اما بارشهای پیوسته و بعضاً شدید نوروزی از یک سو و انتشار اخبار و تصاویر ناگوار آوار شدن سیل بر سر هموطنان در چهار گوشه کشور از سویی دیگر، حسابی پایتختنشینان بهویژه ساکنان غرب تهران را نگران کرد. چراکه طغیان رودخانه کن میتوانست برای ساکنان مناطق ۲۲، ۵، ۹ و ۲۱ خطرآفرین باشد. همچنین علاوه بر احتمال طغیان رودخانه کن، احتمال وقوع سیلاب هم در روستاها و مناطق کوهستانی حریم تهران از جمله کوهسار، کن و سولقان، فرحزاد، آبشار و روستاهای حریم مناطق ۵ و ۲۲ وجود داشت و این موضوع باعث میشد تا نگرانیها تشدید شود، اما مدیریت شهری با آمادگی کامل و انجام اقدامات به موقعش توانست بحران پیش آمده را کنترل و مدیریت کند.
به همین خاطر با وجود بارشهای شدید و متوالی، در هیچکدام از محلهها و مناطق پهنه غربی تهران خبری مبنی بر سیل و آبگرفتگی گزارش نشد و ساکنان محلههای غربی پایتخت از این خطر سر سلامت به در بردند. همشهری محله در این گزارش اقدامات انجام شده برای مدیریت این بحــران و همچنین آثار و نتایج بارشهای اخیر در مناطق ۵ و ۲۲ را بررسی کرده است.
رودخانه کن یکی از مهمترین منابع آبی پایتخت است و نقش غیرقابل انکاری در تغذیه سفرههای زیرزمینی، کیفیت آب و وضعیت هوا و محیطزیست محلههای غرب تهران دارد. این رودخانه با ۹۵ کیلومتر طول از ارتفاعات شمال غرب سرچشمه گرفته و از مناطق ۵، ۲۲، ۲۱، ۹ و ۱۸ میگذرد و به سمت دریاچه قم ادامه مسیر میدهد. تیرماه سال ۱۳۹۴ بود که این رودخانه به دلایل مختلف از جمله ساختوسازهای غیراصولی، پوشش گیاهی نامناسب و انباشت رسوبات در طول سالهای متمادی طغیان کرد و این حادثه خسارت جانی و مالی بسیاری به دنبال داشت.
بعد از این اتفاقات، شهرداری منطقه۲۲ برای پیشگیری از بروز اتفاقات اینچنینی، تدابیری را پیشبینی و اجرا کرد که نتیجه انجام این فعالیتها و مدیریت بحران به موقع، در بارندگیهای اخیر، به خوبی قابل رویت بود. «احسانخیراتیان صفائی» معاون خدمات شهری و محیطزیست شهرداری منطقه۲۲ درباره این اقدامات میگوید: «از مهمترین اقدامات و اولویتهای اجرایی برای پیشگیری از طغیان رودخانه کن میتوان به انجام عملیات لایروبی رسوبات این رودخانه اشاره کرد.
در سال گذشته بیش از ۳ هزار سرویس از رسوبات این رودخانه را جمعآوری کردیم. این اقدام باعث شد تا با توجه به شدت بارندگیهای اخیر، محلهها و مناطق پایین دست شهر و همچنین پل شهید همت که در مسیر عبور این رودخانه قرار دارد، آسیب نبینند و خسارتی هم به منطقه و روستاهای اطراف آن وارد نشود. چراکه این رودخانه از روستاهایی مانند رندان، سنگان، کشار، امامزاده داود(ع) و کیگا میگذرد و طغیانش میتوانست خــســـارات جبرانناپذیری به همراه داشته باشد. همچنین در زمان بارندگی ماشینهای سنگین و ادوات لازم برای کمک به بازگشایی مسیر تردد روستاییان در جادههای روستایی منطقه مانند سولقان و جاده وردیج مستقر شده بود. به همین خاطر در اقدامی به موقع و سریع بعد از ریزش بخشی از دیواره کوه، این مسیر در کوتاهترین زمان بازگشایی شد.»
- لایروبی و پاکسازی کانالها
نیمه دوم سال گذشته تعدادی از پلهای شریانی پهنه غربی پایتخت به دلیل قدمت و فرسایش، مرمت و در مقابل حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله مقاومسازی شد. در همین راستا معاون خدمات شهری و محیطزیست شهرداری منطقه ۲۲ از لایروبی این رودخانه بهعنوان اقدامی مؤثر برای کمک به انجام فعالیتهای عمرانی در زمینه مقاومسازی پل شهید همت نام میبرد و میگوید: «بعد از پاکسازی و لایروبی رودخانه کن، عملیات مقاومسازی پایههای قدیمی و فرسوده پل شهید همت هم انجام شد.
