نزدیکیهای غروب زیر همه دیگها خاموش میشود و دوباره از فردا کار گلابگیری از سر گرفته میشود. هفدهمین جشنواره گل و گلاب همزمان با میلاد منجی عالم بشریت، مهدی موعود(عج) آغاز شده و طبق روال هر سال تا ۱۵ اردیبهشت ادامه دارد. گلابگیر اصلی جشنواره با نام «سید نظیر سادات» بین ۲ شهر کاشان و تهران در رفتوآمد است. او میگوید: «در هفدهمین جشنواره گل و گلاب مانند روال هر سال برنامه گلابگیری زنده داریم. هر روز از کاشان بیش از ۲۰۰کیلوگرم گل برای ما میآید. ما گلها را در دیگ میریزیم و آب هم به آن اضافه میکنیم. دستگاه تقطیرکننده و خنککننده داریم. در این دستگاه ۹ لوله مسی وجود دارد.
در این ۹ لوله مسی آب میچرخد. بخار را با خودش تقطیر میکند و بخار تبدیل به مایع میشود. البته ناگفته نماند که همه عرقیات به همین شیوه و با همین دستگاه تولید میشود. با ۳ دیگ گلاب و با ۲ دیگ دیگر عرق دارچین و هل میگیریم. در روز ۲۰۰ لیتر دارچین، ۲۰۰ لیتر هل و ۳ دیگ هم همزمان هرکدام ۱۲۰ لیتر گلاب تولید میکنند. »
- قلق کار دستمان است
در کنار غرفههای جنبی جشنواره گل و گلاب که شهردار منطقه ۴ نیز آن را افتتاح کرده است، سوغات شهرستانهای مختلف نیز به فروش میرسد. پیر و جوان از ساعت ۱۱ صبح تا ۲۲ به این جشنواره میآیند و سوغات کاشان را به خانهها میبرند. هر لیتر گلاب اینجا به قیمت ۳۵ هزار تومان به فروش میرسد. همچنین یک جشنواره فرش نیز در بخش جنبی این مکان برپا شده است. سادات با توجه به تجربیاتی که دارد میگوید: «کار گلابگیری ساده است. فقط باید قلق آن را یاد گرفت و باید وزن گل و میزان آب دستت بیاید. گاهی با ۲۰کیلوگرم گل ۴۰ لیتر گلاب میگیرند اما در این جشنواره کار ما متفاوت است. ما با ۲۰کیلوگرم گل ۴۰ لیتر گلاب میگیریم و این گلاب را با ۱۰کیلوگرم گل تازه مخلوط کرده و گلاب ۲ آتشه تولید میکنیم. یک روش دیگر هم وجود دارد که با ۳۰کیلوگرم گل ۴۰ لیتر گلاب گرفته میشود. در حقیقت در هفدهمین جشنواره گل و گلاب باید خیالتان از بابت کیفیت گل و گلاب راحت باشد. »
- فروش ۱۰۰۰ لیتری گلاب
«صابر یعقوبی» متولد ۱۳۷۳، فروشنده اصلی گلاب در فرهنگسرای اشراق است. او میگوید: «ما در اینجا از روزی ۲۰۰ لیتر تا هزار لیتر فروش گلاب داریم. مردم برای خرید گلاب لازم نیست که به شهر کاشان بروند. ما در همینجا گلاب را از گل کاشان میگیریم. زحمتی برای مردم خوبمان نمیشود اگر به جای کاشان از همینجا خرید کنند. این گلابگیری با همان قیمت و همان کیفیت برای آنها تمام میشود. »
- بالا بردن روحیه نشاط
«رضا دوستعلی» مدیر فرهنگی هنری منطقه ۴ و رئیس فرهنگسرای اشراق نیز همراه ماست. او با اشاره به اینکه سالها پیش نام فرهنگسرای اشراق، فرهنگسرای «طبیعت» بوده، میگوید: «هر سال اردیبهشت در فرهنگسرای ما گلابگیری برگزار میشود و این فعالیت به ماهیت فرهنگسرای اشراق نزدیکتر است. » او در اینباره که جشنواره با چه هدفی برگزار شده است میگوید: «فرهنگسرای اشراق بنا به هویتش امکان ایجاد شادی و نشاط را دارد. ما نیز برای بالا بردن روحیه شادی و نشاط اقدام به برگزاری جشنواره گل و گلاب کردهایم. این جشنواره در فضایی سنتی و آیینی برپا شده و تاکنون ۱۷ جشنواره بهصورت مستمر برگزار شده است. همزمان با مراسم سنتی گلابگیری در شهر کاشان در فرهنگسرای ما هم این جشنواره برگزار میشود و فرصتی ایجاد میکنیم تا شهروندان با موضوعی به نام مراسم سنتی گلابگیری خارج از شهر کاشان و قمصر آشنا شوند. »
- حضور دانشآموزان
