در هر دو حالت باید تلاش کنیم، اما وقتی احساس می‌کنیم داریم درجا می‌زنیم و از وضعیت خود راضی نیستیم به تلاش بیش‌تری نیاز است تا زمینه پیشرفت را فراهم و خودمان و زندگی‌مان را متحول کنیم. اگر بخواهیم تغییر کنیم و اراده‌ای برای تحول داشته باشیم، این کار، آن‌قدرها هم سخت و دست‌نیافتنی نخواهد بود.
کارشناسان در این زمینه راهنمایی‌هایی ارائه می‌کنند و راه‌هایی برای رشد و تحول پیش پایمان می‌گذارند که در دو قسمت برخی از آن‌ها را مرور می‌کنیم:
نگاهی رو به آینده
برای تحول و ارتقای سطح توانایی‌های خود، باید نگاهمان را به فردا و فرداها بدوزیم، البته منظور خیال‌بافی‌های بی‌منطق و بی‌برنامه برای آینده نیست، بلکه لازم است براساس توانایی‌ها و خواسته‌هایمان، تصویری روشن از آینده‌ی خود ترسیم کنیم. برای این کار خوب است چند سؤال برای خودمان طرح کنیم:
«خودم را در چند ماه و چند سال آینده چگونه فردی می‌بینم؟»، «دوست دارم در آینده به کجا برسم؟»، «برای آینده‌ام چه رؤیایی دارم؟»، «متناسب با رؤیایی که دارم، لازم است برای تحقق چه هدف‌هایی تلاش کنم؟» برپایه جواب‌هایی که به این قبیل سؤال‌ها می‌دهیم، می‌توانیم برنامه‌ای واقع‌بینانه، اما قدری بلندپروازانه و البته بدون اغراق و مبالغه برای آینده‌ی خود طراحی کنیم.
تعیین مسیر و انتخاب راه
بعد از این‌که اهداف اصلی و فرعی خود را برای آینده‌ی نزدیک یا دور مشخص می‌کنیم و وقتی که می‌دانیم چه رؤیایی داریم، برای تحول و تحقق اهداف تعیین‌شده، باید جهت و مسیر حرکت خود را به روشنی ترسیم کنیم.
مثلاً اگر می‌خواهیم به مدارج عالی علمی برسیم باید به دنبال ادامه‌ی تحصیل در دانشگاه‌های معتبر، تا عالی‌ترین پایه باشیم و چنان‌چه بخواهیم مهارت‌هایی بیاموزیم باید مسیر آموزش‌های کاربردی کوتاه‌مدت را انتخاب کنیم.
در صورتی که مثلاً به‌عنوان هدف فرعی دوست داریم بر دامنه دانسته‌ها و تجربه‌ی زیسته خود بیفزاییم، می‌توانیم مطالعه‌ی آزاد و حضور در برنامه‌های مقطعی و کارگاه‌های متنوع را برگزینیم و از فرصت تورهای خاص و... برای کسب تجربه استفاده کنیم. اما اگر به دنبال تحولی اساسی در زندگی خود هستیم، لازم است راه و روشی تازه در پیش بگیریم و جهت حرکت خود را خیلی جدی تغییر بدهیم.
در مجموع برپایه‌ی اهداف خود لازم است جهت و مسیر مناسب را انتخاب کنیم. چون هر راه و مسیر و جهتی که انتخاب می‌کنیم، می‌تواند ما را به مقصد و هدفی متفاوت برساند. و البته سرعت حرکت هم می‌تواند زمان رسیدن ما را تغییر دهد.
فصل حسابرسی
نیاز به تحول چیزی نیست که با یک بار تحقق پاسخ کامل بگیرد و بتوانیم برای بقیه‌ی عمر آن را کنار بگذاریم. کسی که به پیشرفت و بهترشدن وضعیت خود اهمیت می‌دهد، تقریباً باید همیشه به دنبال تحول باشد. یکی از ابزارهای مناسب برای تحول و پیشرفتِ مداوم، مراقبت از خود، سنجش کارهای انجام‌شده و انجام‌نشده و به تعبیری حساب‌کشیدن از خود است.
برای پیشرفت نباید و نمی‌توان خود را رها کرد، بلکه لازم است طبق برنامه‌ای دقیق، سؤال‌هایی درباره‌ی وضعیت خود، طرح کنیم و دقیق به آن‌ها جواب بدهیم. وقتی هدف و مسیر حرکت خود را شناخته‌ایم، می‌توانیم از خود بپرسیم که از کجا شروع کرده‌ایم و حالا به کجا رسیده‌ایم؟ سرعت حرکت طبق برنامه و منطقی بوده یا احیاناً نتوانسته‌ایم متناسب با برنامه پیش برویم؟ مانعی بر سرِ راهمان بروز کرده؟ و...
بهتر است دفتری به این حسابرسی‌ها اختصاص بدهیم و از آغاز تا انجام، گام‌به‌گام وضعیت پیشرفت خود، موانع موجود بر سرِ راه و... را در آن ثبت کنیم. این دفتر برای حرکت‌های بعدی هم به درد می‌خورد و خاطره‌های این تحول را هم برایمان نگه می‌دارد.
ورزش و فعالیت بدنی
فقط قهرمانان و ورزشکاران حرفه‌ای نیستند که باید مرتب ورزش کنند و به فعالیت بدنی اهمیت بدهند، هرکسی که می‌خواهد توانایی‌هایش را ارتقا دهد و با توانایی بیش‌تر و در سطح بالاتری در مسیر تکامل پیش برود، لازم است به توانایی و سلامت بدنی خود هم اهمیت بدهد.
ورزش منظم، نه‌فقط بدن را سر حال می‌آورد؛ بلکه ذهن و توانایی فکری و فعالیت‌های ذهنی را هم ارتقا می‌دهد. حداقل تأثیرِ ورزش منظم این است که انرژی بالا و سلامت بدنی مناسب را در فرد تضمین می‌کند و باعث می‌شود هنگام انجام انواع فعالیت‌های علمی، هنری و... زود خسته نشویم، بتوانیم بیش‌تر تلاش کنیم و زودتر به نتیجه‌ی دلخواه خود برسیم.
سحرخیزی و تغذیه‌ی مناسب
دو چیز در زندگی روزانه‌ی اغلب افراد مشهور و موفق، آشکارا دیده می‌شود: سحرخیزی و توجه به تغذیه‌ی سالم و مناسب. این افراد معمولاً، علاوه بر خوابیدن به‌موقع و به‌اندازه‌ی کافی (متناسب با بدن خود) و صبح زود بیدارشدن، هیچ‌گاه به وعده‌ی صبحانه بی‌اعتنایی نمی‌کنند و دیگر وعده‌های غذایی را هم متناسب با سن، وضعیت بدن و الگوی تغذیه‌ای، سروقت می‌خورند.
آن‌چه ما در طول روز می‌خوریم، بر توانایی و فعالیت ما تأثیرگذار است. منظم، سروقت و به اندازه خوردنِ خوراکی‌های سالم و مناسب، به همراه خواب منظم و به‌اندازه، باعث می‌شود بدن ما در بلندمدت برای انجام فعالیت‌های ذهنی و بدهنی پرتوان و با نشاط باشد و به خوبی در راه تلاش برای کسب موفقیت ما را یاری کند.