به گزارش مهر به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سلولهای بنیادی، افزایش شیوع دیابت منجر به یک اپیدمی جهانی شده است. دیابت دلیل اصلی کوری، نارسایی کلیوی، حملات قلبی، سکته و قطع اندامهای حرکتی تحتانی است. این امر معمولا به دلیل تغییراتی در عروق خونی مانند تکثیر غشای پایه و از دست رفتن سلولهای عروقی رخ میدهد.
دیابت عملکرد سلولهای اندوتلیالی را مختل میکند و موجب قطع ارتباط بین سلولهای اندوتلیالی و پریسیتها میشود. دلیل این که چرا عملکرد نامناسب سلولهای اندوتلیالی و پری سیتها منجر به واسکولوپاتی دیابتی میشود، به میزان بسیار زیادی ناشناخته باقی مانده است.
در مطالعه ای جدید دکتر ویمر و همکارانش در انستیتو بیوتکنولوژی مولکولی وین اتریش، ارگانوئیدهای سه بعدی از عروق خونی انسان را با استفاده از سلولهای بنیادی پرتوان تولید کردند.
این ارگانوئیدها حاوی سلولهای اندوتلیالی و پریسیتهایی بود که به صورت شبکههای مویرگی خود سازماندهی شدند و با پوششی از غشای پایه پوشانده شدند.
ارگانوئیدهای عروق خونی انسانی به موش پیوند شدند و در آنجا شبکه عروقی منشعبی شامل شریانها، شریانچهها و سیاهرگها را بوجود آوردند. قرار گرفتن ارگانوئیدهای عروق خونی در معرض هایپرکلسیمی و سیتوکینهای التهابی در شرایط آزمایشگاه منجر به ضخیم شدن غشای پایه شد.
عروق خونی انسانی که در شرایط درون تنی به موش مدل دیابتی پیوند شدند نیز، تغییرات ریز عروقی مشابه با بیماران دیابتی نشان دادند. دو فاکتور DLL۴ و NOTCH۳ به عنوان عوامل کلیدی واسکولوپاتی دیابتی در عروق خونی انسانی شناسایی شدند.
بنابراین، ارگانوئیدهای مشتق از سلولهای بنیادی انسانی با موفقیت ساختار و عملکرد عروق خونی انسانی را تقلید کردند و یک سیستم قابل اتکا را برای مدلسازی و شناسایی تنظیم کنندههای واسکولوپاتی دیابتی ارائه کردند.