روزی که طرح ساخت آن مطرح شد قرار بود بار ترافیکی شمال به جنوب را کم کند، اما بعد از اجرا و پیامدهای ناگوار آن جامعهشناسان هشدار دادند که طرح نواب اشتباه بوده و نباید هرگز تکرار شود.
از آن بدتر مجتمعهای بزرگ حاشیه نواب است که معضلات بسیاری را برای نوابنشینها به وجود آورده است. کمترین آن آلودگی صوتی، ایجاد فضاهای مستعد بزهکاری و فرهنگ پایین آپارتماننشینی برخی افراد است. «زهرا حاجیزاده» یکی از پژوهشگران منطقه درباره داشتهها و نداشتههای بزرگراه نواب تحقیقات دانشگاهی زیادی کرده که خوب است معضلات همسایگی با این بزرگراه را از زبان او بشنویم.
بزرگراهی عریض و طویل که از بزرگراه شهید چمران شروع و انتهایش به بزرگراه شهید تندگویان میرسد، تا قبل از سال1369 خیابانی بود که شمال را به جنوب وصل میکرد. حاشیه آن خانههای کوتاه و بلندی بود که ساکنانش در کنار هم روزهای خوشی را سپری میکردند. تا اینکه تب تند ساخت بزرگراه، شهر را فرا گرفت و مسئولان به این فکر افتادند برای راحتی رفتوآمد مردم و کاهش ترافیک بزرگراهی بسازند. از حق نگذریم این اتفاق تا اندازهای افتاد، اما دردسرهای زیادی را هم درست کرد.
بزرگراه شهید نواب که ساخته شد در پی آن برجهای سربه فلک کشیده یکی پس از دیگری سبز شدند؛ آپارتمانهایی با قیمت مناسب. اشتیاق اقشار متوسط جامعه برای خرید یا اجاره آپارتمانها باعث شد در مدت زمان کوتاهی پر از سکنه شوند. «زهرا حاجیزاده» پژوهشگر، برجهای نواب را اینگونه توصیف میکند: «ساختمانهای بدقواره و شلوغ که بدون اصول مهندسی ساخته شدهاند. دیوارها نازک و بدون عایق است و سروصدای ناشی از تردد خودروها برای شهروندان این مجتمعها آزاردهنده است. این در حالی است که مجتمعهای کنار بزرگراهها باید عایق داشته باشد.»
- مجتمعهای نواب سند ندارد!
اما مشکلات مجتمعهای نواب در این مورد خلاصه نمیشود. برخی از این ساختمانها حتی سند هم ندارند و بدون نظارت بین مالک و مستأجر دست به دست میشود. او در اینباره توضیح بیشتری میدهد: «فرهنگ آپارتماننشینی در برخی از این مجتمعها تعریف نشده است. چون اجارهبهای کمی دارد افراد غیربومی زیاد در این ساختمانها اسکان دارند. چه بسا که خانههای مجردی هم وجود دارد. تعداد زیادی از ساختمانها مدیر ندارد و خیلی از مالکان ملک خود را اجاره دادهاند و خودشان جای دیگری زندگی میکنند، اجاره بدون نظارت. بعضیشان فقط برای اینکه اجارهبهایی بگیرند ملک را به هرکسی اجاره میدهند.
مرکز خریدی ندارد و خطوط تاکسیرانی در نظر گرفته نشده است.» نبود پلهای عابرپیاده در مسیر بزرگراه مشکل دیگری است که اهالی این محله با آن مواجه هستند. موضوعی که نیاز به بررسی مسئولان شهری منطقه دارد. حاجیزاده اشاره میکند: «تعداد پلهای عابرپیاده بزرگراه نواب کم است و جوابگوی نیاز شهروندان نیست.
از آن مهمتر مکانیزه نیست و همین باعث شده سالمندان و کسانی که از دردپا رنج میبرند از عرض خیابان عبور کنند و همین حوادث زیادی را رقم میزند.» پلهای عابرپیاده دردسرهای دیگری هم دارد و آن اینکه به سبب نامناسب بودن نورپردازی معتادان مجال پیدا میکنند که در این مکان اتراق کنند. این هم میتواند دلیل دیگری باشد که اهالی از پل عابرپیاده استفاده نکنند. حاجیزاده پیشنهاد میدهد که با توجه به اهمیت امنیت محله نیروی انتظامی، باید نیروهای خود را در محل مستقر کند یا مرتب گشتزنی کند.
- فضاهای بیدفاع پاتوق شود
حاجیزاده بعد از اشاره به ساخت غیراصولی برجها و نبود امکانات رفاهی، از المانهای شهری این محله صحبت میکند و متذکر میشود این المانها جوابگوی نیاز شهروندان نیست. او میگوید: «همسایههای بزرگراه نواب حق دارند از فضاهای شهری لذت ببرند. نقاشی دیواری میتواند به جلوه نازیبای بزرگراه زیبایی ببخشد و فضا را شاد و دلنشین کند تا شهروندان احساس کسالت نکنند. نورپردازی زیرگذرها، پلههای مخفی و مناسبسازی پلهای عابرپیاده باید انجام شود. همه اینها چهره دیگری به محله میدهد و آن را دوست داشتنیتر میکند. فضاهای بیدفاع حاشیه بزرگراه نواب زیاد است که میتواند به فضای سبز یا پاتوق تبدیل شود.»