مشكل اصلي هم اين بود كه همان ماجراي «يك كلاغ، چهل كلاغ» پيش ميآمد و هر كس روايت خودش را از يك خبر در محله پخش ميكرد. درضمن ايراد ديگر ماجرا هم اين بود كه اگر كسي چندان ارتباطي با اهالي محله نداشت، از اتفاقات خبردار نميشد. خب حالا در اين روزگار تقريبا ارتباط اهالي يك محله ديگر به شكل سنتي گذشته نيست و نهايتا خانوادهها با همسايه كناري يا بالايي و پايينيشان در ارتباط هستند. ديگر كمتر كوچهاي را در اين ابرشهر ميتوان پيدا كرد كه ساكنان خانههايشان همديگر را بشناسند. اما اين روزها با وجود شبكههاي اجتماعي و پيامرسانهاي موبايلي ميتوان اين مشكل را حل كرد و يك رسانه مجازي محلي ايجاد كرد. البته شما ميتوانيد اين رسانه را در محل كار، در يك روستا يا شهر كوچك يا هر جاي ديگري كه نياز به اطلاعرساني وجود دارد نيز ايجاد كنيد. اگر قصد ايجاد چنين رسانهاي را داريد نكات راهنماي اين صفحه به كارتان ميآيد.
- ابزار مناسب براي رسانه محلي بهكار ببريد
شما براي داشتن يك رسانه محلي نياز به ابزار انتشار خبرها و مطالبتان داريد. ابتداييترين حالت كار اين است كه مطالبتان را روي يك برگه كاغذ چاپ كنيد و بعد از آنها كپي بگيريد و در محله توزيع كنيد يا مثلا ميتوانيد يك روزنامه ديواري از مطالب و اخبار محلي توليد كنيد و در فضاي عمومي محله نصب كنيد. اما همانطور كه گفتيم اين ابتداييترين شكل كار است. در دنياي فضاي مجازي امروز ابزارهاي بهتر، پرمخاطبتر و كم هزينهتري هم وجود دارد كه حسابي به كارتان ميآيد. شما ميتوانيد از شبكههاي اجتماعي كمك بگيريد؛ اينستاگرام، آپارات، تلگرام، سروش و ... هركدام بسته به شيوه كار شما ميتواند مورد استفاده قرار بگيرد. نرمافزارهاي پيامرساني مثل «سروش» هم ايراني هستند و هم راحتتر مورد استفاده قرار ميگيرند.
- مخاطبانتان را شناسايي كنيد
گام اول اين است كه بدانيد كانال خبري يا همان رسانه مجازي محلي شما قرار است چه اعضايي داشته باشد. تا وقتي اين مخاطبان مشخص نباشند، محتواي مناسب و اخبار مرتبط نميتوانيد توليد كنيد؛ مثلا شايد قصدتان اين باشد كه كانالي فقط براي بانوان محله ايجاد كنيد. خب محتواي اين كانال ميتواند با يك كانال متفاوت عمومي باشد. در ضمن اگر تعريفي براي مخاطبانتان نداشته باشيد نميتوانيد براي جذب آنها به رسانهتان اقدام كنيد. باتوجه به اينكه قرار است از فضاي مجازي استفاده كنيد، يك نكته مهم اين است كه رسانه شما بايد قابليت مديريت داشته باشد كه بتوانيد محتوا را كنترل و بعد منتشر كنيد.
- توليد محتواي مرتبط داشته باشيد
يك اشكال كانالهايي كه توسط افراد غيرحرفهاي مديريت ميشود اين است كه هر مطلبي كه بهنظرشان جذاب است منتشر ميكنند. بايد حواستان باشد كه شما ميخواهيد با ايجاد يك رسانه محلي، كار اطلاعرساني محله را كه قبلا به شكل سنتي صورت ميگرفت انجام دهيد. يادتان باشد كه هر فرد در تلفن همراهش، كلي كانال دارد كه مطالب متفاوتي را مشاهده ميكند، اگر قرار باشد در رسانه محلي شما هم همان مطالب را ببيند خب شايد ترجيح بدهد مخاطب شما نباشد. يك رسانه محلي فقط خبرهاي مرتبط با اهالي يك محله را منتشر ميكند. اگر اين اتفاق بيفتد، قطعا كانال شما جذابيتي منحصربه فرد براي مخاطبانش خواهد داشت.
- چه محتوايي را منتشر كنيم؟
اين شايد مهمترين سؤالي باشد كه بعد از ايجاد يك رسانه محلي بايد از خودمان بپرسيم. يك رسانه خوب بايد بتواند پاسخگوي نيازهاي مخاطبانش باشد. قطعا خبرهاي محله نخستين گزينه است؛ مثلا برنامههاي فرهنگي، آموزشي يا ورزشي مسجد محله، سراي محله يا خانه فرهنگ جزو همين خبرهاست. خبرها ميتواند به سطوح پايينتر محله هم نفوذ كند؛ مثلا برگزاري كلاس گلدوزي كه توسط يكي از خانمهاي هنرمند محله در منزلش برگزار ميشود. در كنار خبرها ميتوان سراغ مطالب جذابي مثل تاريخچه محله هم رفت. به هر حال براي مردم جذاب است كه بدانند محلهشان قبلا چه شكلي بوده يا نخستين ساكنان آنچه كساني بودهاند. از شخصيتهاي محلي هم غافل نشويد؛ مثلا ميتوان با كاسبان محبوب محله مصاحبه كرد.
