محدودهای که سالهاست بهعنوان پاتوق فعالیت صنف سنگتراشها و مصالحفروشها معروف شده است. همسایهها از دست واحدهای سنگتراشی و کسب و کار پر سر و صدایشان به ستوه آمدهاند اما امیدوارند وعده و وعیدهای شهرداری برای انتقال این واحدهای صنفی به مکانی دیگر زودتر عملی شود. سال گذشته بود که خبر تعطیلی سنگتراشیهای میدان کتاب در همشهری محله منتشر شد اما با گذشت حدود یک سال از تهیه آن گزارش و وعده مساعد مسئولان شهرداری هنوز هیچ نشانی از جابهجایی سنگتراشیهای اطراف میدان نیست. در این گزارش به درخواست اهالی محله آسمانها، از نزدیک به بررسی ابعاد مختلف این مشکل پرداختیم و سرانجام موضوع جابهجایی این واحدهای صنفی را از شهرداری منطقه ۲ پیگیری کردیم.
قرار است بهزودی به نمای یک آپارتمان نوساز تبدیل شوند یا نقشی در نوسازی یک خانه فرسوده ایفا کنند. سنگهای سفید، شیری و آجری رنگی که گاهی به بلندی قامت یک انسان میرسند، در گوشهای از میدان کتاب، انگار به تماشای رفتوآمد خودروها ایستادهاند. اول صبح با شروع کار سنگتراشیها، صدای گوشخراش برش خوردن سنگ با صدای بوق خودروها در هم میآمیزد. کوچه به کوچه میپیچید و از پنجره باز و نیمهباز آپارتمانهای اطراف به داخل خانهها راه باز میکند. محمدعلی فدایی یکی از اهالی محله آسمانها که سالهاست در نزدیکی میدان کتاب زندگی میکند تنها به گوشهای از دردسرهای همسایگی با این واحدهای صنفی اشاره میکند: «این سر و صداها انگار هیچوقت تمام نمیشوند.
البته اول صبح بعضی از کاسبان منصف کار سنگتراشی را شروع نمیکنند اما حوالی ظهر پنجرههای دوجداره هم در مقابل سر و صداها کم میآورند. » این مشکلات تنها به صدای گوشخراش دستگاههای برش سنگ و آلودگی صوتی اطراف میدان کتاب ختم نمیشود. همسایگی با سنگتراشها مشکلات دیگری هم برای اهالی محله آسمانها به همراه آورده است. حسام شاکری یکی دیگر از اهالی محله آسمانها میگوید: «کافی است چند ساعت پنجره اتاق را باز بگذاریم. آنوقت گرد و غبار است که به داخل خانه هجوم میآورد. این مشکل در هنگام اوج کار سنگتراشیها بیشتر هم میشود، آنقدر که همسایهها همیشه در حال گردگیری اسباب و اثاثیه خانه هستند. »
- میدان کتاب در قرق وانتبارها
مشکل دیگری که فعالیت سنگتراشیها در بیخ گوش واحدهای مسکونی برای اهالی محله آسمانها ایجاد کرده است، با نگاهی اجمالی به خیابانهای منتهی به میدان کتاب قابل مشاهده است. اطراف میدان در طول روز مملو از وانتبارهایی است که برای بارگیری یا تخلیه مواد اولیه کار سنگتراشها و مصالحفروشیها توقف کردهاند. «سیدحسین کاتبی» دبیر شورایاری محله آسمانها که مدتهاست به درخواست اهالی محله پیگیر جابهجایی این واحدهای صنفی است، میگوید: «در محله آسمانها هم مثل دیگر محلههای منطقه مشکل کمبود جای پارک آزاردهنده است. در این میان وانتبارهایی که برای سنگتراشها و مصالحفروشیها کار میکنند، به این معضل دامن میزنند. در اطراف میدان، تقریباً هیچ خیابان و کوچه فرعیای نیست که این وانتبارها در آن پارک نکرده باشند. از طرفی، وانتبارها در مقابل در ورودی سنگتراشیها دوبله توقف میکنند و همین مسئله باعث ترافیک سنگین اطراف میدان میشود. » کاتبی از پیگیریهای شورایاری برای جابهجایی این واحدها میگوید: «در ضلع شمالی میدان کتاب دهها واحد سنگتراشی، سنگفروشی و مصالحفروشی فعالیت میکند.
سال گذشته شهرداری وعدههایی برای جابهجایی این واحدهای صنفی داده بود اما هنوز خبری نشده است. این مشکل اکنون به مطالبه اصلی اهالی محله تبدیل شده و روزی نیست که اهالی گله و شکایتشان را از مشکلات این واحدها با ما در میان نگذارند. » اما کاسبانی که بیش از۳۰ سال است در اطراف میدان کتاب فعالیت میکنند، روی دیگر سکهاند. آنها نیز حرفها و انتظاراتی دارند که میخواهند به گوش مسئولان برسد. یکی از سنگتراشهای باسابقه میدان کتاب میگوید: «وقتی سنگتراشیها در اطراف میدان کتاب شروع به فعالیت کردند هنوز تعداد آپارتمانهای مسکونی زیاد نشده بود. اما حالا با رشد ساختوسازها در محاصره منازل مسکونی قرار گرفتهایم. ما هم تلاش میکنیم در زمان استراحت اهالی کار نکنیم اما چاره چیست؟ سالهاست در این خیابان کاسبی میکنیم و همه این محل را به نام محدوده صنف ما میشناسند. »
- سنگتراشیها به زودی تعطیل میشوند
سال گذشته بود که بالاخره خبر جابهجایی سنگتراشیهای میدان کتاب، اهالی محله آسمانها را خوشحال کرد. آنها امیدوار بودند با انتقال این واحدهای صنفی آرامش نصیب کوچه و خیابانهای محله شود اما با گذشت یک سال از انتشار آن خبر، هنوز این واحدهای صنفی مشغول به فعالیتند و دردسرهای همیشگیشان نیز همچنان پابرجاست. موضوع را از «عباسامینصفت» رئیس اداره ساماندهی صنایع و مشاغل منطقه ۲ پیگیر شدیم. امینصفت، اما با قاطعیت از تعطیلی سنگتراشیها در چند روز آینده میگوید: «۴ هزارمتر از زمینهای محدوده میدان کتاب که سالهاست به واحدهای سنگتراشی و مصالحفروشی تبدیل شده در تملک یک شخص بود.
شهرداری برای حل مشکلات ناشی از فعالیت این صنف با مالک خصوصی این زمینها به توافق رسید و اکنون ۷۰درصد از آن املاک در تملک شهرداری است. اخطارهای تخلیه برای سنگتراشیها و مصالحفروشیهای میدان کتاب صادر شده و بهزودی شاهد تعطیلی تمام این واحدهای صنفی خواهیم بود. همچنین برای ۳۰درصد باقیمانده این زمینها نیز پروانه اداری و تجاری صادر شده و مالک موظف است هرچه زودتر نسبت به تخلیه واحدهای صنفی مورد نظر اقدام کند. » امینصفت در ادامه به تغییر کاربری زمینهای اطراف میدان کتاب اشاره کرده و ادامه میدهد: «در طرح تفصیلی منطقه کاربری فضای سبز برای این زمینها تعریف شده و با تعطیلی سنگتراشیها و مصالحفروشیها دیگر شاهد مشکلات و دردسرهای آزاردهنده آن برای همسایهها نخواهیم بود. »