براي عدهاي ديگر قيمت تعيينكننده است. همين كه سهتاي آن را با قيمتي كمتر از حد معمول عرضه كنند، خريد ميكنند. بسياري از اين تنقلات خوشمزه خارجي تاريخ مصرف گذشته هستند يا روزهاي كمي تا انتهاي انقضايشان باقي مانده است.
- تاريخها را چك كنيد
رضا طهراني، يكي از فروشندگان اين صنف در گفتوگو با همشهري در مورد تاريخ مصرف اين خوراكيها گفت: تقريبا ۲۰درصد از شكلاتهايي كه در بازار وجود دارد از راه قاچاق وارد ميشود. بيشتر شركتهاي واردكننده از تخفيفهاي شركتهاي اصلي براي شكلاتهايي كه ۶ماه تا پايان تاريخ مصرفشان مانده، استفاده ميكنند و با قيمتي به نسبت مناسب بهدست مشتريهاي خود در داخل كشور ميرسانند. از آنجايي كه شكلاتهاي خارجي مرجوعي ندارد، هرماه با قيمتي پايينتر عرضه ميشود. مردم بايد علاوه بر قيمت حتما به تاريخ مصرف اين دست خوراكيها و برچسب زرد وزارت بهداشت آن توجه كنند. برخي از اين شكلاتها تاريخ مصرفشان گذشته است.
در حوزه محصولات سلامتمحور حتما بايد زنجيره حفاظتي لازم رعايت شود. در محصولات خوراكي قاچاق اين فرايند طي نميشود. اگرچه به اعتقاد دكتر عباسعلي پوربافراني، عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس برخي از اين مواد خوراكي از لحاظ توليد نيز در كشور توليدكننده مجوز توليد ندارند. وي در گفتوگو با همشهري گفت: اين در حالي است كه حتي مواد خوراكي كه با مجوز وارد كشور ميشود بعضا با مشكل كيفيت روبهروست، چه برسد به محصولاتي كه بدون نظارت بهدست مصرفكننده ميرسد. اين مقام ناظر معتقد است: اگرچه نظارتهاي موجود در وزارت بهداشت و جهادكشاورزي و... لازم و ضروري است اما براي مقابله با كالاهاي قاچاق نياز به همكاري همه مردم است.
- عوارض جسمي قاچاق
خوراكيهايي كه بهصورت فلهاي، تاريخ مصرف گذشته و يا نزديك به زمان انقضا مصرف شوند، عوارض خاص خود را دارند. اين عارضهها كمتر بهصورت گوارشي است و در درازمدت خود را نشان ميدهد. دكتر ايماني، متخصص تغذيه درباره مضرات بلندمدت مصرف خوراكيهاي تاريخ مصرف گذشته گفت: مهمترين عارضه مصرف مواد غذايي فاسد، مسموميت غذايي است كه با علائم گوارشي شناخته ميشود اما برخي ديگر از عوارض بر اثر مصرف طولانيمدت مواد غذايي بروز مييابد. تجمع مواد مضر در بدن ميتواند ريسك بيماريهاي قلبي-عروقي، انواع سرطانها خصوصا سرطانهاي دستگاه گوارش، بيماريهاي تنفسي و حتي بيماريهاي پوستي (مثلا ايجاد لك، تيرگي و كدر شدن پوست و...) را افزايش دهد.
دكتر حامد پورآرام، متخصص تغذيه و عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران در گفتوگو با همشهري درباره مضرات واردات قاچاق به همشهري گفت: در بسياري از موارد، خوراكيها از بستهبندي خارج ميشود و بهصورت فلهاي و ارزان به فروش ميرسد. مردم بايد تا جايي كه امكان دارد از خريد چنين محصولاتي خودداري كنند. برخي از اين محصولات حاوي چربي هستند و مصرف آن خارج از زمان مطلوب و پيشنهادي كارخانه، ميتواند آن چربي سالم را به ماده مضري تبديل كند كه سلامت افراد بهخصوص گروههاي آسيبپذير مانند كودكان را بهطور جدي به خطر بيندازد.
- بادام هنديهاي بازار قاچاق است
خيلي از تنقلات موجود در بازار برچسب زرد وزارت بهداشت را ندارد و بهصورت فلهاي و قاچاق وارد كشور ميشود. همايون هاشمي، عضو كميسيون بهداشت مجلس در مورد اين تنقلات گفت: بسياري از مواد غذايي كه بهصورت قاچاق وارد كشور ميشود، بهصورت حتمي داراي مشكل است. براي نمونه واردات بادام هندي در 2سال گذشته طبق آمار رسمي گمرك صفر بوده و از آنجا كه اين محصول توليد داخلي ندارد، بنابراين بادامهاي موجود كه به وفور در بازار وجود دارد، بهصورت قاچاق تهيه ميشوند. اين در حالي است كه دكتر سيدضياءالدين مظهري، متخصص تغذيه در مورد آجيلهاي تاريخ مصرف گذشته و كهنه موجود در بازار گفت: درصورتي كه خشكبار به نحو صحيح نگهداري نشوند، سمي به نام آفلاتوكسين توليد ميكنند كه باعث ايجاد سرطان در افراد مصرفكننده ميشود.