نادیده گرفتن خدمات پرستاری در طرح خودگردانی، فراموش شدن و عدم ثبت و ضبط بسیاری از خدمات پرستاری، تحمیل خدمات اضافی و غیر مرتبط به پرستاران و دور شدن آنان از شرح وظایف واقعی، کاهش انگیزه پرستاران و تبعیض و بهره‌کشی و بالاخره،یک تعریف استاندارد قابل اجرا در کشور برای خدمات پرستاری، از مهمترین دغدغه‌های جامعه پرستاری در کشور است که امید می‌رود تعرفه گذاری خدمات به حل بخشی‌از این مشکلات کمک کند.
غضنفر میرزابیگی، رئیس سازمان نظام پرستاری ایران در گفت و گو با همشهری با بیان اینکه تعرفه گذاری خدمات پرستاری با 194رای از 203 نماینده حاضر به تصویب رسید و با تایید شورای نگهبان به وزارتین بهداشت و د رمان و وزارت رفاه ابلاغ شده تا آیین نامه اجرایی آن نوشته شود، می‌گوید: استانداردهای نظام پرستاری باید توسط گروه ۱۶ نفره در دفتر پرستاری وزارت بهداشت مشخص و شرح وظایف بر اساس استانداردهای قابل اجرا تنظیم شود؛ همچنین طبق تبصره 2 قانون، آیین نامه اجرایی مربوطه باید حداکثر پس از 6 ماه از تصویب قانون با همکاری وزارت رفاه ، وزارت بهداشت و سازمان نظام پرستاری تهیه شود و پس از تائید شورای عالی بیمه خدمات درمانی برای تصویب به هیات دولت برود، بنابراین باید تاکنون پیش نویس این آیین نامه، آماده شده و ظرف یکی دو روز آینده ابلاغ شود.
وی می‌افزاید: طی جلسات مکرر در کارگروهی با حضور نمایندگان وزارتخانه های بهداشت و درمان و وزارت رفاه، سازمان‌های بیمه و سازمان نظام پرستاری در خصوص کلیات، بحث شد و راه کارهایی نظیر نوشتن بسته های خدمتی بحث و تبادل نظر و برای اولین بار استانداردهای خدمات پرستاری در یک کتاب منتشر شد.
به گفته وی، شرح وظایف فعلی نیز حدود 20 سال است که بازنگری نشده و در مراکز درمانی خدمات در سطح پایین و بدون هیچ الگویی ارائه می‌شوند.
وی می‌افزاید: در حال حاضر با همکاری شورای عالی نظام پرستاری و دفتر پرستاری، استانداردهای خدمت پرستاری تهیه شده و حدود 512 خدمت برای آن تعریف شده که 16 صاحبنظر حرفه پرستاری این خدمات را به روز کرده و در 3 رده شرح وظایف عمومی، شرح وظایف تخصصی و شرح وظایف مشاغل جدید تقسیم بندی شده اند.
به گفته وی، مردم نیاز دارند بدانند که نقش پرستار در مراکز درمانی چیست و چه انتظاراتی باید از آنها داشت و چه انتظاراتی را نباید داشت.
فقط چند روز انتظار
آن‌طور که میرزابیگی می‌گوید، ظرف یکی دو روز آینده موارد ذکر شده جمع بندی می شوند و به مبدا اعلام شرح وظایف یعنی وزارت بهداشت ارائه می گردد تا بستر تعرفه گذاری مهیا شود.
وی می‌افزاید: برای نخستین بار برای حرفه پرستاری K پرستاری تعریف کردیم. همچنین بحث تعلق کارانه که در حال حاضر 6درصد از هتلینگ است و واقعا اجحاف است را پس از تعریف شرح وظایف و شفاف شدن بر اساس استانداردها به تک تک بخش ها و مدیران و
مترون ها اعلام می کنیم تا هم پرستاران حقوقشان تضییع نشود و هم رضایتمندی بیماران را به دنبال داشته باشد.
وی می‌افزاید: پس از اعلام آیین نامه اجرایی این طرح به صورت پایلوت در چند نقطه کشور اجرا خواهد شد و بعد هم به کل کشور تسری داده خواهد شد.
وی ابعاد مثبت طرح تعرفه گذاری خدمات پرستاری را علاوه بر بعد مادی، در ابعاد معنوی، حقوقی و قضایی برشمرده و خاطرنشان می‌کند: در 3 تا 4 سال آینده جنبه‌های مثبت حقوقی و قضایی این طرح روشن تر می‌شود.
