خيلي از مرباها و ترشي‌ها محصول ميوه‌هاي تابستاني هستند. علاوه بر اين يكي از پررنگ‌ترين خاطراتي كه تقريبا اكثر ما از خانه مادربزرگ‌ها به ياد داريم، سيني‌هاي بزرگ و داغي بود كه محتوياتش حسابي دهانمان را آب مي‌انداخت اما ناخنك زدن به آن تا قبل از خشك شدن كامل جزو كارهاي ممنوعه بود. چه اشكالي دارد ما هم پيشه مادربزرگ‌هايمان را پيش بگيريم تا هم كدبانو بودنمان را به رخ كشيده باشيم، هم مربا و علي‌الخصوص لواشك‌هاي خانگي‌اي درست كنيم كه علاوه بر خوشمزه‌تر بودن نسبت به محصولات كارخانه‌اي، هم بهداشتي‌ترند و هم اقتصادي‌تر. پس تا دير نشده، دست بجنبانيد.
- مرباي هلو
در بازار ميوه و تره‌بار، قيمت يك‌كيلو هلو بين 3تا 4هزار تومان است. يكي از اصلي‌ترين مواد مورد نيازتان براي تهيه مربا، شكر است. قيمت هر كيلو شكر چيزي حدود 3هزار تومان است. شما براي تهيه اين مربا به يك كيلو هلو و يك كيلو شكر نياز داريد. البته وانيل و آبليمو هم طي كار لازم‌تان مي‌شود اما در حد يكي‌دو قاشق. بنابراين تهيه يك كيلو و نيم مرباي هلو از نوع درجه يك براي شما چيزي حدود 6تا 7هزار تومان هزينه دارد و پختش حدودا 45دقيقه طول مي‌كشد. البته هزينه آبليمو و وانيل را به قيمت تمام‌شده اضافه نكرده‌ايم و فرض را بر اين گذاشته‌ايم كه وانيل و آبليمو در خانه داريد. اين نوع مربا را خيلي سخت مي‌توانيد در بازار پيدا كنيد، اگر هم پيدا كنيد قيمت 250گرمش حدودا 3هزار تومان است.
ميزان صرفه‌جويي در يك كيلو مرباي هلو نسبت به خريد از بازار: حدودا 7هزار تومان
- مرباي آلبالو
قيمت يك كيلو آلبالو در بازار ميوه و تره‌بار حدودا 5هزار تومان است. نسبت آلبالو به شكر 2به يك است. يعني شما هر چقدر آلبالو براي تهيه اين مربا آماده كنيد بايد 2برابر آن شكر مصرف كنيد. اگر فرض كنيم شما 2 كيلو شكر مورد استفاده قرار بدهيد به اين ترتيب قيمت تمام‌شده يك كيلو و نيم مرباي آلبالوي درجه يك براي شما چيزي حدود 12هزار تومان مي‌شود. درحالي‌كه براي خريد يك شيشه 350گرمي از اين مربا بايد 6هزار و 500تومان هزينه كنيد. اين را هم بدانيد زمان آماده شدن اين مربا حدود يك ساعت و 15دقيقه است.
ميزان صرفه‌جويي در يك‌كيلو مرباي آلبالو نسبت به خريد از بازار: تقريبا 10هزار تومان
- مرباي زردآلو
براي تهيه اين مربا شما به يك‌كيلو زردآلوي سفت نياز داريد. قيمت زردآلو در ميادين ميوه و تره‌بار حدودا 4هزار تومان است. براي يك‌كيلو زردآلو شما به 900تا يك كيلوگرم شكر نياز داريد. نصف استكان گلاب، يك قاشق غذاخوري زعفران دم كرده و غليظ شده و يك قاشق هم آبليمو نياز داريد. درست كردنش هم 15تا 20دقيقه زمان مي‌خواهد. به اين ترتيب درست كردن يك كيلو و نيم مرباي زردآلو برايتان حدودا 7هزار تومان آب مي‌خورد. اين درصورتي است كه شما آبليمو و گلاب و زعفران در خانه داشته باشيد. در غيراين صورت بايد پولي هم براي خريد اين مواد كنار بگذاريد. البته همه اين مواد را كه براي تهيه مربا استفاده نخواهيد كرد و بقيه‌‌اش براي مصارف ديگر باقي‌مي‌ماند. اين را هم بدانيد براي خريد يك شيشه 225گرمي مرباي زردآلو بايد 2هزار و 500تومان هزينه كنيد.
