عكس: عليرضا شهرداري
عيسي كلانتري كه در نخستين نشست خبري خود گفته بود آب را نبايد قرباني مسئله جزئي‌تري مثل يوزپلنگ كرد، افزود: تعداد يوزپلنگ‌هاي ايران از ۱۱۲ قلاده به ۴۷ قلاده رسيده است چون اين حيوانات گرسنه هستند و پوشش گياهي مناسبي وجود ندارد تا امكان رشد حيواناتي كه يوزپلنگ‌هاي موجود از آنها تغذيه مي‌كنند فراهم شود.
كلانتري كه معضل آب به يكي از مباحث اصلي اظهاراتش تبديل شده ديروز هم گفت: بدون شك از 3دهه قبل بسياري مي‌دانستند كه سياست‌هاي آبي كشور نادرست است ولي اعتراضي نكردند و سكوت پيشه كردند. سكوت صاحب‌نظران درخصوص اعمال سياست‌هاي نادرست آبي باعث شده است امروز كشور به ورشكستگي در بخش آب برسد.
آن طور كه در گزارش ايسنا آمده است، وي افزود: متأسفانه طي چند دهه گذشته انجمن‌هاي علمي درخصوص منابع طبيعي و محيط‌زيست به‌درستي عمل نكرده‌اند. انجمن‌هاي علمي از چند دهه قبل وضعيت امروز منابع طبيعي و محيط‌زيست كشور را پيش‌بيني مي‌كردند ولي سكوت كردند و امروز دچار مشكلات عديده در اين حوزه هستيم.
بسياري از اين صاحب‌نظران به‌علت اينكه اعمال سياست‌هاي نادرست آبي باعث افزايش درآمدشان مي‌شد نه‌تنها جلوي اجراي آنها را نگرفتند بلكه خودشان پيشقدم اجراي آنها شدند.به گفته كلانتري، سالانه ۸۸ ميليارد مترمكعب آب در كشور توليد مي‌شود ولي مصرف سالانه آن ۹۷ ميليارد مترمكعب است.
- استحصال ۱۱۰درصدي از منابع آبي تجديدپذير
وي با اشاره با وضعيت استحصال منابع آبي كشور گفت: امروز وضعيت استحصال از منابع آبي تجديدپذير كشور به ۱۱۰ درصد رسيده و اين وضعيت اسفبار است. كلانتري ادامه داد: طي دهه‌هاي گذشته با هدف افزايش محصول، خودكفايي، كاهش وابستگي به خارج و واردات، ضربات محكمي به محيط‌زيست و منابع طبيعي كشور وارد شده است. متأسفانه مسئولان بهاي خودكفايي به‌دست آمده در بخش كشاورزي را درست محاسبه نكردند وگرنه امروز وضعيت منابع طبيعي و محيط‌زيست كشور اين‌قدر غم‌انگيز نبود. بهاي بخشي از اين خودكفايي اين بوده كه ايران امروز جزو كشورهاي اول جهان در زمينه فرسايش خاك، استحصال منابع آبي، گسترش بيابان و... است.
- فاتحه تالاب‌هاي كشور خوانده شده است
وي همچنين به وضعيت تالاب‌هاي كشور اشاره كرد و گفت: امروز يك تالاب و درياچه زنده در كشور نداريم و از اين متعجب هستيم كه چرا حجم ريزگردهاي كشور افزايش يافته است.
معاون رئيس‌جمهور با گلايه از اقدامات نادرست مردم و مسئولان در زمينه محيط‌زيست اظهار كرد: طي اين سال‌ها اگر هر دشمني در اين سرزمين حاكم مي‌شد اين رفتار را با منابع طبيعي و محيط‌زيست نمي‌كرد. وي در ادامه گفت: ما خودخواه‌ترين نسلي هستيم كه در طول 7هزار سال پيش در اين سرزمين زيسته است چون هر بلايي بر سر حوزه محيط‌زيست آمده طي 4دهه گذشته بوده است. پيش از اين مدت، بسياري از شاخص‌هاي محيط‌زيستي كشور مثل آب در جايگاه مناسبي قرار داشت.
