فایل آن‌را از اینجا دانلود کنید: video/mp4
به گزارش وب‌ام‌دی پژوهشگران در دانشگاه بوستون آمریکا دریافتند که در مرحله عمیق خواب یعنی مرحله فعالیت «موج اهسته» سلول‌های مغزی، امکان جریان یافتن ریتمیک مایع مغزی نخاعی به درون و خارج مغز فراهم می‌آید- و به نظر می‌آید این فرآیند امکان پاک و تخلیه شدن موائد زائد و سمی ناشی از سوخت‌وساز سلول‌ها را ایجاد کند.
از جمله این مواد زائد و سمی «بتا آمیلوئید» است- پروتئینی که به طور غیرطبیعی در مغزهای افراد دچار زوال عقل تجمع می‌یابد.
البته به گفته این پژوهشگران که نتایج کارشان را در شماره اخیر ژورنال ساینس منتشر کرده‌اند، یافته‌هایشان ثابت نمی‌کند که خواب عمیق می‌تواند به پیشگیری از زوال عقل یا بیماری‌های دیگر کمک کند.
اما هدف نهایی چنین پژوهش‌هایی این است که معلوم شود آیا کیفیت بد خواب با خطر بیشتر دچار شدن به بیماری‌های مزمن گوناگون از زوال عقل تا بیماری قلبی و افسردگی ارتباط دارد یا نه.
این موضوع که مایع مغزی نخاعی به پاک کردن فراورده‌های زائد سوخت‌وساز از مغز کمک می‌کند، از قبل شناخته شده بود. همچنین معلوم بود که این فرآیند در جریان خواب تشدید می‌شود. اما این پژوهشگران به دنبال پاسخ به این پرسش‌ها بودند که این فرآیند چرا و چگونه انجام می‌شود.
این پژوهشگران مغزهای ۱۱ فرد سالم بزرگسال را با استفاده از شیوه‌های غیر تهاجمی بررسی کردند: با دستگاه‌های پیشرفته ام‌آرآی جریان مایعات در مغز را زیر نظر گرفتند و با گرفتن نوار مغز یا الکتروانسفالوگرافی فعالیت‌های الکتریکی سلول‌های مغز را اندازه‌گیری کردند.
آنان دریافتند که در مرحله خواب عمیق - مرحله‌ای از خواب که در آن حرکات سریع چشم یا REM وجود ندارد- و فعالیت الکتریکی مغز و ضربان قلب و جریان خون کاهش می‌یابد، کار پاکسازی مغز هم انجام می‌گیرد.
معلوم شد که که هنگامی که افراد در خواب عمیق هستند، هر نبض در فعالیت موج آهسته مغز با یک نوسان در جریان و ححم خون دنبال می‌شود که امکان جریان یافتن مایع مغزی نخاعی را به درون حفره‌های پر از مایع در عمق مغز را می‌دهد.
به گفته این پژوهشگران فقط در این مرحله از خواب است که مایع مغزی نخاعی به صورت امواجی بزرگ و نبض‌دار به درون مغز جریان می‌یابد.
کارشناسان می‌گویند با توجه به آنچه درباره کار مایع مغزی نخاعی می‌دانیم، منطقی است که نتیجه بگیریم خواب عمیق یا خواب با امواج آهسته به تخلیه مواد زائد از مغز یاری می‌رساند.