همشهری آنلاین: دکتر مصطفی کمال پورتراب در نقد کنسرت همنوایان صلح که با همکاری آقای ذوالفنون و خواجه نوری اجرا شد، گفت این کنسرت چیزی شبیه قرقره و شعبده بازی بود.

به گزارش همشهری آنلاین دکتر مصطفی کمال پوتراب که در دوازدهمین نشست نقد نغمه سخن می‌گفت ضمن اشاره به بخش‌های مختلف این کنسرت گفت: اینها متأسفانه از مجموعه قالب هایی استفاده می کنند که از این طرف و آن طرف گرفته اند. در نقاشی به این عمل کولاژ می گویند. یعنی سر هم کردن مجموعه ای از عناصر همگون و ناهمگون. الان دنیا در حال پیشرفت است و فن آوری های نوینی هر روز بوجود می آید. ما اگر می خواهیم در هنر پیشرفت بکنیم باید کار خلاقه انجام دهیم. نه اینکه کارهای دیگران را قرقره کنیم و شعبده بازی انجام دهیم.

پورتراب با اشاره به خاستگاه موسیقی فلامنکو افزود: موسیقی فلامنکو در حالت ابتدایی اش گویا از ایران به اسپانیا رفته و استادش زریاب موسیقیدان ایرانی بوده است. الان همین فلامنکو را از اسپانیا اقتباس می کنند و چنین به نظر می آید که کار جدیدی انجام می شود. در حالی که همان است و فقط شکل عوض می کند. الگوبرداری از هنر دیگر سرزمین ها زمانی می تواند به یک کار خلاقه منتهی شود که با ضابطه هایی همراه باشد. در آن صورت می توانیم شاهد نوآوری های به واقع هنری باشیم.

پورتراب در بخش دیگری از صحبت‌های خود، کنار هم قرار گرفتن سه تارجلال ذوالفنون و گیتار خواجه نوری را مورد نقد فنی قرار داد و گفت: درست است که در هنر هیچ پیش شرطی را نباید قائل شد. ولی نباید از نظر دور داشت که تجربه های گذشتگان به راحتی حاصل نشده اند. رنج های زیادی بردند تا به یک مجموعه قواعد زیبایی شناسی دست پیدا کردند. الان نمی توانیم ازکنار تجربه گذشتگان بی تفاوت بگذریم. نیازی نیست تک تک مردم دست خود را در آتش ببرند تا معنی سوختن را بفهمند. وقتی یک نفر که این کار را کرد، تجربه ای برای دیگران حاصل می شود که نباید دست خود را درون آتش بگذارند.

 در موسیقی هم قرار نیست ما همه راه های رفته را دوباره برویم. برخی ترکیب های صوتی از گذشته مورد آزمایش قرار گرفتند و معلوم شده است که خوشایند نیستند. بنابراین تکرار تجربه آنها هیچ منفعتی ندارد. سه تار و گیتار هر دو ساز مضرابی اند که از نظر پرده بندی تفاوت زیادی با هم دارند و در برخی موارد هیچ سنخیتی با هم ندارند. از جمله وقتی سه تار دستگاه شور و یا نوا را می نوازد، گیتار غالباً قادر نیست آن را همراهی کند و چون اصرار دارد که این کار بشود، ناچار صداهایی را ایجاد می کند که با صدای خاص سه تار همخوانی ندارد.

سه تار در نواختن دستگاه شور و نوا و غیره از فواصل به اصطلاح ربع پرده‌ای بهره می‌گیرد. ولی گیتار اصولاً چنین امکانی را ندارد و همراهی اش با سه تار منجر به تولید صداهای مزاحم می شود.

گفتنی است دوازدهمین نشست نقد نغمه که با اعلام قبلی به نقد و بررسی کار مشترک جلال ذوالفنون و داریوش خواجه‌نوری اختصاص داشت، بدون حضور این دو برگزار شد و این مسئله بارها از سوی فاضل جمشیدی مجری برنامه، میهمانان و همچنین پورتراب مورد نکوهش قرار گرفت.

برچسب‌ها