گرفتاریهای روزمره گاهی اوقات آنقدر جسم و روح شهرنشینان را خسته میکند که برای رهایی از آن آرزوی سفر را در سر میپرورانند و دلشان میخواهد ساعتی هم که شده به طبیعت بروند و دور از هیاهوی شهر حالشان را خوش کنند. اما وقتی پای هزینه سفر به میان میآید عطای این خوشگذرانی را به لقایش میبخشند و ترجیح میدهند آخر هفته را در خانه بمانند. این در حالی است که بسیاری از شهروندان خبر از بوستانهای جنگلی اطراف شهر ندارند و نمیدانند برای برآورده شدن آرزویشان احتیاجی نیست مسافت چند صد کیلومتری را طی کنند تا به جنگلهای شمال برسند. ۱۷ بوستان جنگلی در پایتخت قرار دارد که مکان مناسبی برای تفریح و خوشگذرانی است. جالب اینکه از این تعداد، ۸ بوستان جنگلی در شرق تهران است که گشتوگذار کردن در آنها با توجه به امکاناتی که دارند کمتر از سفر به شهرهای شمالی نیست.
- تجربه یک روز شاد در پارک جنگلی لویزان
پارک جنگلی لویزان در بزرگراه هنگام بالای بزرگراه همت قرار دارد. بوستانی به وسعت ۸۹۰ هکتار که به انواع وسایل تفریحی و ورزشی مجهز است. پارک جنگلی لویزان فضای زیبایی دارد و تجربه یک روز گشتوگذار در آن همیشه در صفحه خاطرات خوش ثبت خواهد شد. برای تفریح همه چیز در این بوستان مهیا است. از ورودی در پارک تا انتهای آن جاده پرپیچ و خمی است که رانندگی در آن باعث نشاط و سرخوشی میشود. جای جای آن آلاچیق نصب شده که تعدادشان به ۲۰۰ آلاچیق میرسد. ۶ زمین بازی برای کودکان، ۱۹ چشمه سرویس بهداشتی، هتل و رستوران، بوفه موادغذایی، نیمکت، دستگاههای بدنسازی و در مجموع همهگونه امکانات رفاهی برای تفریح شهروندان مهیاست.
از قرار معلوم طرحهای جالبی در بوستان جنگلی لویزان بهزودی اجرا میشود. «حسن حمیدپور» کارشناس اداره فضای سبز منطقه۴ میگوید: «از جمله طرحهایی که در نظر داریم آن را اجرا کنیم، نصب تلهکابین از شرق به غرب خیابان هنگام، ایجاد پیست دوچرخهسواری، تجهیز پارک به دوربین مداربسته و نگهداری حیات وحش (زولند) است. به گونهای که شهروندان از داخل ماشین بتوانند حیوانات را تماشا کنند. » از دیگر طرحهایی که معاونت خدمات شهری منطقه در برنامهکاری خود دارد، ساخت بوستان بانوان در جنگل لویزان است. این بوستان با وسعت یک هکتار مکان خوبی برای تفریح و ورزش بانوان خواهد بود. »
- ساخت زمین اسبدوانی در بوستان یاس فاطمی
پارک جنگلی یاس فاطمی، بوستانی تازهساز است که در حاشیه بزرگراه بابایی قرار دارد. ۳۲۰ هکتار وسعت دارد و در واقع امتداد اراضی لویزان است. پارک جنگلی یاس فاطمی در طرفین بزرگراه واقع شده و شهروندانی که در مسیر شرق به غرب یا برعکس غرب به شرق بزرگراه بابایی در تردد هستند امکان استفاده از آن را دارند. پارک جنگلی یاس فاطمی چشمانداز زیبایی دارد. بهویژه وقتی در ارتفاعات آن قرار میگیرید، آنچه به چشم میآید درختان سرسبزی است که فشرده در کنار هم قرار گرفتهاند. این بوستان در سال ۱۳۹۴ به بهرهبرداری رسیده و مکان دنجی برای تفریح خانوادهها است. در آن ۹ زمین بازی برای کودکان و ۶ زمین بازی برای بزرگسالان ایجاد شده است.
