قدش حتی به چرخ خراطی هم نمی‌رسد اما کارش با چوب به‌قدری خوب است که همه بزرگان هنر خراطی و مسئولان میراث فرهنگی و صنایع‌دستی را شگفت‌زده کرده است. در بنیاد علمی نخبگان با عنوان «نابغه خراطی» شناخته می‌شود و این روزها از سوی سازمان میراث فرهنگی راهی میلان ایتالیا شده تا با عنوان کم‌سن‌ترین هنرمند خراط ایران در بزرگ‌ترین نمایشگاه بین‌المللی صنایع‌دستی دنیا حضور پیدا کند. صحبت از «پارسا قاضی» است؛ هنرمند ۸ ساله‌ای که کار با چوب را از ۳ و نیم سالگی آغاز کرده و حالا در نمایشگاه‌های مختلف صنایع‌دستی داخلی و بین‌المللی با هنرمندان بزرگسال رقابت می‌کند و اتفاقاً همواره جزو نفرات برگزیده قرار می‌گیرد. پارسا که دقیقاً مناسب سنش از هنر خراطی استفاده می‌کند و به بیشتر آثارش کاربری اسباب‌بازی می‌دهد پیش از سفرش به ایتالیا در کارگاه کوچک خیابان بهار شمالی پاسخگوی سؤالات ما شد.
داستان آشنایی پارسا با هنر تراش چوب به روزهای پیش از تولدش برمی‌گردد؛ زمانی که پدر و مادر هنرمندش که کار مجسمه‌سازی با چوب انجام می‌دهند تا آخرین روزهای به دنیا آمدنش در کارگاه مشغول کار با چوب و ابزار و مغار بودند. داشتن پدر و مادری که هر دو مدرس هنر خراطی هستند باعث شد پارسا از زمانی که چشم باز کرد خود را در یک سرزمین چوبی ببیند و به قول خودش در محیط کارگاه بزرگ شود.
این‌طور که «محمدحسن قاضی» پدر و استاد پارسا می‌گوید حضور مستمر او در کارگاه باعث شد از همان نخستین روزهای زندگی‌اش به این هنر علاقه نشان بدهد و خیلی زود کارهایی انجام دهد که آدم‌بزرگ‌ها به سختی از عهده آنها برمی‌آیند. «الهه علی‌میرزا» مادر پارسا در این‌باره می‌گوید: «بزرگ‌ترین دغدغه ما این بود که پسرمان تا جایی که امکانپذیر است از گوشی و تبلت دور باشد و زمان و انرژی‌اش را صرف یادگیری هنر کند. حضور پارسا در کارگاه و هیجان، کنجکاوی و استعدادش باعث شد تا او خیلی زود با هنر خراطی آشنا شود و از ۳سالگی به بعد کار با چوب را با بازی‌های کامپیوتری که سرگرمی معمول بچه‌های امروزی است جایگزین کند.»
- هدیه‌های چوبی برای اعضای خانواده
پارسا که ۲۰ بهمن، هشتمین سال تولدش را جشن می‌گیرد علاوه بر خلق آثار مختلف از چوب، ورزش هم می‌کند. بسکتبال و شنا ورزش‌های مورد علاقه‌اش است. در مدرسه فوتبال بازی می‌کند و در ساعت‌های آزادش به دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی می‌پردازد. او که در درس و کتابخوانی هم ممتاز است در تأیید صحبت‌های پدر و مادرش می‌گوید: «وقتی می‌بینم بچه‌ها به جای تحرک و جست‌وخیز، مدام نشسته‌اند و با گوشی و تبلت بازی می‌کنند ناراحت می‌شوم. ما الان با انرژی‌ای که داریم می‌توانیم فعالیت‌های مختلفی را انجام بدهیم و از زمان بهترین استفاده را ببریم.»
