تنها مدرسه متعلق به اتباع خارجی در منطقه ۱۹ که در زمینی موقوفه با مساعدت مالی مردم ژاپن، دولت آلمان و اتحادیه اروپا سال ۱۳۹۳ در شهرک رسالت ساخته شد. وزارت آموزش و پرورش در این فعالیت خیرخواهانه مشارکت داشت و اداره کل امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور و کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان هم حامی آن بودند. به بهانه بازدید اعضای صندوق کودکان ملل متحد(یونیسف) از این مدرسه و گفت‌وگو با مسئولان و دانش‌آموزان بر آن شدیم به این مدرسه بیاییم و از این اتفاق مهم گزارشی برای شما تهیه کنیم.
یک ربع از ساعت ۱۰ گذشته و زنگ دوم آغاز شده است. تنها دانش‌آموزان یک کلاس برای گذران زنگ ورزش در حیاط مدرسه به چشم می‌خورند. اینجا مدرسه‌ای است که برای اتباع خارجی ساخته شده است. حضور دانش‌آموزان افغانستانی و ایرانی در زمین والیبال درحالی‌که توپ را به زمین حریف پرتاب می‌کنند، نشانه‌ای از تحصیل مسالمت‌آمیز آنها در کنار هم است. نکته‌ای که «رحیم فرجی» مدیر مدرسه هم به آن اشاره می‌کند و می‌گوید:
«سکونت قابل توجه اتباع افغان در این محله و محله‌های حاشیه‌ای همچون «مرتضی‌گرد»، کریم‌آباد، صالح‌آباد و... که اغلب زندگی کارگری دارند، ضرورت ساخت این مدرسه را ایجاد می‌کرد. هرچند به سبب این موضوع اولویت ثبت‌نام با دانش‌آموزان اتباع خارجی است، اما به دلیل تکمیل نشدن ظرفیت مدرسه، در حال حاضر ۲۲۸ دانش‌آموز متوسطه اول در این مدرسه تحصیل می‌کنند که ۶۶نفر از آنها افغان هستند. این در حالی است که ۳ هزار و ۸۰۰ نفر از ۵۲ هزار دانش‌آموز منطقه ما اتباع خارجی هستند و در مدارس عادی هم شرایط تحصیل را دارند و این مدرسه فقط به‌صورت متمرکز و اختصاصی برای آنها فعال است.»
مسئولان مدرسه هیجان‌زده انتظار مهمانان را می‌کشند. فرجی می‌گوید: «سال ۱۳۹۳ در مراسم افتتاحیه مدرسه سفیران کشورهای آلمان، ژاپن، استرالیا و رئیس کمیساریای عالی پناهندگان مهمان ما بودند. سال ۱۳۹۵ میزبان مسئولان دانشگاه آکسفورد و رئیس کمیساریای پناهندگان بودیم و امسال هم «برتراند بنول» معاون دفتر منطقه‌ای یونیسف در خاورمیانه و شمال افریقا، دکتر «ویل پارکس» نماینده دفتر یونیسف در ایران مهمانان ویژه ما هستند.» چیزی نمی‌گذرد که خبر ورود مهمانان توسط یکی از دانش‌آموزان عضو شورای مدرسه به گوش می‌رسد. دانش‌آموزی مقابل در ورودی سالن ایستاده تا به زبان لاتین به نمایندگان یونیسف خیر مقدم بگوید.
همه دور میزگردی در یکی از اتاق‌های مدرسه می‌نشینند. ابراز تمایل نمایندگان یونیسف برای شنیدن شرایط تحصیل بچه‌ها و مشکلاتی که با آن روبه‌رو هستند کلید صحبت را به دست «زاهد نجفی» معاون مالی و پشتیبانی اداره آموزش و پرورش منطقه می‌دهد. او می‌گوید: «شعار ما این است که نباید جغرافیا دلیلی بر محرومیت دانش‌آموزان باشد و با همین رویکرد سعی داریم نه فقط دانش‌آموزان محله‌های حاشیه‌ای، بلکه همه اتباع خارجی از امکان تحصیل برابر برخوردار باشند.»
