حالا دیگر معضل جای پارک محدود به معابر پرتردد و شلوغ شهر نیست و این روزها کمبود جای پارک در محله‌های مختلف پایتخت هم دیده می‌شود. این میان چند سالی است مدیریت شهری برای برون‌رفت از این مشکل و تأمین بخشی از نیاز شهروندان در این زمینه با ایجاد پارکینگ‌های مکانیزه وارد میدان شده‌است. پارکینگ‌هایی که در صورت نگهداشت مستمر در فضای کم، خدمات خوب به شهروندان ارائه می‌دهند.
باتوجه به این ویژگی به نظر شما سهم هریک از مناطق پهنه شرق پایتخت؛ ۴، ۸، ۱۳، ۱۴، و ۱۵ از وجود پارکینگ‌های مکانیزه چقدر است و نقاط ضعف و قوت آنها چیست؟ باتوجه به اهمیت موضوع، با معاونت‌های حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری‌های مناطق همراه شدیم تا چند و چون استقرار پارکینگ‌های مکانیزه را ارزیابی کنیم. بررسی‌ها نشان می‌دهد جانمایی این پارکینگ‌ها در برخی معابر پهنه شرق مناسب نیست و همین دلیل باعث کاهش استقبال شهروندان از آنها شده‌است.
- منطقه ۴
- پر رونق‌ترین
- جانمایی در نقاط پر تردد
منطقه۴ یکی از مناطق پیشگام در نصب پارکینگ‌های مکانیزه پایتخت است که با داشتن ۳ دستگاه پارکینگ در معابر تجاری و پرتردد از سال‌ها پیش در پی جبران کمبود جای پارک برآمده است. اکنون پارکینگ‌های این منطقه پر رونق بوده و استقبال شهروندان از آنها خوب است. پارکینگ‌هایی که نخستین آنها در خیابان دلاوران ایجاد شد.
- منطقه ۸
- کم تعدادترین
- نصب پارکینگ مکانیزه در آینده
در این منطقه پارکینگ مکانیزه عمومی وجود ندارد اما در راستای طرح توسعه پارکینگ‌های عمومی قرار است در آینده ۲ پارکینگ مکانیزه در محله‌های مدائن و فدک نصب شود.
- منطقه ۱۵
- پرتعدادترین
- جبران کمبودها با ۴۶۸ جای پارک
ایجاد پارکینگ‌های مکانیزه یا «اسمارت» با هدف تأمین کمبود پارکینگ‌های منازل مسکونی صورت گرفته است. «مسعود لواف‌زاده» معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار منطقه۱۵ دراین‌باره می‌گوید: «در برخی محله‌ها به‌ویژه محله‌هایی که بافت فرسوده دارند به دلیل کمبود فضا برای منازل مسکونی تأمین پارکینگ صورت نگرفته و از حدود ۵ سال پیش پارکینگ‌های مکانیزه با هدف خدمت‌رسانی به شهروندانی که دسترسی به پارکینگ ندارند در منطقه ایجاد شده است. درحالی‌که در سیستم شهرداری مالکان برای نداشتن پارکینگ جریمه نمی‌شوند و از طرفی تأمین پارکینگ برعهده شخص مالک است. این درحالی است که همه شهروندان فضاهای لازم برای ایجاد پارکینگ را در اختیار ندارند و شهرداری برای حل معضل جای پارک و خدمت‌رسانی به شهروندان پارکینگ‌های مکانیزه را جانمایی کرده‌است. اکنون منطقه ۱۵ با ۳۸ دستگاه پارکینگ مکانیزه و ظرفیت۴۶۸ خودرو در این زمینه با کمبود مواجه نیست.»
- جانمایی نامناسب
تعداد زیادی از پارکینگ‌های مکانیزه در منطقه ۱۵ برای استفاده عموم شهروندان در نظر گرفته نشده و در محوطه شهرداری نواحی جانمایی شده‌اند. «احسان اخوان» یکی از شهروندان ساکن منطقه ۱۵ دراین‌باره می‌گوید: «فقط چند دستگاه محدود از پارکینگ‌های مکانیزه در اختیار شهروندان است و همین تعداد هم در برخی موارد نقص فنی دارد. اگر مسئولان شرایط استفاده عموم شهروندان از این پارکینگ‌ها را فراهم کنند، مشکل کمبود جای پارک در معابر منطقه برطرف خواهدشد.»
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری منطقه دراین‌باره توضیح می‌دهد و می‌گوید: «نگهداشت اسمارت‌ها بسیار مهم است، این دستگاه‌ها با استفاده از نیروی برق کار می‌کنند و باید کارکردشان به‌طور مستمر توسط کارشناس بررسی و هر ماه سرویس شوند. اکنون تعدادی از اسمارت‌هایی که داخل محوطه شهرداری منطقه جانمایی شده‌اند، به دلیل نقص فنی و سرویس نشدن ماهانه فعال نیستند.
