گرچه موسیقی نمی‌تواند پلاک‌های چربی در شریان‌های شما را بزداید و دریچه معیوب قلب را شما را ترمیم کند. اما می‌تواند به بهبودی‌تان پس از عمل جراحی قلب کمک کند، پس از حمله قلبی یا سکته مغزی شما را زودتر به زندگی طبیعی بازگرداند، استرس شما را بکاهد و فشارخون شما را پایین بیاورد.
در دهه‌های اخیر پژوهش‌ها نشان داده‌اند که موسیقی می‌تواند در درمان افراد از بیماری آلزایمر تا درد مزمن و مشکلات سوءمصرف مواد روان‌گردان سودمند باشد.
ازجمله این پژوهش‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- یک بررسی نشان داد بیماران قلبی بستری که برای ۳۰ دقیقه در روز موسیقی گوش می‌کنند، فشارخون کمتر، سرعت ضربان قلب پایین‌تر و ناراحتی کمتر نسبت به بیمارانی دارند که موسیقی گوش نمی‌دهند.
- یک بررسی دیگر به این نتیجه رسید که بیمارانی که حمله قلبی را از سر گذرانده‌اند فقط برای ۲۰ دقیقه در روز در محیطی ساکت به موسیقی آرامش‌بخش گوش می‌دهند، نسبت به بیماران مشابهی که در اتاقی ساکت بدون موسیقی استراحت می‌کنند، اضطراب و تشویش کمتری دارند.
- در یک بررسی دیگر مردان و زنانی که مدت کوتاهی پس از جراحی قلب به موسیقی گوش‌داده بودند، نسبت به افرادی که پس از جراحی در اتاق ساکتی قرار گرفته بودند، اضطراب کمتری داشتند و در کمتری را گزارش کردند.
- در یک بررسی دیگر اندازه‌گیری جریان خون در ساعد گروهی از داوطلبان سالم را که به موسیقی یا نوارهای آرامش‌بخشی (ریلکسیشن) گوش می‌کردند، انجام شد. هنگامی که این داوطلبان به موسیقی شادی‌بخش یا نوارهای آرامش‌بخشی گوش می‌کردند، جریان خون به‌طور عمده‌ای افزایش می‌یافت و هنگامی که به موسیقی برانگیزاننده اضطراب گوش می‌کردند، جریان خون کاهش می‌یافت.
- در یک بررسی دیگر داوطلبان سالمندی که برای ۲۵ دقیقه در روز برای چهار هفته به موسیقی آرامش‌بخش گوش می‌کردند، فشار سیستولی یا فشار حداکثرشان تا ۱۲ نمره و فشار دیاستولی یا حداقلشان تا ۵ نمره کاهش می‌یافت، درحالی‌که در یک گروه که به موسیقی گوش نمی‌کردند، تغییری در فشارخون رخ نداد.
البته همه بررسی‌ها درباره رابطه میان موسیقی و سلامت قلب به چنین نتایجی نرسیده‌اند. چندین بررسی دیگر هم هستند که هیچ اثری بر معیارهای فیزیولوژیکی مانند ضربان قلب یا فشارخون یا بهبودی پس از اعمال روی قلب نشان ندادند.
این نتایج متناقض چندان حیرت‌آور نیست. یکی از بزرگ‌ترین موانع درباره تأثیر موسیقی بر قلب خود موسیقی است. درمان با موسیقی مانند درمان با یک چیز واحد تکرارپذیر مانند داروی کاهنده چربی خون از نوع استاتین یا تمرین‌های تنفسی کاهنده استرس نیست. انواع متفاوتی از موسیقی وجود دارند که احتمالاً تأثیرات متفاوتی بر قلب و بدن می‌گذارند.
موسیقی همچنین بسیار شخصی است، یک موسیقی که ممکن است برای شما بسیار آرامش‌بخش باشد، ممکن است شخصی دیگر را بسیار بیازارد.
یک رشته از پژوهش‌های فعلی در حوزه موسیقی‌درمانی بر این موضوع متمرکز هستند که صداها یا تمپوهای خاص بدون توجه به پسند موسیقیایی شنونده چه اثری بر قلب می‌گذارند. یافتن ملودی آرامش‌بخشی که در افراد با علائق موسیقیایی متفاوت سرعت ضربان قلب را پایین بیاورد، فشارخون را کاهش دهد و جریان خون را بهبود بخشد، پیشرفتی در این زمینه شمرده می‌شود.
امروزه در مراکز درمانی پیشرو در جهان موسیقی‌درمانی به‌طور رایجی برای افراد که تحت اعمال جراحی روی قلب قرار می‌گیرند یا در حال بهبودی از حمله قلبی هستند یا در حال کنار آمدن با نارسایی قلبی یا عوارض قلبی دیگرشان هستند، به کار می‌رود.
بیماران را ترغیب می‌کنند پیش از جراحی، در حین جراحی و پس از جراحی به موسیقی گوش کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهند که موسیقی به تسکین درد و اضطراب یاری می‌رساند و صداهای تشویش آفرین یا پرت‌کننده حواس را می‌پوشاند. نواختن موسیقی آرامش‌بخش به شما امکان می‌دهد که خودتان را در فضایی بزرگ و آزاد حس کنید، نه در اتاق محصور بیمارستان.
یک کاربرد مهم دیگر موسیقی‌درمانی در افرادی است که باید با یک عارضه قلبی کنار بیایند، چه افرادی که در حال بهبودی از حمله قلبی هستند و چه افرادی که باید با درد قفسه صدری، نارسایی قلبی و لنگش ناشی از بیماری شریان‌های محیطی زندگی کنند.
بیماری قلبی می‌تواند بسیار استرس‌زا باشد و برخی افراد احساس می‌کنند کنترلشان بر روی زندگی‌هایشان را ازدست‌داده‌اند. موسیقی‌درمانی می‌تواند استرس را بکاهد، یک راهبرد خوشایند برای کنار آمدن با شرایط باشد و احساس کنترل بر موقعیت را به افراد بدهد.