خودکفایی به سبک‌عمه شیرین

عمه شیرین همه وقت خود را به‌ آبادانی باغ کوچکش سپری کرده و در مغازه کوچک او از رب و مربا تا ترشی و سبزی خشک و تنقلات فروخته می‌شود که کار دست خود اوست.

همشهری آنلاین_ مژگان مهرابی: او را به نام «عمه شیرین» می‌شناسند. این نام را فرزندان برادرش برای او انتخاب کرده‌اند. بانویی مهربان که در خوشرویی و مهمان‌نوازی زبانزد اهالی روستای «همه سین» است. «نسرین روزبهانی» کدبانویی است که با هنر دست خود علاوه بر تولید محصول برای مصرف روزانه خود و فرزندانش، درآمدزایی هم می‌کند. در مغازه کوچکش از رب و مربا تا ترشی و سبزی خشک و تنقلات فروخته می‌شود که کار دست خود اوست. عمه شیرین سبک زندگی جذابی دارد. او دل کنده از فضای شهری، همه وقت خود را به‌ آبادانی باغ کوچکش سپری کرده و در امور هنری کارآفرینی می‌کند. در یک روز گرم تابستانی ساعتی مهمان خانه باصفای او شدیم و با هم گفت‌وگوکردیم.
انتهای روستای همه سین، خط مرز روستای بیدک جاده خاکی است که خانه عمه شیرین در آن جا قرار دارد.
خانه‌ای باصفا و سرسبز که صفای خود را از صاحبانش گرفته است. به دیواره خانه بنری با این عنوان نصب شده است: «محصولات عمه شیرین». در خانه باز است و «عبدالحمید» پدرخانواده مشغول آبیاری زمین سبزیجاتی است که در حیاط خانه‌اش کاشته است. با گفتن: «سلام» از جانب من، به خود می‌آید. بی‌آن که رو ترش کند و بگوید چه کسی به شما اجازه داده با لحنی پدرانه می‌گوید: «بفرمایید دخترم. ‌کاری داشتید؟ ‌»
وقتی متوجه می‌شود خبرنگار هستم و از راه دور آمده‌ام خوشحال می‌شود و همسرش را صدا می‌کند.
عمه شیرین از انتهای باغ در حالی که سبدی پر از کاهو به دست دارد نزدیک می‌شود. کاهوهای باغ خودش است که کاشته و حالا می‌خواهد برای شام سالاد درست کند. نام عمه شیرین واقعاً برازنده اوست چون هم مهربان است و هم لبخند شیرینی به لب دارد. عبدالحمید سریع چند صندلی می‌آورد و من را دعوت به نشستن می‌کند. عمه هم تنگی پر از شربت می‌آورد و تأکید می‌کند که هوا گرم است و باید مراقب باشم.
می گویم: «اهالی روستا شما را به‌عنوان بانوی نمونه و خودکفا معرفی کردند. گفتند از هر انگشت‌تان یک هنر می‌ریزد. و گفتند هرچه در مغازه‌تان فروخته می‌شود محصول باغ خودتان است.»

۷ سال با موتور برق سر کردیم!

عمه شیرین ماخوذ به حیاست از خودش تعریف نمی‌کند اما همسرش می‌گوید: «سرسبزی این باغ کار دست حاج خانم است. همه جور صیفی و سبزی در باغ کاشته است. درخت انگور، توت، آلبالو، زردآلو، همه چیز. تا جایی که خورده می‌شود که هیچ، باقی را تبدیل به مربا و لواشک و ترشی می‌کند. رب‌هایش هم که حرف ندارد. از تهران سفارش می‌دهند.» عبدالحمید با عشق از همسرش تعریف می‌کند. از بانویی که ۲۰ سال پیش ساکن روستا شده است. زمانی که جز دشت چیزی دیده نمی‌شد. عمه شرین تعریف می‌کند: «وقتی در اینجا زمین خریدم تک تک خانه‌ای در روستا دیده می‌شد. برق نداشت، آب نداشت. ۷ سال با موتور برق سر کردیم. گاز هم نداشت که البته الان هم ندارد. خانه کوچکی در زمین ساختیم و باقی بی‌استفاده بود. این کار اسراف بود و باید فکری می‌کردم. بهترین کار سبزی‌کاری و صیفی‌کاری بود. انواع بذرها را تهیه کرده و با کمک همسرم باغچه را آماده کردیم. حالا محصولات باغ را هم خودم استفاده می‌کنم و هم فرزندانم. مازادش را هم برای فروش، پسرم به مغازه می‌برد.» از نظر عمه شیرین هیچ چیز را نباید دورریز کرد. او میوه‌های پلاسیده را خشک کرده و میوه خشک درست می‌کند. کشمش، توت خشک آلبالوی خشک و... گل محمدی.

بانوان همت کنند

به گفته عمه شیرین، زندگی در روستا چندان آسان هم نیست اما او سکونت در باغ کوچکش را به آپارتمان‌نشینی ترجیح می‌دهد. می‌گوید: «از فضای بسته آپارتمانی دلم می‌گیرد. پیش‌تر در محله وحیدیه زندگی می‌کردیم. هر جمعه به دل طبیعت می‌زدیم و از فضا لذت می‌بردیم. تا اینکه گذرمان به این روستا افتاد. با همسرم تصمیم گرفتیم اینجا قطعه زمینی بخریم و کشاورزی کنیم. الان هم نزدیک فرزندانم هستم و هم از باغ کوچکی که در خانه دارم لذت می‌برم.» او گله‌مند از بانوانی که برای زندگی خود وقت نمی‌گذارند می‌گوید: «بعضی از خانم‌های امروزی همه چیز را آماده می‌خرند. حتی سبزی خوردن را هم پاک کرده خریداری می‌کنند. انجام کارهای خانه لذت زندگی است و غیر از آن به اقتصاد خانواده کمک می‌کند. کافی است کمی سلیقه به خرج دهید.»
او علاوه بر این کارها انواع هنر دستی را هم یاد گرفته است. گلیم‌بافی، بافتنی، قالی بافی. چندین بار در مسجد محله نمایشگاه برگزار کرده و از بانوان روستا خواسته تا دستاوردهای خود را عرضه کنند. این کار تأثیر زیادی در روحیه بانوان دارد و آنها حس بیهودگی نمی‌کنند. عبدالحمید هم چندین سال به‌عنوان کشاورز نمونه انتخاب شده است. او معمار ساختمانی بوده و در روزهای جنگ همه دارایی خود را برای کمک به جبهه داده است.
می گوید: «مسئولان زیادی از این روستا بازدید کردند و به مشکلات ما واقف هستند اما وعده‌شان در حد حرف مانده است. اینجا زمین‌های ارزشمندی دارد و می‌توان زعفران کاشت. خود من این کار را کرده‌ام. اگر مسئولان حمایت کنند و آب کافی در اختیار کشاورزان بگذارند. این روستا می‌تواند قطب کشاوزی شرق تهران شود.» او ادعا می‌کند می‌تواند کارآفرینی کرده و با رونق کشاورزی به‌خصوص زعفران‌کاری مانع از مهاجرت جوانان به شهر شود.

مهارت‌های خانه‌داری

عادت بعضی از خانم‌هاست. مرتب گله می‌کنند که دخلمان به خرجمان نمی‌رسد و مشکلات مالی زندگی‌مان را تلخ کرده است. اما اگر سیاست خانه‌داری داشته باشند می‌توانند هم به خودکفایی برسند و هم درآمدزایی کنند. می‌گویید چطور با ما همراه شوید.