رئيس سازمان حفاظت محيط‌زيست افزود: امروز ديگر زمان آن نيست كه علت مشكلات و كم‌كاري‌هاي صورت گرفته را گردن ديگران بيندازيم بلكه بايد تلاش كنيم وضعيت موجود را اگر بهتر نمي‌كنيم لااقل بدتر نكنيم. كلانتري در پايان گفت: بدون شك اين رسم كشورداري نيست و آيندگان ما را قضاوت مي‌كنند چون منابع طبيعي و محيط‌زيست ارث پدرما نيست و بايد به آيندگان منتقل شود. نبايد فكر كنيم چون تكنولوژي داريم بايد به هر طريقي كه مي‌توانيم شيره منابع طبيعي و محيط‌زيست را بدون توجه به نياز آيندگان بكشيم.
- تبديل يك ميليون هكتار اراضي شيب‌دار به باغ
خداكرم جلالي، رئيس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري هم در اين همايش به وضعيت اراضي شيب‌دار كشور اشاره و اظهاركرد: هم‌اكنون 7ميليون هكتار اراضي شيب دار در كشور وجود دارد كه اغلب آنها در جهت شيب زمين شخم زده مي‌شوند كه اين كار بيشترين تخريب و آسيب را به زمين مي‌زند. طي برنامه‌ريزي صورت گرفته بايد يك ميليون هكتار از اين اراضي به باغ تبديل شود تا از تخريب منابع آبي و خاكي كاسته شود.
وي با اشاره به جمعيت دامي كشور اظهار كرد: هم‌اكنون ۱۲۰ هزار واحد دامي در كشور وجود دارد كه حدود ۷۰ ميليون راس آن وابسته به مراتع هستند. هم‌اكنون از مراتع كشور دوبرابر بيشتر از ظرفيت استفاده مي‌شود كه اين امر آسيب جدي به اين منابع مي‌زند. طبق برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده طي چند سال آينده بايد ۳۰ درصد جمعيت دام سبك كشور كاهش يابد و به جاي آن بر پرورش دام صنعتي تمركز شود. وي افزود: هم‌اكنون ۸۵ ميليون هكتار از سطح كشور را مراتع تشكيل داده است به همين دليل بايد براي حفظ آن تلاش زيادي كرد.
رئيس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود به طرح توقف بهره‌برداري از جنگل‌هاي شمال اشاره كرد و گفت: اجراي اين طرح به اين معنا نيست كه پاي دانشكده‌هاي منابع طبيعي از اين جنگل‌ها قطع شود چون ارائه خدمات به بخش علمي كشور از وظايف ماست. هم‌اكنون بهره‌برداري از چوب اين جنگل‌ها متوقف شده است و انجام كارهاي تحقيقاتي و علمي هيچ مانعي ندارد. دانشكده‌هاي منابع طبيعي سرمايه‌هاي كشور هستند و با دانش خود به دستگاه‌هاي اجرايي براي دستيابي به اهداف پيش‌بيني شده كمك مي‌كنند. جلالي در پايان به اجراي طرح استراحت جنگل اشاره و اظهاركرد: نيمي از استان‌هاي كشور موافق اجراي اين طرح بوده و نيم ديگر مخالفت كرده‌اند.
- يك ميليون هكتار از تالاب‌هاي كشور به كانون ريزگرد تبديل شده است
رئيس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور گفت: با پايش‌هاي ماهواره‌اي صورت گرفته از سال ۸۰ تا ۹۵ مشخص شد، طي اين سال‌ها يك ميليون هكتار از تالاب‌هاي كشور كاهش يافته و به كانون ريزگرد و گردوغبار تبديل شده است. اگر فكري به حال اين وضعيت نكنيم بدون شك وضعيت تالاب‌هاي كشور طي چند سال آينده وخيم‌تر خواهد شد. خداكرم جلالي افزود: منابع طبيعي و محيط‌زيست مسئله‌اي مستقل نيست كه بگوييم مشكلاتش با اعمال صرف قوانين مرتفع شود. ساختار منابع طبيعي و محيط‌زيست با همه دستگاه‌ها و سازمان‌هاي كشور مرتبط است و حفظ و حيات آن به تعامل همه‌جانبه نياز دارد. وي به معضل بحران آب در كشور اشاره كرد و گفت: كمبود آب معضل آينده كشور نيست بلكه هم‌اكنون هم وضعيت منابع آبي كشور خط قرمز را گذرانده است. بايد مديريت و تفكر كلي درخصوص منابع طبيعي و محيط‌زيست كشور تغيير كند.