هرچند پیش‌تر گزارش‌هایی از درگیری راننده‌های سنتی فرودگاه بین‌المللی تهران با رانندگان استارتاپی به گوش می‌خورد اما حالا مدیرعامل شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) نیز وارد گود شده است. شهرام آدم‌نژاد روز گذشته در یک نشست خبری اعلام کرد: از این پس، حضور این تاکسی‌ها در فرودگاه ممنوع است و تلاش می‌کنیم اجازه کار به آنها ندهیم.
این سخنان در حالی از زبان یکی از مقامات ارشد فرودگاه بزرگ امام خمینی بیان شده که در سال‌های اخیر تعداد قابل توجهی از مسافران ورودی و خروجی تهران از تاکسی‌های آنلاین به‌خاطر هزینه بسیار پایین‌تر استفاده می‌کنند. قیمت بسیار بالای تاکسی‌های فرودگاهی با وجود نبود رقیب در سال‌های گذشته باعث شده بود، هزینه کرایه این تاکسی‌ها به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای افزایش پیدا کند.
استفاده از تاکسی‌های آنلاین در ماه‌های اخیر هم با قرار دادن گیت مشکل‌تر شده بود و تنها تاکسی‌های فرودگاهی اجازه رسیدن تا جلوی درهای فرودگاه را داشتند. حالا هم به‌نظر می‌رسد، مجموعه شهر فرودگاهی دنبال حذف رقیب نوظهور و ارزان برآمده است.
- شروط چهارگانه سنتی‌ها برای استارتاپ‌ها
بیشتر از دو سال و نیم پیش، نخستین زمزمه‌ها از درگیری‌ها میان تاکسیران‌های اینترنتی و راننده‌های تاکسی فرودگاهی امام خمینی به گوش رسید. نخستین جلسه‌ها میان 2طرف دعوا یعنی از یک سو نماینده‌های اسنپ و تپسی به‌عنوان 2ارائه‌دهنده اصلی تاکسی اینترنتی و از سوی دیگر مدیران شهر فرودگاهی امام شکل گرفت. صحبت‌ها در آن زمان جسته و گریخته بود و با تغییر مدیریت‌ها نیز عموما به فراموشی سپرده می‌شد. تا اینکه از چند‌ماه پیش، صحبت‌های جدی‌تری با حضور دو طرف صورت گرفت.
هومن دمیرچی، معاون عملیات تپسی دراین‌باره به همشهری می‌گوید: «در این جلسات چند شرط مطرح شد که شرایط کاری ما را نسبت به تاکسی‌های اصلی فرودگاه کاملا دشوار می‌کرد. با وجود این بخشی از آنها را پذیرفتیم و قرار شد آنها را اجرا کنیم. شرط اول این بود که تاکسی‌های آنلاین به‌خاطر کار در این محدوده عوارضی را به شهر فرودگاهی امام خمینی بپردازند. این طرح قبول شد.
شرط دوم این بود که مسافران تاکسی‌های اینترنتی باید در محوطه‌ای، 500متر دورتر از ساختمان فرودگاه مسافرگیری کنند. شرط سوم تغییر الگوریتم‌های ارتباط مسافر و راننده در تمام سامانه‌های تاکسی آنلاین بود. هم‌اکنون، این الگوریتم طوری چیده شده که، راننده با امتیاز بالاتر که از نظر مکانی به مسافر نزدیک‌تر است،
بتواند درخواست سفر را قبول کند. آنها می‌گفتند، راننده صرفا بنا به فاصله‌اش تا مبدا حق دارد، مسافر را پذیرش کند.» بخشی دیگر از دغدغه‌ها به مشکلات مالی راننده‌های تاکسی فرودگاهی سنتی مربوط می‌شد چون آنها نگران بودند، شغلشان را از دست بدهند.
دمیرچی به همشهری می‌گوید: «همچنین ما قبول کردیم که یک سرویس جداگانه برای آنها درنظر بگیریم. با این حساب، چون کیفیت خودرو و ارائه خدمات‌شان نسبت به بقیه خودروها بهتر بود، هزینه بیشتری بگیرند و راننده حق انتخاب داشته باشد که بین آنها و سرویس‌های معمولی یکی را انتخاب کند. ما و اسنپ قبول کردیم چنین راهکاری را اجرا کنیم اما آنها نپذیرفتند. تاکسی‌های اینترنتی شرط اول و آخر را پذیرفتند اما دو شرط دیگر، به‌خاطر اینکه با مدل تجاری‌شان در تضاد بود و در عین حال باعث نارضایتی مسافر می‌شد، کنار گذاشته شد.
- اعمال جریمه برای رعایت نکردن قوانین شورا
شهرام آدم‌نژاد، مدیرعامل شهر فرودگاهی امام خمینی درحالی گفته حضور تاکسی‌های آنلاین در فرودگاه امام ممنوع است که به تاریخ، حکم یا مجوز خاصی اشاره نکرده است. هومن دمیرچی، یکی از مؤسسان و مدیران ارشد تپسی نیز دراین‌باره به همشهری می‌گوید: «هیچ حکم یا چیزی شبیه آن به ما ابلاغ نشده است.
