اما این مجتمع که در روزهای پایانی هفته شمار مشتریانش به بیش از ۵ هزار نفر در روز می‌رسد آبستن خطرات بسیاری است. هنوز زمان زیادی از آتش‌سوزی چند ماه پیش در یکی از واحدهای تجاری طبقه سوم مجتمع بهار و فوت یک تن در آن حادثه نگذشته که رعایت نشدن نکات ایمنی در سیستم اطفای حریق این مجتمع نگرانی‌های کاسبان را دوچندان کرده است. در این گزارش به درخواست جمعی از کاسبان این مجتمع سراغ این مرکز تجاری پر تردد در خیابان بهار رفته و ابعاد مشکل را در گفت‌وگو با کاسبان بررسی کرده‌ایم.
حوالی غروب، رفت‌وآمد مشتریان به مجتمع تجاری بهار به اوج خود می‌رسد. زوج‌هایی که برای خرید سیسمونی نوزاد گذرشان به معروف‌ترین پاساژ فروش پوشاک کودک افتاده است از تنها ورودی مجتمع وارد ساختمان می‌شوند. آن‌طور که کاسبان پاساژ می‌گویند روزانه ۲ تا ۳ هزار نفر برای خرید سراغ واحدهای تجاری مجتمع بهار را می‌گیرند. همین موضوع لزوم رعایت نکات ایمنی این مجتمع پر تردد را بیشتر می‌کند.
با این وجود در راهروهای طبقه اول و بیشتر مغازه‌های مجتمع خبری از کپسول آتش‌نشانی نیست. «مهدی قره‌بیگلو» از کاسبان باسابقه مجتمع بهار که دل پری از نواقص ایمنی این ساختمان دارد و مثل دیگر کاسبان نگران بروز حادثه است می‌گوید: «همه ما نگرانیم که مبادا اتفاقی شبیه به آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو در مجتمع بهار رخ دهد. چند ماه پیش که یکی از واحدهای تجاری آتش گرفت و متأسفانه یکی از فروشندگان هم در آن حادثه جان باخت عمق مشکلات ایمنی پاساژ روشن شد. دتکتورهایی که روی سقف کار گذاشته شده و باید در صورت انتشار دود اعلام حریق کند فعال نبود و این سیستم مدت‌هاست که از تابلو مرکزی‌اش قطع شده است.»
«حمیدرضارایگان» مسئول سابق تأسیسات مجتمع بهار نیز می‌گوید: «یکی از اصلی‌ترین مشکلات مجتمع بهار، نقص سیستم لوله‌کشی اطفای حریق است. لوله‌هایی که باید آب را به راهروها و داخل واحدهای تجاری و اداری برساند تنها در ۶ طبقه پارکینگ ساختمان نصب شده و از این سیستم در طبقات تجاری و اداری مجتمع که محل رفت‌وآمد مردم است خبری نیست.»
- راه پله‌هایی به سوی مرگ
از مهم‌ترین نواقص مجتمع بهار که از دلایل اصلی صادر نشدن پایان کار این مجتمع به شمار می‌رود مشکل جدی پله‌های فرار این مجتمع معروف است. پله‌های فلزی که اگرچه نمای ضلع شرقی ساختمان را به خود اختصاص داده‌اند اما با نگاهی گذرا به نمای پشتی این ساختمان ۱۶ طبقه نقص جدی پله‌های فرار آن روشن می‌شود؛ پله‌هایی که از طبقه آخر ساختمان به سمت طبقات پایین‌تر امتداد دارند اما با رسیدن به طبقه چهارم به یکباره ناپدید می‌شوند. این پله‌ها طبقه آخر مجتمع بهار را به سقف طبقه چهارم که آخرین طبقه واحدهای تجاری مجتمع است می‌رسانند. قره‌بیگلو می‌گوید:
«اگر آتش‌سوزی در ساختمان رخ دهد پله‌های فرار ساختمان تبدیل به پله‌هایی به سوی مرگ خواهند شد. چون اگر فردی از پله‌های فرار برای نجات از آتش‌سوزی استفاده کند در صورت رسیدن به پله آخر، روی سقف یک ساختمان ۴طبقه قرار می‌گیرد و آن وقت نه راه پس‌دارد و نه راه پیش.» برای بررسی این مشکل وارد راهروهای مجتمع بهار می‌شویم. راهروهای بخش تجاری این مجتمع در شرقی‌ترین نقطه به دیوار بن‌بست منتهی می‌شوند.
