پزشکان و کارشناسان نظام سلامت به همین دلیل همواره تاکید می‌کنند که دختران و زنان، هوای استخوان‌های خود را داشته باشند و از استخوان‌هایشان مراقبت جدی کنند.
پوکی استخوان یا استئوپروز طبق تعریف انجمن ملی بهداشت، یک اختلال اسکلتی است که بیشتر در دوران کهنسالی بروز می‌کند و ویژگی بارز آن کاهش تراکم و استحکام استخوان است و فرد را در معرض خطر شکستگی قرار می‌دهد.
با دکتر علی اصغر ابدی، متخصص ارتوپدی و جراح هیپ و زانو به بهانه هفته ملی سلامت زنان گفتگو کرده ایم. این پزشک متخصص تاکید بر پیشگیری دارد اما در عین حال معتقد است که زنان نه می‌توانند گذر عمر را متوقف کنند و نه رسیدن به سن یائسگی را.
دکتر ابدی معتقد است که با رعایت برخی از نکات بهداشتی می‌توان از بروز بیماری پوکی استخوان جلوگیری و زندگی بهتری را در سنین میانسالی تجربه کرد.
این پزشک متخصص می‌گوید: در بیماری پوکی استخوان، میزان تراکم استخوان پایین می‌آید و شکنندگی استخوان افزایش می‌یابد. به بیان دیگر، در این بیماری، توده استخوانی کاهش پیدا می‌کند و بافت استخوان به‌تدریج تحلیل می‌رود.
- پوکی استخوان در دوران یائسگی شایع است
ابدی تاکید می‌کند: این بیماری در دوران یائسگی زنان بسیار شایع است و به سرعت سبب کاهش توده استخوان می‌شود زیرا در این دوران میزان استروژن در بدن زنان کاهش می‌یابد.
او خاطر نشان می‌کند: برخلاف بسیاری از بیماری‌های مزمن که علائم و نشانه‌های متعدد دارند، استئوپروز یک بیماری خاموش و بدون علامت است تا زمانی که یک شکستگی ایجاد شود.
این پزشک متخصص اضافه می‌کند: دو نوع پوکی استخوان داریم. یکی پوکی استخوانی که به دلیل افزایش سن بروز می‌کند و نوع دوم، پوکی استخوانی که بعد از سن یائسگی در زنان بروز می‌کند و بسیار شایع است. در زنان بعد از سن یائسگی شکنندگی استخوان‌ها به‌سرعت رخ می‌دهد.
- پوکی استخوان، درد ندارد
دکتر ابدی می‌گوید: پوکی استخوان درد ندارد به همین دلیل، از این بیماری به عنوان بیماری خاموش یاد می‌شود. این یک اشتباه عمومی است که برخی تصور می‌کنند که اگر استخوان‌هایشان درد می‌کند مبتلا به پوکی استخوان شده اند. پوکی استخوان تنها زمانی با درد شدید همراه است که در مراحل پیشرفته باشد.
به گفته این پزشک متخصص، درمان پوکی استخوان سخت و زمانبر است.
- توصیه‌هایی برای پیشگیری
ابدی تاکید می‌کند که با آموزش‌های عمومی و پیشگیرانه باید مراقب بود تا استخوان‌ها دچار پوکی و فرسودگی نشوند.
به گفته او ساده‌ترین و موثرترین ورزش برای پیشگیری از پوکی استخوان راه رفتن است اما راه رفتن و پیاده‌روی باید به طریقی باشد که فرد نتواند به راحتی با بغل دستی خود حرف بزند. مردم به ویژه زنان باید تغذیه مناسب داشته باشند. مصرف مواد لبنی که دارای املاح معدنی مفید از قبیل کلسیم، منیزیم، فسفر و سایر املاح معدنی است و علاوه بر این، مصرف ویتامین دی توصیه می‌شود.
- هورمون درمانی فقط با نظر پزشک
این پزشک متخصص توصیه می‌کند: زنان بعد از یائسگی به متخصصان زنان مراجعه کنند. اگر پزشک تشخیص داد که می‌توانند از هورمون درمانی استفاده کنند به این کار مبادرت کنند در غیر این صورت نباید اقدام به هورمون درمانی کنند. چرا که هورمون درمانی شرایطی دارد و همه زنان نمی‌توانند هورمون درمانی کنند. زنان در صورتی می‌توانند هورمون درمانی کنند که بیماری کبدی نداشته باشند. سابقه سرطان پستان در فامیل درجه یک نداشته باشند. فرد خودش مبتلا به سرطان پستان نباشد و موارد دیگری که پزشک به آنها اعلام می‌کند.
دکتر ابدی تاکید می‌کند که کم‌تحرکی، دیابت، سیگار، الکل، کم‌کاری و پرکاری تیروئید و برخی دیگر از بیماری‌های زمینه‌ای می‌توانند فرد را در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار دهند.
سازمان بهداشت جهانی پیش بینی کرده است پوکی استخوان در سرتاسر دنیا در حال افزایش است.