شرکتی که مسئول جانمایی و نگهداشت آنهاست تا یک سال خدمات نگهداشت را ارائه داده و بعد از یک سال باید با شهرداری برای هزینه نگهداشت قرارداد امضا کند که اکنون به دلیل هزینه‌بر بودن، این کار صورت نگرفته است.» او می‌افزاید: «برای ارائه خدمات بهتر به شهروندان شهرداری منطقه در نظر دارد پارکینگ‌های مکانیزه‌ای که قابل واگذاری به بخش خصوصی هستند را به این بخش واگذار کند. از اسمارت‌های موجود در منطقه، ۲۳ دستگاه با ظرفیت ۲۷۶ خودرو این قابلیت را دارند که این موضوع در دست بررسی است.»
- مشارکت شهروندان برای ایجاد پارکینگ
یکی از مشکلات ساخت پارکینگ‌های طبقاتی یا جانمایی اسمارت‌ها، کمبود زمین در منطقه۱۵ است که برای رفع این مشکل شهروندان می‌توانند ملک یا زمین خود را برای جانمایی پارکینگ‌های مکانیزه یا مسطح در اختیارشهرداری قرار دهند و سود مشارکت دریافت کنند. البته این موضوع هم شرایط و ضوابط خاصی دارد. اکنون قیمت زمین در محله‌ها افزایش پیدا کرده که به دلیل کمبود بودجه شهرداری قادر به تملک آنها برای تأمین پارکینگ نیست.
- منطقه۱۳
- فعال‌ترین
- فعالیت ۳ پارکینگ مکانیزه
ساخت پارکینگ‌های مکانیزه در معابر پر تردد و مکان‌هایی که بیشترین بافت تجاری را دارند، توسط معاونت حمل‌ونقل‌وترافیک شهرداری مناطق به‌طور جدی اجرا شده‌است. «ســـیدرضا تربت‌جـــــو» معاون حمل‌ونقل‌وترافیک شهردار منطقه ۱۳ دراین‌باره می‌گوید: «در نقاط پر تردد منطقه، ۱۰ دستگاه پارکینگ مکانیزه جانمایی شده که ۴ دستگاه از این پارکینگ‌ها مختص استفاده کارمندان شهرداری و ۶ دستگاه دیگر برای استفاده عموم شهروندان است. همه پارکینگ‌های مکانیزه منطقه به پیمانکار اجاره داده شده و ملزم به تعمیر پارکینگ‌ها در صورت خرابی هستند.» او می‌افزاید:
«به دلیل تعداد زیاد وسایل نقلیه و استفاده عموم شهروندان از خودرو شخصی و نبود حتی یک جای پارک در کوچه‌های اطراف منازل مسکونی و مراکز خرید، ساخت پارکینگ‌های مکانیزه راهکار مناسبی برای کاهش ترافیک ناشی از توقف خودروها در کنار خیابان‌ها است. اما به دلیل نبود زمین خالی مناسب و گرانی آن، امکان ساخت پارکینگ‌های مکانیزه در خیابان‌های پر تردد منطقه مانند خیابان پیروزی فراهم نیست.
از طرف دیگر قرار بود بعد از تعریض خیابان پیروزی مکانی برای ساخت پارکینگ خودرو مراجعان مجتمع‌های تجاری این محدوده در نظر گرفته شود که طرح تعریض هم نیمه‌کاره باقی مانده است.» او ادامه می‌دهد: «ساخت پارکینگ‌های مکانیزه در برخی از محله‌های منطقه از جمله دهقان، پیروزی، خیابان‌های اقبال و منتظری به دلیل نزدیکی به مراکز تجاری و کم‌عرض بودن معابر برای پارک خودرو ضروری است، اما به دلیل گران بودن قیمت زمین، امکان تملک زمین برای ساخت پارکینگ را ندارد.»
- منطقه۱۴
- بدون پارکینگ
- شرایط جانمایی فراهم نیست
به دلیل کمبود فضای خالی و زمین، پارکینگ مکانیزه برای استفاده عموم شهروندان در منطقه۱۴ جانمایی نشده‌است اما به گفته شهروندان اکنون در برخی معابر مانند خیابان نبرد و کوثر که مراکز اداری، قضایی، مدارس، دادسرای شهید محلاتی، دانشگاه و... فعالیت دارند، کمبود پارکینگ بسیار ملموس است. «سعید سراج» معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار منطقه ۱۴ می‌گوید: «یکی از دلایل نبود پارکینگ مکانیزه در منطقه ۱۴، نداشتن متقاضی برای مشارکت در ساخت این پارکینگ‌ها است.
از طرفی این منطقه ظرفیت ایجاد پارکینگ‌های طبقاتی در چند نقطه را دارد. اکنون در محله شیوا به دلیل کم‌عرض بودن معابر، ساخت پارکینگ ضروری است و زمینی در این محله برای ایجاد پارکینگ طبقاتی در نظر گرفته شده که در مرحله صدور مجوزهای لازم ساختمانی در معاونت شهرسازی و اداره مشارکت‌هاست. با بهره‌برداری از این پارکینگ از تعداد پارک‌های حاشیه‌ای و ترافیک در این محله کاسته خواهدشد.» او می‌افزاید: «قرار است پارکینگ طبقاتی دیگری هم در خیابان تاجیک ساخته شود که در مرحله صدور مجوز قرار دارد. علاوه براینها در معابر پر تردد که ترافیک سنگین دارند با انجام اقداماتی از جمله یکطرفه کردن معابر، ایجاد راستگرد و چپگرد و تغییر مسیر حرکتی در میدان‌ها ترافیک معابر منطقه را روان می‌کنیم.»