ميزان صرفه‌جويي در يك كيلو مرباي زردآلو نسبت به خريد از بازار: حدودا 5 هزار تومان
- مرباي گيلاس
براي تهيه اين مربا يك كيلو گيلاس نياز داريد. قيمت گيلاس مربايي بسته به انصاف فروشنده 7تا 8هزار تومان است. چون گيلاس ميوه‌اي شيرين است مي‌توانيد نيم كيلو يا برابر گيلاس شكر بريزيد با همين مواد، شما يك كيلو و نيم مربا خواهيد داشت كه برايتان تقريبا 10هزار تومان آب خورده است. درحالي‌كه اگر بخواهيد 250گرم از همين مربا را از بازار تهيه كنيد بايد چيزي حدود 3هزار تومان هزينه كنيد. در ضمن اگر بخواهيد مربا را به مارمالاد تبديل كنيد مي‌توانيد ژلاتين هم به آن اضافه كنيد. قيمت يك بسته 10تايي ورق ژلاتين 6هزار تومان است.
ميزان صرفه‌جويي در يك كيلو مرباي گيلاس خانگي نسبت به خريد از بازار: حدودا 6هزار تومان
- نكته‌هايي در مورد مربا
بهتر است حدود 10ساعت قبل، شكر را بين تكه‌هاي ميوه بريزيد و داخل يخچال بگذاريد. به اين عمل شكرپاش كردن مي‌گويند. اين كار باعث مي‌شود تا شكر زودتر به خورد ميوه برود.
اگر هميشه مرباهايتان شكرك مي‌بندد علتش اين است كه مربا بيش از حد جوشيده است. به ياد داشته باشيد هرگز براي ترد شدن تكه‌هاي ميوه، از آب آهك استفاده نكنيد چراكه مصرف چنين مرباهايي براي افراد، به‌خصوص كودكان و زنان باردار خطرناك است.
- لواشك آلو زرد
شما به 3 كيلو آلوزرد براي تهيه اين لواشك نياز داريد. درست كردن لواشك نيازي به تهيه ميوه درجه يك ندارد، اتفاقا اگر كمي ريز و كمي له شده باشد بهتر است. شما آلوهاي ريزي كه به آلوي لواشكي معروف هستند را كيلويي 600 تا هزار تومان مي‌توانيد تهيه كنيد. به كمي آب و نمك هم نياز داريد كه اين دو مورد هزينه‌اي برايتان ندارد. شما از 3 كيلو آلو، 300گرم لواشك خواهيد داشت كه 3هزار تومان برايتان تمام‌شده است. درصورتي كه اگر بخواهيد لواشك‌هاي محلي را از بازار تهيه كنيد بايد براي يك كيلوي آن حدودا 20هزار تومان هزينه كنيد.
ميزان صرفه‌جويي در هركيلوگرم نسبت به خريد از بازار: حدود10هزارتومان
- لواشك سيب
براي تهيه 300گرم از اين لواشك شما به 3 كيلو سيب نياز داريد و يك چهارم قاشق چاي خوري آبليمو. نيازي نيست سيب 2 رنگ درجه يك بخريد، مي‌توانيد سيب درجه 2 يا 3 را به قيمت هزار و 500تا 2هزار تومان خريداري كنيد. به اين ترتيب درست‌كردن اين مقدار لواشك سيب برايتان حدودا 6هزار تومان هزينه دارد، درحالي‌كه براي خريد 300گرم لواشك سيب محلي از بازار حدود 7هزار تومان بايد هزينه كنيد.
ميزان صرفه‌جويي در هر كيلوگرم نسبت به خريد از بازار: حدودا 3هزار تومان
- نكته‌هايي در مورد لواشك
* شما مي‌توانيد ميوه‌هاي لك‌دار و بي‌كيفيت را براي تهيه لواشك استفاده كنيد اما توجه داشته باشيد كه ميوه‌ها خراب نباشند و طعمشان بر اثر كپك‌زدگي تغيير نكرده باشد.
* وقتي مايه صاف شده را در سيني پهن مي‌كنيد، توجه داشته باشيد كه لايه‌اي ضخيم نباشد زيرا در اين صورت احتمال كپك‌زدگي آن در طول مدت خشك‌شدن بالا خواهد رفت.
* اگر ديابت داريد ميوه‌هاي ترش را براي تهيه لواشك انتخاب كنيد زيرا اين ميوه‌ها قند كمتري دارند. در ضمن، بهتر است به مايه لواشك‌تان شكر هم اضافه نكنيد.