تمامی حیوانات خونگرم ممکن است به آن دچار شوند و این بیماری به وسیله گازگرفتن توسط حیوانات هار به فرد سالم منتقل میشود. اهمیت بیماری هاری از نظر بهداشت عمومی بهعلت مرگومیر شدید ناشی از بیماری است که ۱۰۰درصد موارد مبتلا را دربرمیگیرد. همچنین برخورد فکری و احساسی و رنج و اضطراب افراد گازگرفته شده در ترس از ابتلا به بیماری نیز خالی از اهمیت نیست و خسارت اقتصادی ناشی از صرف مدت زمان و طول درمان ضدهاری را باید به این مسئله اضافه کرد.
از مشخصات بیماری هاری انسانی، تحریک دستگاه حرکتی و تظاهرات درمانگاهی آن شامل جنون، تمایل حمله به دیگران و در نهایت فلج است. ویروس هاری توسط بزاق حیوان هار از محل گازگرفتگی وارد بدن فرد شده و در ماهیچهها به سمت اعصاب انتهایی میرود و شروع به تکثیر میکند. دوره کمون این بیماری در انسان ۲ تا ۸هفته بوده و ممکن است از ۱۰ روز تا بیشتر از ۸ماه به طول انجامد.
طول دوره کمون به مقدار دوز ویروس وارد شده به بدن از محل گازگرفتگی، محل گزش و شدت وخامت زخم بستگی دارد و هر چه محل زخم از سیستم اعصاب مرکزی دورتر باشد، دوره کمون طولانیتر است. بیماری با احساس اضطراب و نگرانی، سردرد، افزایش مختصر درجه حرارت بدن، بیقراری و تغییرات احساسی شروع میشود. شدت هریک از علائم به محل زخم یا گازگرفتگی بستگی دارد و اغلب اوقات در محل زخم درد و خارش احساس میشود.
در مرحله بعد، حساسیت شدیدی نسبت به نور و صدا ایجاد شده، اتساع مردمک و افزایش بزاق مشاهده میشود. در بیشتر بیماران ترس از نوشیدن(ترس از آب)، ترس از نور و ترس از هوا دیده میشود. بیمار هنگام مشاهده مایعات، انقباضات شدید حلقی- حنجرهای نشان داده و حتی از بلع بزاق خود امتناع میورزد. همچنین ممکن است گرفتگی عضلات تنفسی و نیز تشنج عمومی ایجاد شود که سرانجام به مرگ منتهی میشود.
- به این نکات توجه کنید:
۱- به کودکان خود آموزش دهید که از نزدیک شدن و تحریک حیوانات بهخصوص سگها و گربهها خودداری کنند.
۲- به کودکان خود آموزش دهید که درصورت ایجاد جراحت توسط حیوانات به شما اطلاع دهند.
۳- درصورت گزش محل گزیدگی را با آب و صابون بهمدت حداقل ۱۵ دقیقه شستوشو دهید.
۴- امکان انتقال هاری حتی توسط سگ و گربه صاحبدار وجود دارد، بنابراین محل گزش را با آب و صابون بشویید و بلافاصله به مرکز بهداشتی مراجعه کنید.
۵- درصورت شروع واکسیناسیون هاری پیگیری و تکمیل آن را جدی بگیرید و به مرکز درمان پیشگیری هاری یا هر مرکز بهداشتی درمانی نزدیک منزل خود مراجعه کنید.
۶- درصورت برخورد با حیوانات به ظاهر مرده، از نزدیک شدن و دست زدن به آنها جدا خودداری کنید.