خودمان هم از راه رسانه‌ها متوجه چنین خبری شده‌ایم. نمی‌دانیم چه چیزی و چطور قرار است جلوی ما را بگیرد یا چه اتفاقی قرار است برای راننده‌هایمان پیش بیاید.» امید امین‌نژاد، مدیر آی‌تی شهر فرودگاهی امام خمینی دراین‌باره به همشهری می‌گوید: «اواخر سال گذشته، شورای‌عالی هماهنگی و ترابری وزارت راه، مسکن و شهرسازی با مطالعه شرایط فرودگاه‌های ایران و دیگر کشورهای جهان، قوانین و شرایط جدیدی را تبیین و آن را به تاکسی‌های آنلاین نیز ارائه کردند که خودشان را با چنین رویکردی هماهنگ کنند.
آنچه امروز توسط مدیرعامل فرودگاه گفته و به اشتباه نقل شده، این است که تردد اسنپ و تپسی در این محدوده تابع قوانین این شورا نیست و خود تاکسی‌های اینترنتی نیز در این‌باره پیگیری نکرده‌اند.» وی با تأکید بر اینکه تعیین تکلیف کار کردن یا نکردن هرکدام از این سامانه‌های تاکسی سنتی یا آنلاین از عهده شهر فرودگاهی امام خارج است، تأکید کرد: «ما شرایط کار را برای همه فراهم می‌کنیم اما طبیعتا هرگاه راننده‌ای از قوانین ارائه شده تبعیت نکند، توسط پلیس اعمال قانون خواهد شد.
ممنوعیت ایست خودروهای شخصی قانونی است که در تمام فرودگاه‌ها اعمال می‌شود و فقط تاکسی‌ها اجازه ایست در آن محدوده را دارند. طبیعی است راننده‌های استارتاپی، چون از نظر قانونی تاکسی نیستند، درصورت ایستادن در آن محدوده جریمه خواهند شد. قوانین دیگری، برای بهینه‌سازی رفت‌وآمد خودروها نیز تعیین شده که باید اجرا شود.
ازجمله این قوانین، پرداخت حق عوارض برای تاکسی‌های آنلاین شاغل در این محدوده است که از طرف شرکت‌ها پرداخت خواهد شد.» وی در عین حال تأکید کرد: شهر فرودگاهی امام خمینی هیچ تمایزی بین تاکسی‌های فرودگاهی یا آنلاین قائل نیست و فضایی را برای حضور هر دو فراهم خواهد کرد. ممنوع بودن فعالیت تاکسی‌های اینترنتی نیز فقط درصورتی است که آنها از قوانین شورا تبعیت نکنند. پس آنها از فردا اجازه حضور و فعالیت در آن محدوده را درصورت رعایت شروط ارائه شده توسط شورا، خواهند داشت.
- مکث
- سنتی‌ها درمقابل استارتاپ‌ها می‌بازند
درحالی‌که دعوای استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای سنتی مدت‌هاست در بسیاری از نقاط دنیا بالا گرفته، در نهایت کارشناسان و صاحب‌نظران بسیاری هستند که مقاومت سنتی‌ها را بی‌فایده می‌دانند. سورنا ستاری، معاون علمی ریاست‌جمهوری درباره دعوای همیشگی استارتاپ‌ها و سنتی‌ها می‌گوید: «مقاومت بخش سنتی بی‌فایده است. به همه‌شان می‌گویم که بدانند در مقابل استارتاپ‌ها می‌بازند. اصلا دست من و شما نیست.
این اتفاقی است که در دنیا دارد می‌افتد. فکر نکنند ماجرا مربوط به یک شرکت یا دو شرکت است. بارها به دوستانی که مخالفت می‌کنند گفته‌ام فکر نکنند فلان استارتاپ را بزنند کار تمام است. پشت آن 10 استارتاپ دیگر می‌آیند و می‌شوند هزار تا. نمی‌توانند از پس استارتاپ‌ها بر بیایند. راهش این است که بخش سنتی در استارتاپ‌ها سرمایه‌گذاری کند. باید سرمایه‌گذاری خطر پذیر را توسعه دهیم.
کسانی که در کسب و کار سنتی هستند بیایند و در این حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر کنند. وقتی استارتاپی هفته‌ای ۱۰درصد رشد می‌کند چه حوزه سرمایه‌گذاری بهتر از این می‌خواهید؟ از سکه و دلار دیگر پول درنمی‌آید. بخش سنتی اگر به این مسیر نیاید قطعا شکست می‌خورد. ممکن است ماجرا را با یک کارهایی چند ماهی عقب بیندازد اما درنهایت شکست می‌خورد. گاندی جمله‌ای دارد که می‌گوید: اول به شما می‌خندند، بعد به شما بی‌اعتنایی می‌کنند، بعد کتک‌تان می‌زنند و بعد شما پیروز می‌شوید. هر وقت می‌بینم که استارتاپی به مرحله کتک خوردن و حمله رسیده می‌فهمم که این استارتاپ برنده می‌شود.»