- رسانهتان را معرفي و تبلغ كنيد
يك كار مهم شما اين است كه رسانه محليتان را به اهالي محل معرفي كنيد تا تعداد مخاطبان شما روزبهروز بيشتر شود. مسلما هرچقدر كه مخاطبان شما بيشتر باشد، تأثيرگذاري شما در محلهتان بيشتر خواهد بود. راههاي مختلفي براي جذب مخاطب محلي وجود دارد؛ مثلا ميتوانيد لينك و آيدي كانالتان را روي كاغذ چاپ كنيد و در محلهاي تجمع اهالي مثل مسجد، سوپرماركتها، نانواييها و... نصب كنيد. ميتوانيد در چند پست متفاوت از اعضاي حاضر در كانال بخواهيد كه لينك پيوستن به اين رسانه محلي را براي هر كدام از اهالي كه ميشناسند بفرستند. تبليغات چهره به چهره را هم از دست ندهيد كه مسلما باعث جذب مخاطبان زيادي خواهد شد.
- به هيچ وجه سراغ شايعهها نرويد
ايجاد حس اعتماد در مخاطبان، يكي از رموز موفقيت رسانههاست. خب شما هم قرار است يك رسانه محلي داشته باشيد و بايد اين اصل مهم را جدي بگيريد. مهمترين كاري هم كه در اين زمينه بايد انجام دهيد اين است كه حواستان باشد كانال شما، يك منبع شايعهپراكني نشود. فقط خبرهايي را منتشر كنيد كه از وقوع آنها مطمئن هستيد. براي اين كار بايد حتما براي خودتان يكسري منابع خبري مطمئن پيدا كنيد؛ مثلا امام جماعت مسجد محله يا كاسبان خوشنام ميتوانند منابع محلي خوبي براي شما باشند. سازمانهاي محلي مثل كلانتريها، شهرداريهاي ناحيه يا مراكز فرهنگي هنري محلي هم ميتوانند خبرهايشان را در اختيار شما قرار دهند.
- خبرهايتان را حرفهاي توليد كنيد
اگر دوست داريد كه كاملا يك رسانه محلي حرفهاي داشته باشيد، بايد با اصول كار رسانهاي و مطبوعاتي هم آشنا باشيد. خب شما قرار است خبرهاي محلي را منتشر كنيد، اما همين نوشتن خبر هم اصولي دارد كه اگر آنها را بلد نباشيد، خبرهايتان براي مخاطب جذاب نخواهد بود و در نهايت اطلاعات را هم درست نميتوانيد به اهالي منتقل كنيد. خوشبختانه كلاسهاي روزنامهنگاري اين روزها به يكي از برنامههاي ثابت سراهاي محله و ديگر مراكز فرهنگي تبديل شدهاند. ميتوانيد قبل از ايجاد رسانه محلي، يك دوره در اين كلاسها شركت كنيد. از طريق اينترنت هم ميتوانيد كلي مطلب درباره آموزش روزنامهنگاري پيدا و با خواندن اين مطالب، حرفهايتر رسانهداري كنيد.
- مطالبتان را اصولي منتشر كنيد
يك نكته مهم هم كه نبايد فراموش كنيد اصول كار حرفهاي در فضاي پيامرسان موبايلي است؛ مثلا پستهاي كوتاه و موجز بيشتر خوانده ميشوند؛ وسيله ارتباطي شما با مخاطبتان در بيشتر موارد گوشي تلفن همراه است كه نمايشگر كوچكي دارد و همين كوچك بودن باعث ميشود حتي متنهاي كوتاه هم بلند بهنظر برسند. عكسمحور بودن هم بسيار اهميت دارد. پستهايي كه پيوست عكس دارند بيشتر مورد توجه قرارميگيرند. پايين هر پست آدرس كانالتان را هم درج كنيد تا اگر مطالب شما در جاهاي ديگر به اشتراك گذاشته شد، علاقهمندان بتوانند خيلي ساده به كانال شما بيايند. يك اصل هم اين است كه ساعت 12شب به بعد پست نگذاريد تا اهالي به استراحتشان برسند.
- روي كمك هممحليها حساب كنيد
وقتي رسانه محلي شما كمي گسترش پيدا كرد و مخاطبان بيشتري از نقاط مختلف محله جذب كرد، ميتوانيد كار را گسترش دهيد و دامنه اخبارتان را بيشتر كنيد. اين كار هم درصورتي ممكن است كه با چند نفر ديگر از اهالي محله براي توليد محتوا مشاركت داشته باشيد؛ مثلا كمكم خود امام جماعت مسجد محله ميتواند يكي از مديران كانال شما شود تا به محض دريافت يك خبر، آن را براي مخاطبان محلي شما منتشر كند. يا دوستان شما در جمعآوري اخبار و پوشش رخدادها و حوادث محلي ميتوانند كمكدست شما باشند. فقط بايد در انتشار محتوا، همه پايبند به يك اصول مشترك باشند و هر كس ساز خودش را نزند. براي اين منظور بايد چند جلسه حضوري هم بگذاريد.