تاریخ انتشار: ۱۷ آبان ۱۳۹۶ - ۱۸:۵۹

نفیسه مجیدی‌زاده: یک فصل تکراری هست که به دلایل کاملا ًعلمی به‌وجود می‌آید، اما آن‌قدر زیباست که به‌عنوان فصل شاعران معروف شده است.

فصلي که با هربار تکرار باز هم به وجدمان مي‌آورد و اين ذوق را در ما برمي‌انگيزد كه از هر فرصتي عکس بگيريم. معمولاً عکس‌هاي اين فصل، براي به اشتراک گذاشته شدن در صفحه‌هاي مجازي هم فوق‌العاده‌اند!

اما سال‌ها قبل از اين که گوشي‌همراه بيايد و ما گوشي‌همراه به دست راوي پاييز بشويم؛ اين فصل هنرمندان بسياري را به وجد آورده و شاعران، نقاشان، نويسندگان، عکاسان حرفه‌اي، سينماگران و هنرمندان جهان، بارها پاييز را روايت کردند.

پاييز فصل همه‌ي ماست؛ همه‌ي ما را هنرمند و حساس مي‌کند. حتي اگر با دقت بيش‌تري نگاه کنيم دليل علمي‌اش هم کمي شاعرانه است. مثلاً اين که در ابتداي اين فصل، نيمه‌ي شمالي زمين به شکل کج، از خورشيد رو  برمي‌گرداند؛ جالب نيست؟

حتماً در کتاب‌هاي درسي خوانده‌ايد که محور زمين، دليل تفاوت فصل‌ها است؛ محور زمين خطي فرضي است كه قطب‌هاي شمال و جنوب را به هم وصل مي‌كند. اما محور زمين مستقيم از بالا به پايين كشيده نشده است؛ اين كجي و حركت زمين به دور خورشيد باعث تغيير فصل مي‌شود.

بنابراين درابتداي پاييز، نيمه‌ي شمالي زمين به شكل كج از خورشيد رو برمي‌گرداند. در نتيجه نور خورشيد به شكل كم‌رنگي بر سراسر نيمه‌ي شمالي زمين گسترش پيدا مي‌كند و كم‌كم، نيم‌كره‌ي شمالي زمستان را تجربه مي‌كند.

قبول؛ قرار نبود درس علمي بدهيم. قرار است از  باد و برگ‌ريزان و باران بگوييم و از چتر و کلاه و شال‌گردن و... اما خوب است توجه و مراقبت كنيم، چرا كه اين فصل زيبا، براي بسياري از افراد با تغييرات خلقي يا افسردگي، آلرژي فصلي و خشکي پوست همراه است.

 

  • مشكلات پاييزي

باد و باران و برگ‌ريزان تنها نشانه‌هاي پاييز نيستند؛ کساني که آلرژي فصلي دارند زودتر از بقيه اين نشانه‌ها را حس مي‌كنند. عطسه، آبريزش بيني، سوزش و خارش گلو، ريزش اشک از چشم‌ها، خارش چشم و گوش‌ها و حتي سرفه و تنگي نفس از علايم آلرژي فصل پاييز است که نبايد با سرماخوردگي اشتباه گرفته شود.

کساني هم هستند که آلرژي فصلي ندارند اما به دليل بي‌توجهي در پوشيدن لباس دچارسرماخوردگي مي‌شوند که شباهت زيادي به آلرژي فصلي دارد و تشخيص آن در تخصص پزشکان است، اما معمولاً علايم سرماخوردگي يک به يک خودشان را نشان مي‌دهند.

مثلاً ابتدا عطسه است، بعد آبريزش بيني و چشم و بعد گرفتگي بيني و... اما در آلرژي يک‌باره همه‌ي علايم با هم بروز مي‌کنند. عطسه‌هاي پياپي و پشت سر هم معمولاً نشانه‌ي وجود آلرژي است.

در اين فصل اتفاق ديگري هم براي بيش‌تر افراد پيش مي‌آيد و آن خشکي پوست است. در فصل پاييز معمولاً فراموش مي‌كنيم صبح‌ها قبل از رفتن به مدرسه، کرم بزنيم دست و صورتمان از خشکي مي‌سوزد. به اين دليل كه در فصل پاييز رطوبت محيط کاهش پيدا مي‌کند و باعث خشکي پوست مي‌شود.


براي حل اين مشکل در فصل زيباي پاييز، زياد آب بنوشيد، دست و صورت را با صابون‌هايي که حالت گليسرينه دارند بشوييد، از کرم‌هاي نرم و مرطوب استفاده کنيد و سعي کنيد با آب داغ حمام نکنيد.

 

  • يك نا‌هماهنگي فصلي

عکس‌هاي رنگارنگي که از خودمان گرفته و در اينستاگرام گذاشته‌ايم، همه را سر ذوق نمي‌آورد! افرادي هم هستند که نه آلرژي فصلي مي‌گيرند و نه خشکي پوست، اما اين فصل عجيب، آن‌ها را دچار افسردگي مي‌کند .

افسردگي فصلي يا پاييزي نوعي افسردگي است که الگوي فصلي دارد. به‌گزارش سايت پزشکان بدون مرز علت دقيق اين اختلال کاملاً مشخص نيست، اما يک فرضيه اين است که با کاهش نور خورشيد، ساعت بيولوژيکي که خلق و خو، خواب و هورمون‌ها را تنظيم مي‌کند، در زمستان به نوعي عقب مي‌ماند و کندتر مي‌گذرد.

تئوري ديگر اين است که مواد شيميايي مغز که اطلاعات را بين اعصاب منتقل مي‌کنند و نوروترنس ميتور نام دارند، در افراد مبتلاً به افسردگي فصلي دست‌خوش تغييراتي مي‌شوند و قرار گرفتن در معرض نور خورشيد مي‌تواند اين عدم تعادل را اصلاح کند.

از سوي ديگر کوتاه شدن روز و کاهش اشعه‌ي خورشيد و به دنبال آن کاهش توليد ملاتونين، در ايجاد اين نوع افسردگي نقش دارد و زمينه‌ي بروز افسردگي فصلي را، خصوصاً در افرادي که آسيب‌پذيري بيولوژيک بيش‌تري دارند، ايجاد مي‌کند.‌

پزشكان توصيه مي‌كنند اگر در پاييز دچار تغييرات خلقي مي‌شويد، علاوه بر مراجعه به متخصص، دراين فصل ورزش را فراموش نکنيد و روزانه يا يک روز در ميان حدود 30 دقيقه ورزش کنيد. رژيم غذايي مناسب داشته باشيد تا ويتامين‌ها و مواد معدني به مقدار کافي به بدن شما برسند.

پس، پرده‌ها را کنار بزنيد و از روشنايي روز استفاده کنيد و در آخر سعي کنيد مثبت و زيبا به اين فصل نگاه كنيد، از آن عکس بگيريد و اگر به فضاي مجازي دسترسي داريد عکس‌ها را  با دوستانتان به اشتراک بگذاريد!