وی ادامه می‌دهد: «برخی از این دانش‌آموزان بعد از مدرسه لباس کار به تن می‌کنند و کمک به اقتصاد خانواده بزرگ‌ترین دغدغه آنهاست. با توجه به مهم‌ترین نیاز این دانش‌آموزان که در فقر فرهنگی، بی‌سوادی اولیا، مشکلات مادی و... خلاصه می‌شود، از لحاظ مالی، آموزشی و پرورشی، فرهنگی و اجتماعی تا حد امکان با مشارکت انجمن خیریه‌ای که توسط گروهی از اولیای دانش‌آموزان در مدرسه‌راه‌اندازی شده از آنها حمایت می‌کنیم.»
- قدردانی از مسئولان مدرسه و تلاش برای حمایت بیشتر
تحصیل دانش‌آموزان ایرانی و افغانستانی در یک کلاس درس، ارتباط خوب بین آنها، برگزاری دوره‌های مهارتی و همچنین تشکیل انجمن خیریه در مدرسه از مواردی هستند که نظر «برتراند بنول» را به خود جلب کرده است. او ضمن ابراز خوشحالی از این فعالیت‌ها قدردان مسئولان منطقه است. «دکتر ویل پارکس» نماینده دفتر یونیسف در ایران نیز با اشاره به ارتباط خوب ۷۰ ساله ایران و یونیسف می‌گوید:
«در سال‌های اول امکان آموزش این کودکان از طریق سازمان‌های مردم‌نهاد فراهم می‌شد، اما سال ۱۳۹۴ در پی نظر رهبر جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه همه کودکان از جمله کودکان اتباع باید بتوانند به آموزش‌های رسمی دسترسی پیدا کنند، ما هم به درخواست وزارت آموزش و پرورش فعالیت‌ها و حمایت‌هایمان را در این حوزه متمرکز کردیم. طی چند سال اخیر سعی کردیم به کارشناسان وزارت آموزش و پرورش در زمینه مهارت‌های زندگی و مدارای فرهنگی، آموزش‌هایی ارائه دهیم.»
او در پاسخ به نیاز مدرسه گل‌محمدی به حمایت‌های مالی بیشتر می‌گوید: «حضور یونیسف در ایران بیشتر جنبه ظرفیت‌سازی و کمک‌های فنی به آموزش و پرورش را دارد و بودجه‌ای که برای آن مشخص می‌شود، بیشتر در همین راستاست. با این حال پیغام شما را به همکارانمان در وزارت آموزش و پرورش می‌رسانیم.»
- دغدغه‌های دانش‌آموزی روی میز
یکی از مسئولان مدرسه بعد از ساعتی از مهمانان می‌خواهد که به دیدار چند دانش‌آموز افغان بروند که در نمازخانه منتظر مهمانان هستند. نمایندگان تقاضایش را می‌پذیرند و بی‌صبرانه برای دیدار با دانش‌آموزان به طرف نمازخانه می‌روند تا دغدغه‌های بزرگ و کوچک آنها را بشنوند. یکی از سؤال‌های مشترک دانش‌آموزان این است که آیا مدرسه دیگری قرار است برای آنها ساخته شود که پاسخ پارکس این است که یونیسف،
صندوق کودکان سازمان ملل است و در مدرسه‌سازی فعالیتی ندارد، اما کمیساریای عالی پناهندگان ممکن است در آینده با کمک دولت مدارس دیگری هم بسازد. وقتی یکی از بچه‌ها از آنها می‌پرسد چه هدیه‌ای برای آنها آورده‌اند، پارکس بعد از مکث کوتاهی می‌گوید: «متأسفانه امروز هدیه‌ای به همراه نداریم، اما از طریق پست برای هریک از شما دفترچه و توپ فوتبال می‌فرستیم.»
وقتی‌تریبون به بنول سپرده می‌شود او در وهله اول دوست دارد، بداند که از نگاه دانش‌آموزان، دوست داشتنی‌ترین ویژگی این مدرسه چیست. در پاسخ به این سؤال برخی به مدیر و معلمان خوبشان اشاره می‌کنند، اما جواب بیشتر آنها داشتن دوستان خوب ایرانی و رابطه صمیمانه‌ای است که بین آنها برقرار است. «فرزاد سازدهی» از اعضای شورای مدرسه است که با مشکلات دانش‌آموزان به خوبی آشناست. او برگزاری کلاس‌های تقویتی، اردوهای تفریحی، ساخت سالن ورزشی و پارک در نزدیکی مدرسه را از مهم‌ترین خواسته‌های دانش‌آموزان این مدرسه می‌داند که مهمانان معاقباً از مسئولان می‌خواهند به مطالبات آنها در اسرع وقت رسیدگی شود.»