حمیدپور، کارشناس اداره فضای سبز درباره طرحهایی که قرار است بهزودی در آن اجرا شود میگوید: «راهاندازی مسیر اسبدوانی، زمین والیبال ساحلی و زمین فوتبال را در برنامه کاریمان داریم. همچنین باید برای حفظ امنیت بوستان آن را به سیستم اطفای حریق مجهز کنیم. اقدام دیگری که در حال بررسی است ساخت دریاچه در این بوستان است که زیبایی آن را دوچندان میکند. »
- بوستانی بکر و دنج رو به سد لتیان
بوستان جنگلی تلو هزار و ۵۰۰ هکتار وسعت دارد و از بزرگترین بوستانهای جنگلی تهران است. بخش اعظمی از آنکه مساحتش به هزار هکتار میرسد قابل استفاده برای شهروندان است و ۵۰۰ هکتارش که در مجاورت آن قرار دارد در محدوده حفاظت شده منابع طبیعی است و امکان استفاده از آن برای شهروندان وجود ندارد. پارک جنگلی تلو که به تلو هزار معروف است نسبت به دیگر بوستانهای جنگلی تهران کمتر شناخته شده و همین امر باعث شده دنج و بکر بماند. از دیگر ویژگیهای آن مشرف بودنش به سد لتیان است. معاونت خدمات شهری منطقه۴ برای ایجاد نشاط در شهروندان، در ارتفاعات پارک و روبهروی سد لتیان، تعداد زیادی آلاچیق جانمایی کرده است.
گونه جانوری این پارک کبک، روباه، خرگوش و شغال است که با کمی دقت میتوان آنها را لابهلای بوتهزارها و درختان دید. بد نیست بدانید درختان این بوستان که اغلب زبانگنجشک، بادامکوهی، پسته وحشی و سروخمرهای هستند بهصورت قطرهای آبیاری میشوند. از آنجا که در بلندی واقع شده امکان کایتسواری در آن وجود دارد و برای همین در آیندهای نزدیک این ورزش در بوستان جنگلی تلو راهاندازی میشود. معاونت خدمات شهری و محیطزیست شهرداری منطقه۴ همه توان خود را به کار گرفته تا در این بوستان، فضای ورزشی برای رشته والیبال و فوتبال ساحلی و دوچرخهسواری ایجاد کند مشروط بر اینکه اداره منابع طبیعی استان تهران همکاری لازم را به عمل آورد.
- باغی برای پرندگان
باغ پرندگان هم یکی از بوستانهای جنگلی است که در منطقه۴ قرار گرفته و وجه تمایز آن با دیگر بوستانهای جنگلی تهران، وجود ۱۵۰گونه پرنده است که در آن نگهداری میشود. طراحی این باغ در نوع خود بینظیر است و به دلیل زیبایی منحصربهفردش مکان گردشگری به شمار میآید. آلاچیق، پلکانهای چوبی، دریاچه و فضای سبز زیبا از داشتههای این باغ است که فضای آن را چشمنواز کرده است. معاونت خدمات شهری و محیطزیست شهرداری منطقه۴ در نظر دارد باغ پرندگان را به امکانات بیشتری مجهز کند. ایجاد رستوران و کافیشاپ و همچنین فضای بازی و تفریح برای بچهها از جمله طرحهایی است که شهرداری در سر دارد. اما از قرار معلوم این کار در صورتی محقق میشود که اداره منابع طبیعی استان تهران زمینه آن را برای شهرداری مهیا کند.
- غزال بوستانهای تهران
بوستان جنگلی غزال در واقع بوستانی یک هکتاری است که در حاشیه بزرگراه شهید بابایی واقع شده و مکانی برای استراحت مسافران است. امکانات این بوستان مثل دیگر بوستانهای جنگلی شرق تهران که دارای آلاچیق و زمین بازی هستند، نیست؛ اما سرسبزی درختان و چیدمان یکنواختشان در کنار هم فضای خوبی را برای تجربه یک روز خوش در کنار خانواده را فراهم میکند.
