براساس گزارش كانورسيشن، اكنون محققان دانشگاه هاروارد در پژوهشي جديد دريافتند سه ناحيه در مغز افراد بسیار خلاق، در مقایسه با افراد دیگر، اتصالات بيشتري برقرار است، سه ناحیهاي كه با تولید و تحلیل ایدهها سر و کار دارند.
نتایج این تحقیق که در مجله علمي پینس منتشر شده است، همچنین نشان میدهد که مغزهای خلاقتر قادر هستند این نواحی را به صورت هماهنگ با یکدیگر فعال کنند.
شبکه پیشفرض ( Default Mode)، که وظیفه تفکر و رویاپردازی را عهده دار است، شبکه برجستگی که اطلاعات مهم را از محیط اطراف به دست میآورد و شبکه کنترل اجرایی که حاوی کارکردهای کنترل شناختی و ارزیابی استف سه بخشي هستند كه در مغز افراد خلاق از اتصالات بيشتري برخوردارند.
راجر بیتی، یکی از پژوهشگران این تحقیق ميگويد اگر چه به نظر میرسد شبکه پیش فرض منبع اصلی خلاقیت باشد، اما مردم به شبکه برجستگی و شبکه کنترل اجرایی نيز نیاز دارند تا به عنوان یک منتقد درونی، قضاوت کنند که برای انجام کارشان، کدام ایدهها مفید و موثر است. این سه شبكه در بخشهای مختلف مغز قرار دارند، اما همه آنها یک بار به طور همزمان فعال میشوند. افرادی که توانایی بهتری در این سه ناحیه دارند، کنشهای خلاقانهتری از خود نشان میدهند.
دانشمندان برای اندازهگیری نسبت خلاقیت و اتصالات مغزی، مغز 160 داوطلب را با استفاده از FMRI اسکن کردند تا با نظارت بر عملکرد مغز، جریان خون در مناطق مختلف مغز را مشاهده كنند. در حين انجام اسكن از داوطلبان درخواست شد تا فعالیتهایی انجام دهند که تفکر واگرا ناميده ميشود، يعني هر فرد باید برای استفاده از اشیای معمولی از جمله چاقو، فنجان يا پیاله راههای خلاقانهاي بيابد. به گفته محققان تنها فکر کردن در مورد راههای جدید و غیرمعمول برای استفاده از اشیاء معمولي نشانگر یک روش معتبر برای اندازهگیری تفکر خلاق است.
نتايج بررسيها نشان داد تفکر واگرا همزمان سه شبکه مختلف مغز را فعال میکند. هرچه اتصالات و هماهنگسازی این سه شبکه بیشتر باشد، کارایی تفکر واگرا نیز موثرتر خواهد بود. به عبارت دیگر، هرچه ارتباط متقابل و همگامسازی مغز بیشتر باشد، به همان اندازه عملکرد آن در انجام کار خلاق بهتر خواهد بود.
پژوهشگران در مرحله بعدي قصد دارند تا الگوهای مشابهی از فعالیت مغز را در مناطق خاص خلاقیت جستجو کنند و همچنين امكان بهبود دادن عملكرد مغز را مورد بررسي قرار دهند. زيرا هنوز كسي نميداند كه آيا خلاقيت آموختني است يا نه.