به همین خاطر انجام این اقدام باعث شد تا این پل در اثر شدت بارندگیهای اخیر تخریب و همچنین گل و لای در اطراف رودخانه سرازیر نشود. همچنین علاوه بر بستر رودخانه کن، همه کانالهای این محدوده و نهرهای روبسته در مجاورت بزرگراهها مانند بزرگراه شهید حکیم، بزرگراه شهید همت و بزرگراه آزادگان هم پاکسازی و لایروبی شد.»
- ساخت حوضچههای آرامش
معاونت خدمات شهری شهرداری این منطقه، علاوه بر فعالیتهای متعدد برای پیشگیری از سیل در منطقه، در تلاش است تا از بارشهای اخیر بهترین بهره را ببرد. به همین خاطر تدابیری پیشبینی کرده تا از آب باران برای آبیاری فضای سبز منطقه استفاده کند. صفایی از حفر حوضچههای آرامش در نقاط مختلف منطقه بهعنوان دیگر اقدام شهرداری منطقه ۲۲ برای مدیریت بحران سیل در این منطقه خبر میدهد و میگوید:
«برای پیشگیری از سیل به دلیل سرازیر شدن آبهای سطحی که از دامنه رشته کوه البرز در منطقه جاری میشود، در بخش شمالی بزرگراه شهید همت در بوستان آبشار «حوضچه آرامش» ساخته شد تا آبهای سطحی در این نقطه جمعآوری شوند. خوشبختانه با اجرای این تمهیدات و فعالیتهای متعدد دیگر، از طغیان رودخانه کن جلوگیری به عمل آمد و در منطقه هیچگونه تخریب بر اثر سیل یا مشکل آبگرفتگی در معابر شریانی و ارتباطی هم گزارش نشد.
همچنین فعالیتهای معاونت خدمات شهری و محیطزیست شهرداری منطقه ۲۲ به این موارد محدود نشده است و به دنبال آن هستیم تا بتوانیم این نزولات آسمانی را در ارتفاعات منطقه جمعآوری و از آن در فصل تابستان برای آبیاری فضای سبز و درختان منطقه استفاده کنیم. به همین خاطر «آبخیزداری آب باران» یکی از اولویتهای اجرایی این معاونت در سال جدید به شمار میرود و در ارتفاعات چندین نقطه برای جمعآوری این آبها پیشبینی و جانمایی شده است.»
- آبگرفتگی و طغیان نداشتیم
تفرجگاه و مراکز تفریحی که در محدوده منطقه ۵ قرار دارند، از جمله نقاطی بودند که در معرض و خطر سیلاب قرار داشتند. نگرانی اصلی به حاشیه رودخانه کن و میانرود و همچنین روستاها و مسیلهایی که در حریم منطقه قرار دارند برمیگشت. علاوه بر این بحث آب گرفتگی معابر و مشکلات ناشی از آن هم مطرح بود. با وجود این، شهرداری منطقه ۵ توانست به خوبی این بحران را مدیریت کند. معاون خدمات شهری و فضای سبز شهرداری منطقه ۵ میگوید:
«در طول مدت بارشها، تمام نیروهای خدمات شهری و فضای سبز و شهرداریهای نواحی آمادهباش بودند. حدود ۷۰درصد از نیروهای شهرداری پای کار بوده و ادوات و ماشینآلات مورد نیاز در مکانهای تعیین شده مستقر شده بودند. در گذشته طرح جهادی و ۴۵ روزه لایروبی رودخانهها، مسیلها و نهرهای روباز و سرپوشیده را اجرا کرده بودیم. کیسههای شن به اندازه کافی تهیه و تدارک دیده شده بود تا در صورت لزوم از آنها استفاده شود. نقاط حساس و آبگیر را از قبل شناسایی کرده و برای آنها عامل ثابت کارگری تعیین شده بود.
در اوج بارشها به مدت ۴۸ ساعت رستورانها و تفرجگاههای حاشیه رودخانه کن و سولقان و همچنین فرحزاد تعطیل شد.» طبق گزارش علی بخشی بارشهای اخیر هیچ خسارتی در منطقه ۵ به بار نیاورد: «هیچ گزارشی درباره طغیان رودخانه، سیل یا آبگرفتگی وسیع یا تخریب ابنیه در منطقه ۵ گزارش نشد. فقط در اثر شدت جریان آب، یک پل قدیمی رودخانه کن در جاده کن و سولقان و حریم منطقه آسیب دیدهاست. طبق گزارشها، منطقه ۵ عملکرد خوبی داشت و بارشهای اخیر را به خوبی مدیریت کرد.»