دفتر خدمات الكترونيك تحويل دهند. فرم تكميل و تأييد شده توسط مهندس ناظر در سامانه شهرسازي وارد شده و چاپ آن با شماره سريال و با امضاي مهندس ناظر در اختيار متقاضي قرار ميگيرد اما پيشفروشندهها تمايل چنداني به دريافت اين فرم ندارند.
- عدم استقبال از قانون
قانون پيشفروش ساختمان در بنگاهها، بدون تنظيم رسمي را ممنوع اعلام كرده است. حبس از 91روز تا يك سال يا جزاي نقدي 2تا 4برابر وجوه و اموال دريافتي هم جريمه پيشبيني شده در قانون براي متخلفان است. حتي درج آگهي در مطبوعات، پايگاههاي اطلاعرساني و رسانههاي جمعي هم منوط به دريافت اين مجوز از آگهيدهنده و ثبت شماره، مشخصات و اطلاعات مندرج در مجوز و مرجع صادركننده مجوز در متن آگهي است. مطبوعات و رسانهها قبل از دريافت اين مجوز حق دريافت و انتشار اين آگهيها را ندارند در غير اين صورت آنها هم جريمه ميشوند. با اين همه اما بهنظر ميرسد در عمده پيشفروشهاي ساختمان اين قانون دور ميخورد. حتي اگر فرض عدم اجراي اين قانون در كلانشهرها بهدليل فراهم نشدن زمينه از سوي شهرداريها را بپذيريم، باز اين قانون در شهرهاي كوچك هم اجرا نميشود؛ چه اينكه عضو هيأت مديره كانون سردفتران و دفترياران ميزان اجراي اين قانون در سراسر كشور را «كم و بيش» توصيف ميكند.