درحالی که راهروهای غربی‌ـ شرقی طبقات اداری این ساختمان به پله‌های فرار راه دارند. «محسن صباغی» دبیر شورایاری محله بهار نیز می‌گوید: «راهروهای طبقات اداری ساختمان هم به درهای شیشه‌ای منتهی می‌شوند. درهایی که طبق ضوابط آتش‌نشانی باید چوبی باشند و در صورت وقوع حادثه‌ای مانند آتش‌سوزی خطرآفرین خواهند شد.
همچنین مجتمع بهار با ۴۰۰ واحد تجاری بیش از ۳۰۰ واحد اداری و مهم‌تر از آن جمعیت زیادی که هر روز برای خرید از واحدهای تجاری به آن مراجعه می‌کنند تنها یک در خروجی دارد. در صورت بروز حادثه، در اصلی ساختمان که با چند پله از خیابان بهار به راهروهای بخش تجاری مجتمع راه دارد تنها مسیر خروج افراد حادثه‌دیده خواهد بود که این مسئله نیز به تنهایی می‌تواند زمینه‌ساز حوادث دیگر شود.»
- خطر آتش‌سوزی در سیستم برق مجتمع بهار
سیستم برق ساختمان بهار هم خطر جدی دیگری است که احتمال وقوع حادثه آتش‌سوزی را در این مجتمع پر تردد بیشتر می‌کند. کندانسورهای کولرگازی که مدتی است نمای اصلی مجتمع را به اشغال خود درآورده‌اند گواه دیگری برای این مدعا و نگرانی‌های کاسبان مجتمع بهار است. قره‌بیگلو می‌گوید: «سیستم برق ساختمان قرقره‌ای است و شمار زیادی از کابل‌های برق روی یک قرقره و کنار هم قرار گرفته‌اند.
در حالی که باید این کابل‌ها که برق را به واحدهای تجاری و اداری ساختمان می‌رسانند فاصله ایمن و معینی از یکدیگر داشته باشند، روی هم قرار گرفته‌اند و حرارت بسیاری هم تولید می‌کنند. در گذشته وقتی بهای برق ارزان‌تر بود چیلر مرکزی ساختمان فعال بود و بیشتر واحدها کولر گازی نداشتند. اما حالا بر تعداد کولرهای گازی افزوده شده و با مصرف بیشتر برق، گرمای بیشتری هم در سیستم قرقره‌ای برق ساختمان ایجاد می‌شود.
تابستان‌ها وقتی تمام کولرهای گازی روشن می‌شوند حرارت بسیار زیادی در تأسیسات برق ساختمان ایجاد می‌شود و همین مسئله هم خطر آتش‌سوزی را دوچندان می‌کند.» مشکل تأسیسات برق ساختمان به همین‌جا ختم نمی‌شود. کاسبان می‌گویند کندانسورهایی که روی نمای ساختمان نصب شده است در چند مورد به پیاده‌رو خیابان بهار سقوط کرده و در چند واحد مجتمع نیز این کندانسورها روی سقف کاذب نصب شده‌اند. مسئله‌ای که می‌تواند با توجه به تولید حرارت زیاد کندانسور کولر گازی و کابل‌های برقی که روی سقف کاذب واحدها قرار دارند، خطر آتش‌سوزی ناشی از برق را نیز افزایش دهد.
یکی دیگر از نگرانی‌های کاسبان مجتمع بهار، حرارت بسیار زیاد در طبقات پارکینگ این ساختمان است. حتی در فصل سرد سال هم گرما از خروجی پارکینگ به پیاده‌رو درز می‌کند و در تابستان این حرارت به اوج خود می‌رسد. صباغی، دبیر شورایاری محله بهار در این‌باره می‌گوید: «در زمان ساخت مجتمع بهار برای تخلیه حرارت پارکینگ، سامانه اگزاست فن در این ساختمان تعبیه شد و هنوز هم کانال‌کشی‌های آن وجود دارد.
اما پس از ساخته شدن ساختمان‌های اطراف مجتمع و اعتراض همسایه‌ها از صدای زیاد اگزاست فن، این سیستم مدت‌هاست که غیرفعال شده است. در نتیجه در فصل گرما حرارت پارکینگ مجتمع بهار با وجود نواقصی که در سیستم برق آن وجود دارد و نیز وجود خودروهایی با باک‌های پر از بنزین به بیش از ۶۰ درجه می‌رسد. این مسئله یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های کاسبان از احتمال بروز آتش‌سوزی در پارکینگ پاساژ بهار است.»