به دلیل اینکه میزان فراوان قند موجود در عسل از هیچ و یا مقدار بسیار ناچیزی از آب برخوردار است، می‌تواند دارای خواص دارویی فراوانی نیز باشد. در واقع آب موجود در عسل در یک فرایند اسمزی و به صورت یک محلول با غلظت کم به دست می‌آید.
باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها که خود به صورت کم غلظت هستند، توانایی رشد و زنده ماندن در محیط عسل را ندارند، در حالی که برخی باکتری‌ها می‌توانند به صورت بذرهای خفته و به غیرفعال در عسل باقی بمانند و تا زمانی هم که در این محیط وجود دارند به همان صورت باقی مانده و توانایی فعالیت و اثرگذاری ندارند.
عسل همچنین حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که می‌توانند بسیاری از واکنش‌های شیمیایی بدن همانند آن‌هایی که توسط میکروب‌ها، سلول‌های سرطانی و سلول‌های ایمنی بدن ایجاد می‌شوند و موجب بروز التهاب در بدن شوند را خنثی کنند. همچنین باید توجه داشت که آنتی‌اکسیدان‌های موجود در عسل می‌توانند بسیاری از مواد سمی شیمیایی موجود در بدن را به صورت بدون ضرر در آورند.
از آنجایی که زنبورها، عسل را برای تغذیه لاروهای خود جمع آوری می‌کنند، این محلول اغلب شامل مواد ضد باکتری و تقویت کننده سیستم دفاعی و ایمنی بدن می‌باشد و حتی ممکن است از اجزاء و بخش‌های اضافه دیگری نیز بهره‌مند باشد که منحصربه‌فرد بوده و زنبورها آن‌ها را از گیاهان خاصی برای تهیه عسل جمع آوری کرده‌اند. این اجزاء خاص معمولاً رنگ و طعم خاصی را نیز به عسل خواهند داد، همانند عسل گندم سیاه و عسل مانوکا در استرالیا و یا انواع دیگر عسل‌های با رنگ و طعم خاص که در شهرها و کشورهای مختلف دنیا وجود دارند.
در اینجا به برخی از استفاده‌های دارویی عسل اشاره خواهد شد:
- سرکوب و توقف سرفه
عسل به عنوان یک سرکوب کننده‌ی قوی و مؤثر سرفه به حساب می‌آید. به نظر می‌رسد که این ماده به عنوان یک تسکین دهنده عمل می‌کند، به این صورت که یک لایه پوششی را در گلو به وجود آورده و موجب کم کردن تحریک‌پذیری گلو و کاهش رفلکس سرفه می‌شود.
عسل حتی از دکسترومتروفان که به عنوان یک سرکوب کننده استاندارد در داروهای ضد سرفه استفاده می‌شود نیز عملکرد بهتر و مؤثرتری دارد.
- رفع گلودرد
مخلوط کردن عسل با مقداری محلول (افشره) تازه لیمو و هم زدن آن با هم، محلولی را به وجود می‌آورد که می‌تواند سبب کاهش گلودرد و کاهش تحریک پذیری گلو شود. از این محلول به صورت مداوم و تا رفع گلودرد استفاده کنید.
- تقویت انرژی بدن
عسل حاوی گلوکز است که می‌تواند سبب افزایش سطح انرژی بدن شود. در صورت نیاز به افزایش میزان انرژی بدن، کافی است از یک قاشق غذاخوری عسل استفاده کنید.
- تقویت سیستم ایمنی بدن
عسل همچنین حاوی عصاره گیاهان با خواص ضد باکتریایی و ضدویروسی است. استفاده منظم از یک قاشق عسل و یا یک مخلوط طبیعی حاوی عسل می‌تواند به بدن کمک کند تا از ابتلا به عفونت و ویروس‌ها در امان بماند.
- تسکین سوزش و ناراحتی معده
استفاده از یک قاشق غذاخوری سرکه سیب و همچنین یک قاشق عسل که در یک فنجان آب ولرم مخلوط شده باشند می‌تواند به عنوان یک راه‌حل مناسب برای کاهش ناراحتی معده و یا کم کردن سوزش معده مورد استفاده قرار گیرد.
- درمان سوختگی
از کمی عسل در محل سوختگی استفاده کنید تا به عنوان یک جایگزین مناسب برای کرم‌های ضد سوختگی عمل کند.
- مرهم برای جراحات
عسل درمان قابل اعتمادی برای بهبود جراحت‌های عفونی به حساب می‌آید. باید در نظر داشته باشید که شما به هیچ وجه نمی‌توانید از عسل برای درمان افرادی که مبتلا به آلرژی‌های گرده هستند، استفاده کنید. خصوصاً اگر زنبورها از همان نوع از گرده‌هایی که سبب آلرژی آن افراد می‌شوند تغذیه کرده باشند.
حال که با برخی استفاده‌های دارویی عسل آشنا شدید، بهتر است زین پس همیشه مقداری از آن را در خانه داشته باشید تا علاوه بر استفاده از فواید فراوان تغذیه‌ای آن، از راهکارهای متنوع و شیرین آن نیز بهره‌مند گردید.
منبع: تبيان