- منطقه ۱۳
- پارک جنگلی خجیر در قرق اداره محیطزیست
اراضی جنگلکاری خجیر، ترقیون و سعیدآباد در کنار هم قرار دارند و از رمپ بزرگراه بابایی آغاز شده و تا بعد از رودخانه جاجرود ادامه دارد. در واقع کمربند سبز تهران به شمار میآید. ۵۰۰ هکتار وسعت دارد و به دلیل حیات وحش وگونههای بومی جانوران در اختیار اداره محیطزیست است. نگهداری و آبیاری این پارک جنگلی برعهده شهرداری منطقه۱۳ است. قدمت دیرینهای دارد. سال ۱۱۳۳ در قرق سلطنتی بوده است. سال ۱۳۶۱ بهعنوان پارک ملی و قدیمیترین منطقه حفاظت شده دنیا لقب گرفته است. درختان بادامکوهی، ارس، چنار، سپیدار، زالزالک، افرا، زبانگنجشک، اقاقیا، تمشک، زرشک و شیرخشت، گونه گیاهی آن را تشکیل میدهند. اماگونه جانوری پارک جنگلی خجیر شامل بز، قوچ، میش، گراز، کفتار، پلنگ، روباه قرمز، گورکن، مارپلنگی، شتر مار و افعی شاخدار است. این بوستان اگرچه در تلطیف هوای شرق تهران نقش مؤثری دارد و کمربند سبز پایتخت محسوب میشود اما به دلیل همجواریاش با محیط نظامی برای استفاده شهروندان تجهیز نشده است. پارک جنگلی خجیر از جمله پارکهایی است که ورود به آن نیاز به مجوز سازمان محیطزیست دارد و فقط افراد نظامی با داشتن معرفینامه میتوانند همراه با خانواده از فضای آنجا استفاده کنند.
- منطقه ۱۵
- جشن و شادی در توسکا
بوستان توسکا به دلیل موقعیت جغرافیایی و همسایگیاش با پارک آبی آزادگان، پردیس بانوان مکان مناسبی برای تفریح شهروندان است. این بوستان جنگلی، ۸۰ هکتار مساحت دارد و در حاشیه بزرگراه آزادگان واقع شده است. البته قسمتی از آن همجوار بزرگراه امام علی(ع) است. همین باعث شده مکان مناسبی برای استراحت مسافرانی باشد که از این محدوده عبور میکنند. توسکا ۳۰ آلاچیق دارد و قسمتی از آن به وسایل و تجهیزات ورزشی مجهز شده است. از دیگر امکانات آن داشتن مسیر دوچرخهسواری و پیادهروی، سالن بازی برای فوتبال و والیبال است. یکی از مزیتهای پارک جنگلی توسکا، مجموعه تالارهای عروسی است که به سبب زیبایی فضا و امکانات خوب تالارها زوجهای زیادی مراسم جشن خود را در آنجا برگزار میکنند.
- منطقه ۱۳
- بوستان سرخهحصار
بوستان جنگلی سرخهحصار نیاز به معرفی ندارد. بوستانی قدیمی که در حاشیه منطقه۱۳ و بزرگراه شهید یاسینی واقع شده است. درختان سربه فلک کشیدهاش خبر از قدمت آن میدهد. ۲۰۰ـ ۳۰۰ سال پیش قرق آقامحمدخان قاجار و در عهد ناصری هم شکارگاه ناصرالدین شاه بوده است. پارک جنگلی سرخهحصار با وسعت ۶۲۴ هکتار، از سال ۱۳۴۶ زیر نظر اداره منابع طبیعی اداره میشود. ۶۵درصد از گونههای گیاهی آن سوزنی برگ و باقی درختانش اقاقیا، زبانگنجشک و ارغوان است. تا چند سال پیش امکانات این بوستان در حد مطلوب بود و نیاز شهروندان را برآورده میکرد اما با همت شهرداری منطقه۱۳ یکی از بهترین بوستانهای جنگلی تهران است. پیست دوچرخهسواری به طول ۴هزار و۲۰۰ متر، پارک آموزش ترافیک، سالن تیراندازی، بیلیارد، فوتبالدستی، پینتبال، زمین چمن مصنوعی، اسکواش، ۷ زمین بازی، بازارچه سنتی، وسایل بدنسازی و پیادهراه سلامت به طول ۲کیلومتر از جمله امکانات این بوستان است. معاونت خدمات شهری و محیطزیست طرحهای جالبی برای رونق دادن به این قطب گردشگری دارد.
«سیدمهدی صالحزاده» درباره آن میگوید: «ساخت بازار گل، هتل بیمارستان، مدرسه طبیعت، نیروگاه خورشیدی، پارکینگ و توسعه شبکه آب خام از طرحهایی است که در آینده نزدیک در بوستان سرخهحصار اجرا میشود. برای ایجاد جذبه گردشگری بوستان سرخهحصار برنامههای خوبی در نظر داریم که متأسفانه همجواری این بوستان با فضای نظامی اجازه اجرای بعضی از طرحها را به ما نمیدهد. »