بدون شک اصلی‌ترین فعالیت پارسا بعد از رسیدن به درس و مشق‌های مدرسه، خراطی است. او خراطی را برایمان این‌گونه تعریف می‌کند: «خراطی هنر اصیل ایرانی است که در آن می‌توان با استفاده از ابزار، به چوب در حال چرخش فرم داد.» و ادامه می‌دهد: «من هر چیزی را که به نظرم جالب می‌آید با چوب می‌سازم و بیشتر وقت‌ها آن را به اسباب‌بازی تبدیل می‌کنم؛ اسباب‌بازی‌هایی که خودم و کیان، برادر کوچک‌ترم از آنها استفاده می‌کنیم و لذت می‌بریم.
مثلاً اردک، شمشیر، ماشین، گاری، روروئک و... ساخته‌ام. اگر بخواهم به کسی هدیه بدهم خودم آن را درست می‌کنم. مثلاً به پدرم یک پیچ‌گوشتی چوبی هدیه داده‌ام و برای مادرم هم یک قاشق عسل ساخته‌ام. همه کاردستی‌های مدرسه را هم خودم درست می‌کنم. همین چند وقت پیش برای کاردستی مدرسه، بادنما و فرفره درست کردم.»
- همه شگفت‌زده شدند
نبوغ پارسا در کار با چوب باعث شد تا در سی‌امین نمایشگاه ملی صنایع‌دستی که شهریور امسال برگزار شد حسابی بدرخشد؛ طوری که مسئولان سازمان میراث فرهنگی و هنرمندان نگاه از او برنمی‌داشتند و همین درخشش زمینه‌ساز حضور او به‌عنوان کوچک‌ترین هنرمند خراط ایران در بزرگ‌ترین نمایشگاه بین‌المللی صنایع‌دستی جهان شد. پارسا در این‌باره می‌گوید: «کسی باورش نمی‌شد که من خودم طراح و سازنده آثارم باشم. تا اینکه در غرفه شروع به کار کردم و وقتی دیدند تمام کار از صفر تا صد را خودم انجام می‌دهم خیلی شگفت‌زده شدند و تحسینم کردند.»
حالا پارسای کوچک داستان ما راه پدر و مادرش را در پیش گرفته و با این سن کمش به علاقه‌مندان به هنر خراطی آموزش می‌دهد. او معتقد است که کار با چوب آدم را صبور می‌کند و تمرکز را بالا می‌برد و با زبان کودکانه‌اش می‌گوید: «خلق یک اثر بهترین حسی است که هرکسی می‌تواند آن را تجربه کند. انجام یک کار خلاقانه درست به اندازه بازی کردن یا حتی بیشتر از آن لذت‌بخش و هیجان‌انگیز است. به همین دلیل با اینکه هنوز بچه هستم و نمی‌دانم قرار است در آینده چه شغلی داشته باشم اما می‌خواهم مثل پدر و مادرم هنرمند شوم.»
- فرهنگسراها را تجهیز کنید
پارسا در خانواده‌ای هنرمند به دنیا آمده و همین موضوع باعث شده است نسبت به همسن و سالانش شرایط مطلوب‌تری برای رشد و شکوفایی استعدادش داشته باشد. او از خانواده‌اش و دکتر «پویا محمودیان» معاون هنرهای سنتی و صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی و صنایع‌دستی و گردشگری که در این مسیر حامی‌اش بودند، قدردانی و داشتن این شرایط مطلوب و هموار را برای همه بچه‌های همسن و سالش آرزو می‌کند و می‌گوید: «امیدوارم با تجهیز بهتر و بیشتر فرهنگسراها، آموزشگاه‌ها و دیگر مراکز محلی و حمایت بیشتر خانواده‌ها، زمینه رشد و شکوفایی استعدادهای مختلف برای همه بچه‌ها فراهم شود. چون همه ما بچه‌ها استعدادهای مختلفی داریم که برای کشف و شکوفا شدن آنها نیازمند حمایت خانواده و مسئولان هستیم.»