به گفته وی، با تعرفه گذاری خدمات پرستاری، شرح وظایف پرستاران مشخص می‌شود.
میرزابیگی همچنین با بیان اینکه در حال حاضر در صورت بروز مشکلی برای بیمار به طور درصدی پزشک، پرستار و سایر افراد دخیل مقصر شناخته می شوند، می‌گوید: از آنجایی که با تعرفه گذاری خدمات پرستاری شرح وظایف پرستاران از سایر گروه‌های پزشکی متمایز می‌شود، رسیدگی به پرونده بیماران نیز عادلانه تر و دقیق تر انجام می‌گیرد و همچنین منابع درمانی مانند بیمه‌ها و بیمارستان‌ها نیز در ارائه خدمات خود دقیق تر عمل می‌کنند.
رئیس سازمان نظام پرستاری، ایجاد انگیزه در پرستاران را از دستاوردهای مهم تعرفه گذاری خدمات پرستاری عنوان کرد و گفت: با ایجاد رقابت مثبت در بین پرستاران فعال و پرستاران غیر فعال نیز شناخته می‌شوند.
فاصله با استاندارد
طبق استاندارد جهانی، حداقل نیروی لازم برای هر 3شیفت کاری ۱/۸ نیرو به ازای هر تخت بیمارستانی است و برای هر یک‌هزار جمعیت در دنیا، حداقل 3 پرستار وجود دارد.
این در حالی است که این رقم در کشورهای پیشرفته به 7 یا 8 پرستار می‌رسد، اما در ایران به طور خوشبینانه این رقم یک نفر است.
میرزابیگی با بیان این که در حال حاضر 110 هزار تخت در کشور وجود دارد، می‌افزاید: چنانچه مبنا، تخت‌های بیمارستانی در نظر گرفته شود، باید هم اکنون 230 هزار پرستار داشته باشیم و این در حالی است که مجموع پرستاران شاغل در بخش خصوصی، دولتی، تامین اجتماعی و نیروهای مسلح به 80 هزار نفر هم نمی‌رسد.
به‌گفته میرزابیگی ساعت کار پرستاران با توجه به‌سختی کارنباید بیش از ۳۴ ساعت در هفته باشد، اما برخی مدام روی ۴۴ ساعت چانه می‌زنند.
ساعت کار مصوب پرستاران اکنون ۴۴ ساعت درهفته است که این میزان برای شغل پرستاری که از پرعارضه‌ترین حرفه‌هامی‌باشد، بسیار زیاد است.
به گفته وی، طرح کاهش ساعت‌کاری یکی از مطالبات قدیمی و اساسی پرستاران است، این در حالی است که در کشوری مانند استرالیا پرستار حق اضافه کاری ندارد و اگر اضافه‌کار کند، مالیات بسیار سنگینی باید پرداخت نماید، اما درایران برای این قشر اضافه‌کاری‌های اجباری درنظر گرفته می‌شود.
میرزابیگی، نظام پرداخت دستمزد درنظام سلامت کشور را تبعیض آمیز دانسته و می‌گوید: در شرایطی که دستمزد پرستاران در جهان در ردیف‌های دوم ، سوم و یا چهارم دستمزدها قراردارد در ایران و در نظام بهداشت فاصله دستمزد این قشر با سایر بخش‌ها بسیار زیاد است ودر نظام سلامت کشور تنها حرفه‌ای که تعرفه ندارد، خدمات پرستاری است.
وی تاثیر تعیین سرانه بیمار را در تعرفه‌های خدمات پرستاری و بالعکس حائز اهمیت دانسته و یادآوری می‌کند: در گذشته سازمان مدیریت با هرگونه افزایش سرانه یا هزینه‌های بهداشت و درمان مخالف بود که یکی از آنها افزایش تعرفه‌های خدمات پرستاری است اما نماینده این سازمان در طی این جلسات، پیشنهادهای اجرایی خوبی داشته است.
وی یکی دیگر از مزایای تعریف استانداردهای خدمات پرستاری را آشنایی مردم با وظایف تعریف شده یک پرستار ذکر کرده و می‌گوید: متأسفانه در آگهی روزنامه‌ها مطالب متعددی درخصوص نگهداری‌از سالمندان و کودکان در کنار نظافت منزل مشاهده می‌شود که بسیاری از آنان برای مردم خطراتی در پی دارد.