به گفته وزير بهداشت، در 2سالي كه طرح درمان سريع سكتههاي قلبي و مغزي با راهاندازي واحدهاي ويژه سكته مغزي در 55 بيمارستان كشور اجرا شده است از مرگ 21هزار بيمار مبتلا جلوگيري شده است.بيشترين سكتههاي قلبي در سنين ۵۰ تا ۶۰ سال اتفاق ميافتد كه متأسفانه 5تا 10سال پايينتر از ميانگين جهاني است. از ديدگاه دكتر فريدون نوحي، رئيس بيمارستان تخصصي قلب، اجراي برنامههايي كه با آن درمان سكتههاي قلبي و مغزي افزايش مييابد، از معلوليت افرادي كه در شرايط بهرهوري اقتصادي هستند، جلوگيري ميكند.
بهگفته وزير بهداشت، 70درصد افرادي كه دچار سكته مغزي ميشوند نميتوانند به زندگي عادي برگردند. بسياري از اين افراد معلول ميشوند و حداقل 10تا 15سال هزينههاي سنگيني به خانواده، نظام درمان و بيمهها تحميل ميكنند. سيد حسن قاضيزاده هاشمي كه اين روزها درگير مذاكره براي هزينههاي حوزه درمان و رفع اختلافات با وزارت رفاه براي تداوم برنامههاي 4سال گذشته است، در مراسم تجليل از كساني كه در طرح مذكور شركت داشتند، گفت:
تجربه نشان ميدهد كه هر قدر بيمارستان و تجهيزات بسازيم تا زماني كه همكاري و كار تيمي بين گروههاي مختلف در حوزه سلامت وجود نداشته باشد، نميتوانيم به موفقيت برسيم. نجات افراد دچار سكته نيازمند سرعت عمل است؛ زيرا زمان نجات محدود است و براي نجات افراد دچار سكته قلبي حداكثر يك ساعت و براي نجات افراد دچار سكتههاي مغزي حداكثر 3ساعت زمان داريم. باوجود اين براي نجات جان اين بيماران نيازمند تأمين تجهيزات و دارو و نيز همكاري بيمهها هستيم. مسئله مهم ديگر حمايت جدي بيمهها از درمان سكتههاست.
مدتهاست كه زنگ خطر سكته مغزي در كشور به صدا درآمده است. سكتههاي قلبي شايعترين علت مرگ در دنياست اما دوسوم اين مرگها در كشورهاي كمتر توسعهيافته رخميدهد و علت آن نيز رعايت نكردن اصول بهداشتي، پايين بودن سطح سواد سلامت مردم و غفلت از توصيههاي بهداشتي از سوي مردم است. تغيير سبك زندگي، چاقي، فشار خون بالا، ديابت و كمتحركي، استرس بالا، سن بالا، پرفشاري خون و استعمال سيگار، بيماريهاي عروق كرونر قلبي، كلسترول بالا از مهمترين عوامل مستعدكننده سكتههاي مغزي بهخصوص در جوانان بوده است.
همچنين مصرف داروهاي نابجا و روانگردان نيز احتمال اين مسئله را در ميان افراد جوان افزايش ميدهد. براساس آمارهاي سازمان بهداشت جهاني، رتبه ايران در زمينه ميزان مرگومير ناشي از سكته قلبي و مغزي بهازاي هر 100هزار نفر به ترتيب 25و 100است. علت بالابودن سكته در ايران بهخصوص سكته قلبي به گفته معاون تحقيقات وزارت بهداشت عادتهاي بد غذايي است.
دكتر ملكزاده در اينباره ميگويد: ايرانيها بهدليل عادتهاي بد غذايي و نداشتن تحرك زودتر از ساير مردم دنيا دچار سكته مغزي و قلبي ميشوند. بهطور كلي ميزان سرانه مصرف انرژي بهعبارتي مجموع غذاي مصرفي مردم بالاتر از حد نياز بوده و از استانداردهاي جهاني بالاتر است. چندي پيش مركز تحقيقات وزارت كشاورزي گزارشي منتشر كرد كه براساس آن كالري مصرفي ايرانيها نزديك به 3600كيلو كالري است. اين در حالي است كه در دنيا اين ميزان حدود 2هزار و 800كيلو كالري است.
- عامل اصلي سكته، تغذيه و استرس است
دكتر سيدعلي متيني، عضو هيأت علمي دانشگاه علومپزشكي تهران در مورد دليل پايين بودن سكتههاي قلبي در كشورهاي سوئيس، كانادا، قطر و فرانسه به همشهري گفت: 2فاكتور اصلي استرس و تغذيه در بروز انواع سكتهها مؤثر است. در كشورهاي پيشرفته مردم نوع متفاوتي از استرس را نسبت به كشورهاي توسعهنيافته يا در حال توسعه دارند. در اين كشورها استرس كار، رقابت و پيشرفت بيشتر است، ولي در كشورهاي كمتر توسعهيافته عامل اصلي فقر و مشكلات ناشي از كمبودهاي تغذيهاي عامل بروز انواع سكتههاست.
اين فوق تخصص آنژيوپلاستيك گفت: نوع تغذيه در بروز بيماريهاي قلبي و عروقي بسيار اهميت دارد. در كشورهاي توسعهيافته ميزان دريافتي گوشت و چربي بسيار بالاتر از ساير كشورهاست. همچنين نسبت مستقيمي بين گرايشهاي معنوي و ميزان بروز سكته وجود دارد. آمارها نشان ميدهد كه هرچه افراد آرامش بيشتري داشته باشند، مصونيت بيشتري نسبت اينگونه بيماريها دارند. در يك كلمه مسابقه در زندگي عامل اصلي سكتههاست و اين را ميتوان در ميزان بروز سكته در ميان مردمان شهر و روستا مقايسه كرد.
بخش عمده كار براي پيشگيري از بروز سكتههاي قلبي و مغزي بهدست خود مردم است. تا زماني كه مردم از فشار خون خود اطلاع ندارند يا بدتر از آن فشار خون دارند اما آن را كنترل نميكنند و همچنان به خوردن نمك، شكر و روغن ادامه ميدهند و تحرك كافي ندارند، نميتوانيم اميدوار باشيم كه در زمينه كنترل سكتهها به موفقيتهاي چشمگيري برسيم.