حضور دانشآموزان نیز در فرهنگسرای اشراق محسوس است. دوستعلی میگوید: «با توجه به امکانات ورزشی و آموزشی جشنواره گل و گلاب به نوعی فعالیت اصلی فرهنگسر را همین امکانات تشکیل میدهد. این امکانات مخاطب عام و خاص دارد. مخاطب خاص ما گروههای هدف مانند دانشآموزان و دانشجویان و اهل آموزش و تفریحند. تبلیغات اصلی گل و گلاب نیز برعهده آموزش و پرورش و نهادهایی از این دست بوده و هست. همچنین دانشگاههایی که در اطراف فرهنگسرا هستند در این جشنواره شرکت میکنند. علاوه بر این مساجد و پایگاههای بسیج نیز امکان حضور و بازدید گروهی دارند. در کنارش استفاده از سایر فضاها نیز وجود دارد. اگر گروهی از جشنواره گل و گلاب بازدید میکنند در سالن سینما نیز امکان نمایش فیلم داریم یا بر عکس. همچنین در بخش جنبی جشنواره گل و گلاب زمینهسازی برای کمکهای نقدی و غیرنقدی مردم را به هموطنان سیلزده داشتهایم. »
- نیم نگاه
- تحقق شعار «رونق تولید»
هماهنگیها برای برگزاری جشنواره گل و گلاب بسیار دشوار است. چون از سویی هدف اصلی مدیران تجارت نیست اما با توجه به تحقق شعار «رونق تولید» در سال جدید این اقدام را مانند هر سال انجام دادهاند و با استقبال مردم نیز روبهرو شده است. عرقیات و شربتهای دیگر نیز با کیفیت خوب و قیمت مناسب به مردم عرضه میشود. امسال تقارن این جشنواره با نیمه شعبان، نشاط و انبساط خاطر فراهم و مضاعف شده است. مدیران فرهنگی هنری شهرداری تهران و بهویژه شهرداری منطقه ۴ در مجموعه فرهنگسرای اشراق تلاش کردهاند تا خانوادهها در این آیین سنتی حضور یابند.
ملزومات جنبی آن را هم فراهم کردهاند مانند غرفه عرضه سوغات و صنایعدستی که برپا شده است، این موضوع فضای مناسبی برای خانوادهها ایجاد میکند و رسوم دیگر استانها نیز در آن گنجانده میشود. در کنار آن نمایشگاه فرش دستبافت با ۱۰ هزار تخته فرش و ۲ هزار تابلو فرش خانوادهها را به سوی خود میکشاند. بنابراین این تعاونیها فرصتی برای تولید دارند و به آنها این امکان را میدهد تا به روستاها و شهرهای دور و نزدیک عرضه مستقیم داشته باشند. هماهنگیها ۲ بخش داشته و دارد؛ یکی از گروههایی که در برپایی این جشنواره مشارکت داشتهاند، از کاشان آمدهاند و دیگری گروههایی که برای برپایی غرفههای سوغات و صنایعدستی اعم از خوراکی و غیره از شهرهای مختلف آمدهاند. این هماهنگیها با مشارکت شهرداری منطقه ۴ انجام شده و جا دارد برای این اقدام بجا و شایسته از شهردار منطقه «مهندس محمددوست» تشکر ویژه شود.
«معصومه عمارتی» معاون اجتماعی شهرداری منطقه ۴ نیز مشارکت و همکاری صمیمانهای با هفدهمین جشنواره گل و گلاب داشتهاند. شرکت بهرهبرداری مترو و فرهنگسرای مترو در بحث تبلیغات و همچنین مطبوعات در همین زمینه و اداره زیباسازی همراهی و همدلی خوبی با فرهنگسرای اشراق داشتهاند. به قول دوستعلی «ما نمایشگاه و جشنواره برگزار نمیکنیم تا درآمدی برای سازمان فرهنگی و هنری کسب کنیم بلکه نگاه ما نگاهی خانوادهمحور برای ایجاد نشاط اجتماعی در میان خانوادههاست و زمینه آن در جشنواره گل و گلاب آشکار است. » در حقیقت آرزو داریم تا این نگاه به همه نهادها و سازمانها تسری یابد. کار جشنواره گل و گلاب مانند شرکت ساماندهی مشاغل شهرداری تهران یا اتاق اصناف نیست بلکه ایجاد شور سالم بین خانوادهها هدف اصلی آن است، مجموعه فرهنگسرای اشراق مجموعهای از فضاهای فرهنگی مانند استخر و سونا، سالن سینما و کتابخانه دارد که جشنواره گل و گلاب آن را تکمیل میکند.